Amérika xitayning kishilik hoquq weziyitining éghir derijide keynige chékin'genlikini bildürdi
2011.04.28
Fransiye agéntliqining xewer qilishiche, amérika dölet ishliri ministirliqining kishilik hoquq we emgekchiler hoquqigha mes'ul mu'awin ministiri maykél posnér bashchiliqida élip bérilghan söhbette, amérika terep xitaydiki bir qatar sezgür kishilik hoquq mesililirini otturigha qoyghan bolup, bular xitay hökümitining diniy guruppilar üstidiki bésimi, Uyghur musulmanliri we tibetlerge oxshash az sanliq milletler üstidin yürgüzüwatqan bésim siyasitige oxshash sezgür témilarni öz ichige alidiken.
Amérika terep söhbette, xitayda qolgha élinip ketken kishilik hoquq aktipliri, bolupmu ey wéwéyning mesilisini alahide sürüshtürgen bolsimu, emma xitaydin qana'etlinerlik jawab alalmighan.
Maykél posnérning muxbirlargha éytishiche, ular söhbet dawamida yene, xitay türmiside yétiwatqan nobél mukapati sahibi, öktichi yazghuchi lyu shawbo bilen körüshüshni telep qilghan, emma ularning bu telipi ret qilin'ghan.
Maykil posnér xitayning kishilik hoquq weziyitining yéqindin buyanqi ehwalining amérikiliq diplomatlarni qattiq endishige séliwatqanliqini éytqan we kishilik hoquq mesilisidiki bu sürkilishining ikki dölet munasiwitige ziyanliq ikenlikini éytqan.
U sözining dawamida yene, amérikining bundin kéyin xitayning kishilik hoquq weziyitini yéqindin közitidighanliqini we yuqiridiki weqelerni yéqindin teqib qilidighanliqini tekitligen.
Amérika, xitay kishilik hoquq söhbiti 1990-yili yolgha qoyulghan. Bu ikki dölet arisidiki 16-qétimliq söhbet bolup, aldinqi nöwetliki 2010-yili 5-ayda élip bérilghan idi.