Norwégiye Uyghur komitéti “Namsiz mehbuslar” arxipini toplashni jiddiy dawamlashturmaqta

Norwégiye Uyghur komitétining re'isi bextiyar ömer ependi radiyomiz ziyaritini qobul qilip, dunya Uyghur qurultiyining orunlashturushi bilen Uyghur diyaridiki “Jaza lagérliri” gha qamalghanlarni tizimlash xizmitide bu yil etiyazdin 10-ayning 9-künigiche lagérlargha qamalghanlar heqqide 1200 ge yéqin kishining ehwali toghrisida uchur tapshurup alghanliqini bildürdi.

Bextiyar ömer ependi mezkur xizmetke néme üchün “Namsiz mehbuslar arxipini toplash” dégen nam qoyulushning sewebi heqqide toxtilip, xitay hökümiti teripidin her xil bahanilerde gunahsiz halda lagérlargha qamalghan Uyghurlarning kimliki toghrisida ispatliq doklat teyyarlap, dunya jama'etchilikini Uyghurlar uchrawatqan zulumdin xewerdar qilish ikenlikini bildürdi.

Bextiyar ömer ependi yene muhajirettiki Uyghurlarning lagérlargha qamalghan tughqanliri heqqide bergen biwasite guwahliqi bilen teyyarliniwatqan doklatlarning muhimliqini bildürdi.

U bayanida “Namsiz mehbuslar” namida türmidiki, jaza lagérliridiki we yaki yoqap ketken kishilerning arxipining shu lagérlarda azab chékiwatqan kishilerning hayat -mamatigha munasiwetlik nahayiti muhim uchurlar ikenlikini tekitlep, bu xil arxiplashturulghan matériyallarning xelq'arada Uyghur dewasini ispatliq höjjet sheklide anglitishta qanuniy ehmiyiti barliqini, shunga muhajirettiki Uyghurlarning bu xizmetke yéqindin awaz qoshushini ümid qilidighanliqini bildürdi.

Dunya Uyghur qurultiyining mu'awin re'isi perhat muhemmidi ependimu ziyaritimizni qobul qilip, norwégiye Uyghur komitéti xadimlirining bu yil etiyazdin bashlap, jaza lagérlirigha qamalghan mehbuslarni tizimlap arxiplashturush xizmitini nahayiti yaxshi ishlep kéliwatqanliqini bildürdi.

Perhat muhemmidi ependining bildürüshiche, norwégiye Uyghur komitéti teripidin üzlüksiz yéngilinip toluqlinip bériliwatqan “Lagérlardiki Uyghur mehbuslar tizimliki” bu yil yawropa ittipaqi, birleshken döletler teshkilati qatarliq xelq'araliq teshkilatlar teripidin échilghan xitay hökümitining kishilik hoquq weziyiti we Uyghurlar mesilisi heqqidiki yighinlarda otturigha qoyulghan doklatlargha kirgüzülgen.

Perhat ependining bildürüshiche, dunya Uyghur qurultiyi yene bu yil 11-ayning 6 küni shwétsariyening jenwe shehiride échilidighan b d t ning yene bir nöwetlik xitay hökümitining kishilik hoquq weziyitini qarap chiqish yighinidimu Uyghur diyaridiki jaza lagérliri mesilisi toghrisida yene bir qétim doklat sunushni qarar qilghan bolup, mezkur yighinda norwégiye Uyghur komitéti teripidin teyyarliniwatqan lagérlardiki Uyghur mehbuslar tizimlikining yéngidin toluqlan'ghan nusxisi sunulidiken we yighin mezgilide Uyghurlarning yene bir qétimliq zor kölemlik naraziliq namayishi orunlashturulidiken.

Norwégiye Uyghur komitéti re'isi bextiyar ependining bildürüshiche, nöwette ular 6-noyabirghiche lagérlargha qamalghan Uyghurlar sanini tizimlash xizmitini jiddiy ishlewatqan bolsimu, emma 10 ming kishining arxiplashturulghan doklat sheklidiki tizimlikini turghuzushta yenila her xil qiyinchiliqlargha uchrimaqta.

Bextiyar ependining bildürüshiche, muhajirettiki Uyghurlarning jaza lagérlirigha qamalghan uruq-tughqanliri heqqide ispat bérishta ikkilinish hetta jür'et qilalmasliq, özining shexsiy uchurlirining ashkarilinip kétishidin ensiresh qatarliq psixik tosalghular yenila küchlük bolmaqta.

Norwégiye Uyghur komitétidin mezkur xizmetke mes'ul bolghan rena yashar xanimning bildürüshiche, ular 5-öktebir jüme künige qeder 1100 din artuq uchur toplighan. Emma lagérlargha qamalghanlar heqqidiki uchurlarning beziliride lagérgha qamalghanlarning salahiyiti éniq we konkrét bolmasliq, yene beziliride yetküzülgen uchurlarda lagérgha qamalghan kishining yurti, kimliki, salahiyiti qatarliqlar éniq konkrét bolmasliq qatarliq ehwallarmu éghir bolghini üchün bir qisim uchurlarni yene delilleshke toghra kélidiken.

Emma u 3-aydin bashlap norwégiye Uyghur komitéti xadimliri jiddiy ishlewatqan “Namsiz mehbuslar” arxipini toplashta yéqinqi waqitlardin buyan yéngi ilgirileshler bolghanliqini bildürdi.

Dunya Uyghur qurultiyi 2018-yili yil béshida, xitay hökümitining Uyghur diyarida qurghan “Jaza lagér” liridiki Uyghurlar heqqide ispat bérish chaqiriqini élan qilghan we herqaysi döletlerdiki Uyghurlarni özi turushluq döletlerdiki Uyghur teshkilatlirigha Uyghur diyaridiki uruq-tughqanliridin “Jaza lagéri” gha qamalghanlar heqqide ispat bérishni telep qilghan idi.