Хитай аталмиш “икки йүзлимичи” қанун кадирлирини паш қилғанларни 900 миң сом билән мукапатлимақчи

Хитай даирилири йеқинда хотәндә елан қилған “зораванлиқ вә террорлуқ җинайәтлиригә четишлиқ йип учи билән тәминлигәнләрни мукапатлаш өлчими” дә аталмиш “икки йүзлимичи” дөләт кадирлири, партийә әзалири вә диний затларни паш қилғанларни 300 миң сомдин 900 миң сомғичә арилиқта мукапатлайдиғанлиқини билдүргән. Мукапат соммисиниң юқирилиқиға алаһидә диққәт қилған сиясий көзәткүчи зумрәт ханим, мәзкур маддиниң уйғур сиясий қанун кадирлириниң нөвәттики әнсиз вәзийитини әкс әттүрүш билән бирликтә, вәзийәтниң буниңдин кейинки тәрәққиятидинму муһим бешарәтләрни беридиғанлиқини илгири сүрди.

Биз мәзкур өлчәм һәққидики уқтурушниң тарқилиш даирисини ениқлаш үчүн давамлиқ сақчиханиларға телефон қилдуқ. Сақчиханиниң бир қоғдаш хадими бу уқтурушниң гума наһийилик сақчи идариси тәрипидин тарқитилғанлиқини ейтти. Мәзкур өлчәмниң сиясий-қанун кадирлири һәққидики қисмида мундақ дейилгән: “дөләт органлиридики хизмәтчилириниң қәстәнлик билән җинайәт гумандарлирини, җавапкарларни җинайи җавабкарлиқтин қачуруш, еғир җинайәткә йеник һөкүм қилиш, җинайәтчиләрни қәстән қоюветиш, бәлгилимигә хилап һалда кепилгә қоюветиш қатарлиқ әһвалларни паш қилғанларға 900 миң йүәндин 300 миң йүәнгичә мукапат берилиду”.

Норвегийәдә яшаватқан сиясий көзәткүчи зумрәт ханимниң өз мәлуматлириға асасән баян қилишичә, бу йил киргәндин буян уйғур районидики сиясий қанун саһәсидә худди мав зедоң дәвридики ечилип-сайраш һәрикитигә охшаш вәзийәт шәкилләнгән.

Зумрәт ханимниң қаришичә, мана бу ечилип-сайраштин бир қисим нәтиҗиләргә еришкән хитай даирилири уйғурлар арисида өзара ишәнчсизликни пәйда қилиш үчүн мәзкур чарини уйғун көргән. Көп санда кишиләрдә бәлгилик дәриҗидә һәқ вә адаләт туйғуси болидиғанлиқини тилға алған зумрәт ханим, хитай даирилириниң юқириқидәк тәдбирләр арқилиқ кишиләрниң инсаний тәбиитигиму бузғунчилиқ қиливатқанлиқини илгири сүрди. Зумрәт ханим йәнә мәзкур юқири соммилиқ мукапатлаш тәдбириниң хитай дөлитиниң күч қудритини әмәс, аҗизлиқини ипадиләйдиғанлиқини оттуриға қойди. Зумрәт ханим сөзиниң ахирида инсаний әхлаққа хилап тәдбирләрниң күтүлгәндәк нәтиҗә бәрмәйдиғанлиқи, уйғурларниң бу вәзийәттинму муһим дәрс вә савақларни алидиғанлиқини тәкитлиди.