Yeken qirghinchiliqi heqqidiki bir qisim tepsilatlar ashkara bolmaqta
2014.08.07

Yekende qanliq toqunush yüz bérip bir heptidin ashqanda mezkur weqe heqqide bir qisim shahitlar körgen we anglighanlirini ashkara qilmaqta.
Bügün radi'omiz ziyaritini qobul qilghan, emma ismini ashkarilashni xalimaydighan bireylen yeken weqesi heqqidiki bir qisim ehwallar heqqide melumat berdi.
Uning bildürüshiche, 28-we 29-iyul künliri yekende qanliq toqunush yüz bérishi bilen buning tesiri qoshna nahiyelerde zenjirsiman inkas peyda qilghan. Yeken'ge qoshna qaghiliq nahiyesidimu 30-, 31-iyul künliri toqunush yüz bergenliki melum. Halbuki, da'irilerning axbaratni qattiq qamal qilishi seweblik toqunushning tepsilati dunyagha ashkara bolmighan.
U, yeken weqesi yüz bergende gerche özi yekende bolmisimu, lékin qanliq toqunushni öz közi bilen körgen we anglighan uruq-tughqanliridin bir qisim ehwallarni anglighanliqini bayan qildi.
Uning körsitishiche, weqede ölgenlerning heqiqiy sani da'iriler teripidin hazirgha qeder mexpiy tutulmaqtiken. Hazir xitay hökümiti élan qilghan san mezkur weqede ölgenlerning nahayiti az bir qismi bolup, xitay herbiy qisimliri teripidin yeken yézilirida étip öltürülgen Uyghurlarning intayin köplüki melum bolmaqtiken.
Da'iriler weqening ich yüzi we ölgenlerning iz-dérikini yoshurush üchün hazir yeken we etraptiki nahiyelerde bir meydan teshwiqat jéngi qozghap, xelqning éghizini kontrol qilishqa urunmaqtiken.
U yene, xitaylar bilen tijariy munasiwiti bolghan inisining éghizidin yeken toqunushining 2009-yilidiki “5-Iyul ürümchi weqesi” dinmu chong weqe bolghanliqini, inisining xitaylardin mezkur weqede ölgen kishilerning sanining nahayiti köplükini anglighanliqini ilgiri sürdi.
U, nahiyelik ormanchiliq idarisining emeldari bolup turuwatqan tughqinidin bezi ichki ehwallarni anglighanliqini, toqunushta otturigha chiqqan we oqqa tutulghanlarning mutleq köp qismining 17 yashtin 30 yashqiche bolghan ariliqtiki yéza yashliri ikenlikini bildürdi.
U yene, weqedin kéyin xitay da'irilirining yeken, qeshqer we xoten rayonlirida teshwiqat jéngi élip bérip, toqunushning sewebi we jeryanlirini pütünley öz paydisigha burmilap körsitiwatqanliqini, hetta mukapatlash, yalghan menzire peyda qilish arqiliq mutleq köp qisim Uyghur ammisining özliri terepte turidighanliqini teshwiq qiliwatqanliqini tekitlidi.
Tepsilatini awaz ulinishtin anglighaysiz.