Йәкән қирғинчилиқи һәққидики бир қисим тәпсилатлар ашкара болмақта

Йәкәндә қанлиқ тоқунуш йүз берип бир һәптидин ашқанда мәзкур вәқә һәққидә бир қисим шаһитлар көргән вә аңлиғанлирини ашкара қилмақта.

Бүгүн радиомиз зияритини қобул қилған, әмма исмини ашкарилашни халимайдиған бирәйлән йәкән вәқәси һәққидики бир қисим әһваллар һәққидә мәлумат бәрди.

Униң билдүрүшичә, 28-вә 29-июл күнлири йәкәндә қанлиқ тоқунуш йүз бериши билән буниң тәсири қошна наһийәләрдә зәнҗирсиман инкас пәйда қилған. Йәкәнгә қошна қағилиқ наһийәсидиму 30-, 31-июл күнлири тоқунуш йүз бәргәнлики мәлум. Һалбуки, даириләрниң ахбаратни қаттиқ қамал қилиши сәвәблик тоқунушниң тәпсилати дуняға ашкара болмиған.

У, йәкән вәқәси йүз бәргәндә гәрчә өзи йәкәндә болмисиму, лекин қанлиқ тоқунушни өз көзи билән көргән вә аңлиған уруқ-туғқанлиридин бир қисим әһвалларни аңлиғанлиқини баян қилди.

Униң көрситишичә, вәқәдә өлгәнләрниң һәқиқий сани даириләр тәрипидин һазирға қәдәр мәхпий тутулмақтикән. Һазир хитай һөкүмити елан қилған сан мәзкур вәқәдә өлгәнләрниң наһайити аз бир қисми болуп, хитай һәрбий қисимлири тәрипидин йәкән йезилирида етип өлтүрүлгән уйғурларниң интайин көплүки мәлум болмақтикән.

Даириләр вәқәниң ич йүзи вә өлгәнләрниң из-дерикини йошуруш үчүн һазир йәкән вә әтраптики наһийәләрдә бир мәйдан тәшвиқат җеңи қозғап, хәлқниң еғизини контрол қилишқа урунмақтикән.

У йәнә, хитайлар билән тиҗарий мунасивити болған инисиниң еғизидин йәкән тоқунушиниң 2009-йилидики “5-июл үрүмчи вәқәси” динму чоң вәқә болғанлиқини, инисиниң хитайлардин мәзкур вәқәдә өлгән кишиләрниң саниниң наһайити көплүкини аңлиғанлиқини илгири сүрди.

У, наһийәлик орманчилиқ идарисиниң әмәлдари болуп туруватқан туғқинидин бәзи ички әһвалларни аңлиғанлиқини, тоқунушта оттуриға чиққан вә оққа тутулғанларниң мутләқ көп қисминиң 17 яштин 30 яшқичә болған арилиқтики йеза яшлири икәнликини билдүрди.

У йәнә, вәқәдин кейин хитай даирилириниң йәкән, қәшқәр вә хотән районлирида тәшвиқат җеңи елип берип, тоқунушниң сәвәби вә җәрянлирини пүтүнләй өз пайдисиға бурмилап көрситиватқанлиқини, һәтта мукапатлаш, ялған мәнзирә пәйда қилиш арқилиқ мутләқ көп қисим уйғур аммисиниң өзлири тәрәптә туридиғанлиқини тәшвиқ қиливатқанлиқини тәкитлиди.

Тәпсилатини аваз улиништин аңлиғайсиз.