Doktor xalmurat ghopurgha kéchiktürme ölüm jazasi bérilgenliki ashkarilandi

Muxbirimiz shöhret hoshur
2018.09.26
Xalmurat-ghopur-2016.JPG Xalmurat ghopur béyjingdiki merkiziy xelq téléwiziye istansisining ziyaritide. 2016-Yili awghust.
CCTV

Muxbirimizning bu yil 1‏-aydiki éniqlashliri dawamida Uyghur diyaridiki gholluq ziyaliylardin doktor xalmurat ghopurning xitay da'iriliri teripidin tutup turulup tekshürülüwatqanliqi ashkarilan'ghan idi. Muxbirimizning yéqinqi éniqlashliri dawamida uning “Yoshurunche bölgünchilik qilish” qilmishi bilen eyiblinip, ölümge höküm qilin'ghanliqi we ölüm jazasining ikki yil kéchiktürüp ijra qilinishqa buyrulghanliqi melum boldi.

Ötken hepte radiyomizgha kelgen “Wetendin sada” mawzuluq mektupta nöwette Uyghur rayonida élip bériliwatqan siyasiy öginishlerde 1-, 2- we 3-dep nomur qoyulghan saqchi agahlandurush filimi, yeni “Ibret filimi” ning körsitiliwatqanliqi, filimlardin biride doktor xalmurat ghopurning délosi heqqide melumat bérilgenliki tilgha élin'ghan. Mezkur mektupta ene ashu “Ibret filimi” diki bayanlargha asasen shinjang méditsina uniwérsitétining sabiq mudiri, doktor xalmurat ghopurning “Bölgünchilik” bilen eyiblinip, ölümge buyrulghanliqi we jazaning ikki yil kéchiktürülüp ijra qilinishqa buyrulghanliqi bayan qilin'ghan.

Mektuptiki bu uchurlarning toghriliqini biz aldinqi hepte ziyaret qilghan Uyghur aptonom rayonluq edebiyat-sen'etchiler birleshmisi siyasiy bölüm mudirining töwendiki bayanlirimu belgilik derijide delillidi.

Muxbir: siler teshwiq qiliwatqan ashu saqchi agahlandurush filimlirida doktor xalmurat ghopur heqqide némiler déyilgen?
Siyasiy bölüm mudiri: asasliqi wetenni parchilashqa urun'ghan, aliy mektepning ders munbiridin paydilinip eksiyetchi teshwiqatlar élip barghan. . .

Radiyomizgha kelgen “Wetendin sada” namliq mektupta bayan qilinishiche, xitayning mezkur teshwiqat we ibret filimlirida doktor xalmurat ghopurning jinayi pakitliri qatarida uning “. . . 2030‏-Yiligha barghanda xelipilik qurmaqchi bolghanliqi” tilgha élin'ghan. Mektuptiki bu bayanlarmu Uyghur aptonom rayonluq edebiyat-sen'etchiler birleshmisi siyasiy bölüm mudirining töwendiki sözliri bilen belgilik derijide parallélliq hasil qilmaqta:

“. . . Xalmurat ghopur” özige xas bir dölet qurup chiqip, uning dahiysi bolmaqchi bolghan. . . ”

Mezkur xadim radiyomizgha qilghan sözide yene xalmurat ghopurning magistir oqughuchi waqtidin tartip 33 yil yoshurun shekilde “Bölgünchilik” bilen shughullinip kelgenlikini ilgiri sürdi.

Tünügün qeshqer toqquzaq nahiyesining bulaqsu yéziliq saqchixanisigha téléfon qilghinimizda saqchixana xadimi özlirining nöwette xalmurat ghopur qatarliq gholluq ziyaliylarning jazalinish jeryani heqqidiki teshwiqat-ibret filimlirini körüwatqanliqini bayan qildi. Umu bu filimda körgenlirige asasen xalmurat ghopurgha ölüm jazasi bérilgenliki we jazaning ikki yil kéchiktürülüp ijra qilinishqa buyrulghanliqini delillidi.

Uyghur diyaridiki gholluq xiyallardin xalmurat ghopur 1993‏-yili rusiyening sankit-pétérburg tébbiy uniwérsitétida doktorluq unwani alghan. 1996‏-Yili Uyghur aptonom rayonluq Uyghur tébabet doxturxanisining mudiri, 1998‏-yildin bashlap, shinjang méditsina uniwérsitétining mu'awin mektep mudiri we mudiri bolghan. 2017‏-Yili 3‏-ayda Uyghur aptonom rayonluq yémeklik we dora mehsulatlirini tekshürüsh we nazaret qilish idarisining bashliqliqigha yötkelgen. Tor arxipliridiki bezi uchurlardin melum bolushiche, xalmurat ghopur 2009‏-yilidiki “5‏-Iyul weqesi” din kéyin ürümchide xitay puqraliri topliship Uyghurlargha hujum bashlighanda u méditsina uniwérsitétidiki Uyghur oqughuchilarni kaltek-tayaqlar bilen özlirini qoghdashqa dewet qilghanliqi melum. Uningdin bashqa u yene eyni chaghdiki méditsina uniwérsitéti partkomining sékrétari li bing bilen milletler munasiwitige a'it mesililerni bir terep qilishta toqunushup qalghanliqi seweblik xitay da'irilirining diqqet obyéktigha aylan'ghan iken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.