Yéngisar topluqtiki keng kölemlik tutqunda 100 ge yéqin kent kadiri jazalan'ghan

Muxbirimiz shöhret hoshur
2017.09.14
turme-uyghur-siyasiy-mehbus.jpg Türmige élip kiriliwatqan Uyghur siyasiy mehbuslar.
Social Media

Yéngisardiki bu yilliq qattiq zerbide kent kadirliri we partiye ezalirimu nishandin chette qalalmighan.

Melum bolushiche keng kölemlik tutqun we éghir késim dawam qiliwatqan yéngisar nahiyeside kent we mehelle kadirlirimu qattiq zerbe nishanining sirtida qalalmighan. Bir saqchi xadimining ashkarilishiche, topluq yézisidin tutulghan 2000 din artuq kishining 100 ge yéqini kent we mehelle kadiri؛ bularning ichidin öteng kentidin tutulghan 10 neper kadir yéqinda 10 yilliqtin késilgen.

Melum bolushiche, Uyghur rayonida 2014-yilidin bashlap shiddetlen'gen we kéngeygen qattiq zerbe dolquni deslepki ikki yilda nuqtiliq we gumanliq kishilerni nishanlighan bolsa, bu yilgha kelgende nishan da'irisi yene bir derije kéngeygen. “Ikki yüzlimichilik” ke qarshi turush namidiki bu kéngiyish, yéngisarning topluq yéza öteng kentide yüzge yéqin kent we mehelle kadirini türmige tashlighan.

Xitay 2014-yili tarqatqan “Diniy esebiylikning 75 xil alamiti” namliq qollanmida, kent kadirlirigha we partiye ezalirigha salam bermeslik, ularni chetke qéqishmu diniy esebiylikning alamiti dep sanighan. Yeni bu qollanmida kent kadirliri bilen partiye ezaliri xitaygha sadiq kishiler qatarigha tizilghan we atalmish “Üch xil küch” lerning hujumidin qoghdalghan idi. Emma bu yilgha kelgende, kent kadirliri bilen partiye ezalirining adettiki diqqetsizliklirimu jinayi jawabkarliqqa tartilghan. Öteng kentide 10 nechche kadir peqet téléfondin mesile chiqqanliqi üchünla tutulghan we késiwétilgen.

Melum bolushiche, téléfoni toxtap qélish nöwette Uyghur rayonida nurghun kishilerni endishige séliwatqan, ulargha bir pishkelchilik we palaketchiliktin isharet bériwatqan bir hadise. Xitay hakimiyitige qesem ichip sadaqet bildürgen kompartiye ezalirimu bu endishidin xaliy emes. Ashkarilinishiche, peyziwatning shaptul yézisidiki kompartiye ezasi yasin tursun, téléfoni toxtitilghandin kéyin tutulghan we 7 yilliq késilgen.

Yopurghuluq bir amanliq mudirining bayan qilishiche, téléfon'gha tamdin atlash détallirining qachilinishi yaki cheklen'gen mezmundiki ün-sin matériyallirining téléfonda körülüshi téléfonning shu zaman toxtitilishigha seweb bolidu. Téléfon toxtighandin kéyin téléfon igisi saqchixanigha chaqirtilidu؛ bezi ahalilerning déyishiche, jazalinish-jazalanmasliq, atalmish xataliqning qesten yaki diqqetsizliktin bolushi bilen munasiwetsiz؛ u peqet saqchi xadimi yaki sotchining keypi we peylige munasiwetlik.

Yéngisar topluqning öteng kentidiki téléfoni toxtighandin kéyin, térrorluq we zorawanliq heriketlirige qiziqish we hewes qilish gumani bilen tutulghan we dölet bixeterlikige tehdit shekillendürüsh bilen jazalan'ghan 10 neper kadir ichide kent sékrétari, amanliq mudiri, boghaltiri we mehelle bashliqliridin bashqa yene ayallar mudirimu bar. Ayallar mudiri aynisa sopi téléfonini atalmish “Qanunsiz qollan'ghanliqi” üchün nöwette türmide jaza mudditini ötimekte.

Xitay da'iriliri Uyghur aptonom rayonida özliri élip bériwatqan qattiq zerbe herikitining nishanining peqetla térrorchilar ikenlikini, muhajirettiki Uyghur pa'aliyetchiliri bolsa, nishanning bir pütün Uyghur milliti ikenlikini ilgiri sürüshmekte.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.