Qeshqer teweside '5 - iyul weqesi'ge chétishliq her qandaq ademning sirtqa chiqishi cheklendi

Qeshqer teweside 2009 - yilidiki "5 - iyul weqesige chétishliqi bar" dep qaralghan her qandaq ademning sirtqa chiqishi cheklen'gen. Xongkongdin chiqidighan "sumrugh" qanilining tor bétide bérilgen xewerde körsitishiche, bu xildiki siyaset qeshqer shehiri qoghan yézisida keskin yolgha qoyulghan.
Muxbirimiz jüme
2010.10.25

Xewerde neqil qilishiche, mezkur yéza janbaz kenti amanliq saqlash tarmaq etritining bashliqi wu jigé mundaq dégen: " ötken yili qalaymiqanchiliq térighanlarning yézidin chiqishigha yol qoyulmayla qalmay, ularning sirtqa chiqip, ish qilishigha esla yol qoyulmaydu."
 
Wu jigé ning bildürüshiche, "5 - iyul weqesi" din kéyin, mezkur yézida üch derijilik mudapi'e etriti qurulghan. Bular "on a'ililik birleshme mudapi'e tarmaq etriti", "kent tarmaq etriti" we "kent komitéti" qatarliqlardin terkib tapidiken.

Ular adette mehellige sirttin kelgen ademlerni sürüshtürüsh we tézimgha élish qatarliq wezipilerni ötigendin bashqa "5 - iyul weqesi" din kéyin ürümchidin yurtigha qayturulghan ademlerning kündilik pa'aliyetlirini közitip turidiken.

Xewerde mundaq körsitilgen: "u ( wu jigé) her küni etigendin kechkiche adem bashlap pütün kentni charlaydiken, etretke tewe kishilerning ehwalni igileydiken, bolupmu, 5 - iyul weqesige qatnashqanlarning herikiti we idiyiwi ehwalini iz qoghlap tekshüridiken."

"5 - Iyul weqesi" de minglighan Uyghur yashlirining tutulup türmige tashlan'ghanliqi, bezilirining öz yurtliridiki türmilerge yötkelgenliki, hetta yene bashqa yurtlardin kélip, yillardin béri ürümchide térikichilik qiliwatqan nurghun Uyghurlarning "ürümchide turush ruxsetnamisi" alalmay ürümchidin kétishke mejbur bolghanliqi ilgiri sürülgen idi.

Xitay hökümiti "5 - iyul weqesi" we uningdin kéyin, bundaq siyasetlerning yolgha qoyulghanliqini ret qilip kéliwatqan idi.

 
Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.