Uyghur oqutquchilar oqutquchilar bayrimining siyasiy teshwiqat bilen ötkenlikini bildürüshti

Uyghur élidiki bilim ochiqi bolghan mekteplerning yéqindin buyan qaytidin “Idiye özgertish”, “Siyasiy éngini yuqiri kötürüsh” chaqiriqliri bilen her xil siyasiy öginish, teshwiqatlargha zorliniwatqanliqi melum bolmaqta. 10-Séntebir oqutquchilar bayrimida ziyaritimizni qobul qilghan Uyghur oqutquchiliri bu yilqi oqutquchilar bayrimining siyasiy teshwiqat we ipade bildürüsh bilen ötkenlikini bildürüshti.

10-Séntebir küni xitayda oqutquchilar bayrimi küni, oqutquchilardin hal sorash we bu meripet ustazlirining bayramni qandaq ötküzüwatqanliqini bilish üchün Uyghur élining jenub ‏- shimalidiki birqanche mekteplerge téléfon qilduq.

Téléfon ziyaritimizni qobul qilghan oqutquchilar ichide özining pütün yashliq baharini yash ewladlarni terbiyileshke serp qilip dem élishqa chiqqan péshqedem ustazlar, ottura yash mezgilige qedem qoyghan tejribilik oqutquchilar, yéngidin bu sepke qétilghan yash oqutquchilar we xitayning atalmish “Qosh til ma'aripi” ni omumlashturush shamilida, “Xitay tili ötkilidin ötelmidi”, “Oqutush telipige yételmidi” dégen bahaniler bilen ma'arip sépidin chiqiriwétilgen yaki kesip almashturushqa mejburlan'ghan oqutquchilar bar idi.

Ma'arip sépidin ayrilip dem élishqa chiqqan bolsimu, emma Uyghur ana til ma'aripining ehwalini yéqindin közitip kéliwatqan bir péshqedem ustaz, nahiyilik ma'arip idarisining “Yashan'ghan oqutquchilarni yoqlash” namida 10-séntebir küni yézidiki péshqedem oqutquchilarni sowghatlar bilen yoqlighanliqini, emma ulargha “Partiyining milliy siyasitining ewzellikini, milletler ittipaqi we muqimliqning muhimliqini, qosh tilliq ma'arip siyasitining parlaq istiqbalini teshwiq qilish wezipisini yaxshi orundap, 5 te yaxshi péshqedemlerdin bolush” ni teshwiq qilghanliqini bildürdi.

Bu oqutquchidin uning nöwettiki “Qosh tilliq ma'arip” namidiki xitay tilliq ma'aripqa qandaq qaraydighanliqini sorighinimizda, u narazi bolghan halda, “Qosh tilliq ma'aripning Uyghur milliy ma'aripini weyran qilghanliqi, Uyghur oqutquchilarni ishsiz, Uyghur balilirini sawatsiz halette qoyghanliqi” ni tekitlidi.

Melum ottura mektepning oqutquchisidin oqutquchilar bayrimini qandaq ötküzginini sorighinimizda, u mesxirilik jawab bérip, eslidiki Uyghur ottura mektipide hazir 13 millettin terkib tapqan hemme millet oqutquchiliri barliqini, oqutquchilar bayrimi küni barliq oqutquchilarning yighilip, “Yuqiridin tarqitilghan muhim höjjetning rohini öginish, ilgharlardin öginishke chaqiriq qilish, teqdirlen'gen tötte yaxshi oqutquchilarning ish-izlirini anglash, özining iradisini bildürüsh” qatarliq ishlar bilen jiddiychilik ichide ötkenlikini, ishxanidiki Uyghur oqutquchilarning mektepte ötküzgen xatire künlirini untumasliq üchün, yighindin kéyin bir parche xatire süretke chüshüsh bilen cheklen'genlikini bildürdi.

Uyghur élining jenubidiki melum uniwérsitétning oqutquchisi 10-séntebir oqutquchilar bayrimi küni chüshtin kéyin mektep boyiche chong yighin échilip, ilghar oqutquchilarni mukapatlash, barliq oqutquchilar aliy mekteplerde “Gherb idé'ologiyisining yamrishining aldini élip, oqughuchilarni sotsiyalizmni himaye qilidighan, milliy ittipaqliqni tekitleydighan nemunilerdin bolushqa seperwer qilish yighini” échilghanliqini, yighindin kéyin, oqughuchilar sen'et nomurliri körsitip ustazlarning bayrimini tebrikligenlikini bildürdi.

2008-Yildin kéyin “Xitay tili ötkilidin ötelmidi” dégen bahanide, oqutush munbiridin qaldurulghan bir oqutquchi ziyaritimizni qobul qilip, yéqinqi 5-6 yildin buyan özige oxshash nurghunlighan oqutquchilarning ma'arip sépidin qaldurulghanliqini, eslidiki Uyghurche mektepler xitay mekteplirige qoshuwétilip,“Atalmish qosh tilliq mektep” lerge aylan'ghanliqini, Uyghur oqutquchilarning ornigha xitay ölkiliridin türküm-türkümlep Uyghur tilini héch bilmeydighan xitay oqutquchilar seplen'genlikini, Uyghur oqughuchilar ana til ma'aripidin mehrum qélip, bashlan'ghuch mektepni tügetkiche sawati chiqmaydighan, ottura mektepte héchnéme öginelmey mekteptin ayrilidighan weziyet shekillen'genlikini bildürdi.

Ziyaritimizni qobul qilghan oqutquchilarning bildürüshiche, bu xil yighinlarda mukapatlinidighan oqutquchilargha “Siyasiy aktipchanliqi yuqiri bolush” sherti aldinqi qatargha qoyulidighan bolup, nöwette mekteplerdiki siyasiy keypiyat tolimu qoyuq bolup, jenubiy Uyghur rayonida ottura, bashlan'ghuch oqutquchilirining yazliq tetil mezgili yézilardiki muqimliq, milletler ittipaqliqi, diniy radikalliqqa qarshi turush teshwiqati élip bérish ichide ötidiken. Nöwette, ilgiriki her heptining charshenbe künidiki yérim künlük siyasiy öginishke yene, jüme namizi mezgilide oqughuchilarning meschitke barmasliqi üchün mektep we meschit aldida közette turush wezipisi qoshulghan.