Yene bir siyasiy derslik “Dölet derijilik serxil oqushluq” dep békitildi

“Shinjang uniwérsitéti tori” din melum bolushiche, “Shinjangning tarixi, millet-din nezeriyisi we siyasiy tedbirler” namliq derslik yéqinda xitay ma'arip ministirliqi teripidin dölet derijilik serxil oqushluq süpitide testiqlan'ghan.

Mezkur derslik shinjang uniwérsitéti marksizm institutining proféssori wang yi teripidin tüzülgen. Bu yil xitay ma'arip ministirliqining “Ikkinchi türkümdiki dölet derijilik serxil dersliklerni tallap békitish uqturushi” élan qilin'ghanda, ular mezkur derslikni bu türge yollighan. Öktebirning axirliri xitay ma'arip ministirliqi pütün memlikettiki aliy mekteplerdin yollan'ghan derslikler ichidin 1091 derslikni tallap chiqqan. Xitay ma'arip ministirliqi teshkilligen mutexessislerning bahalap békitishi netijiside shinjang uniwérsitéti iltimas qilghan “Shinjangning tarixi, millet-din nezeriyisi we siyasiy tedbirler” namliq derslik dölet derijilik serxil oqushluq tizimige kirgüzülgen.

Melumki, 1990-yillarning bashlirida Uyghur aptonom rayonluq teshwiqat organliri tarixchi turghun almasning “Uyghurlar” qatarliq üch kitabigha qarshi siyasiy dolqun qozghighan. Uzun ötmeyla Uyghur aptonom rayonidiki aliy mekteplerde “Shinjangning yerlik tarixi” namliq mexsus ders tesis qilinip, toluq kurs oqughuchilirining mektep püttürüshidiki zörür oqushluqqa aylandurulghan. 2000-Yillarning bashlirigha kelgende bu derslik shinjang uniwérsitéti we bashqa aliy mekteplerde zörür oqutulidighan “Tunji türkümdiki dölet derijilik serxil derslik” dep békitilgen.

Yawropadiki melum elde olturushluq pezilet xanim bu heqte radi'omiz ziyaritini qobul qildi. U özining ilgiri uzun mezgil ürümchidiki melum aliy mektepte oqutquchi bolghanliqidek salahiyiti bilen pikir bayan qildi.

Pezilet xanim uniwérsitétlardiki “Dölet derijilik serxil derslik” dep békitilgen alahide siyasiy derslerni mexsus marksizm we siyasiy fakultét proféssorliri ötidighanliqini, adettiki oqutquchilarning bu derslerni ötüshige yol qoyulmaydighanliqini tekitlidi.

U sözining axirida yene “Shinjangning tarixi, din-millet nezeriyisi we siyasiy tedbirler” namliq bu derslikning emeliyette shinjang uniwérsitéti rehberlik qatlimidikiler ishligen zor sommiliq tetqiqat türi ikenlikini ilgiri sürdi. Uning bildürüshiche, oqughuchilar uniwérsitétlarning siyasiy weziyetke qarap tesis qilghan bu xil siyasiy dersliklirige peqetla qiziqmaydiken. Mektep püttürüshtiki zörür derslik bolghachqila amalsiz oquydiken.

Ilgiri ürümchidiki melum kespiy aliy mektepte uzun yil oqutquchi bolghan, hazir shiwétsiyede olturushluq abdushükür memet ependimu bu heqte ziyaritimizni qobul qildi. U özining 1990-yillarning axirlirida mektipining orunlashturushi bilen “Shinjangning yerlik tarixi” namliq dersni ötkenlikini, bügün aliy mekteplerge yéngidin qoshuluwatqan dölet derijilik siyasiy dersliklerning emeliyette xitayning “Ménge yuyush” istratégiyisidin bashqa nerse emeslikini tekitlidi.