Җу йүңкаңниң қолға елинғанлиқ хәвири муназирә қозғиди

Мухбиримиз меһрибан
2013.12.05
ju-yungkang-305.jpg Хитай мәркизи комитет сиясий бюросиниң даимий әзаси җу юңкаң хитай икки чоң йиғининиң ечилиш мурасимида. 2012-Йили 5-март, бейҗиң.
AFP



1 - Декабир күни хитай сиясий қанун комитетиниң сабиқ секретари, хитай сияси бюрусидики 9 әзаниң бири болған җу йүңкаң вә униң аяли қатарлиқларниң қолға елинғанлиқи һәққидики хәвәр күчлүк муназирә қозғиди. Хәлқара мәтбуатлар вә тор гезитлири хәвәрлиридә җяң земинниң йеқин адими җу йүңкаңниң қолға елиниши хитай компартийисиниң юқири қатлимида қандақ өзгиришләрни елип келиши һәққидә мулаһизә қилишмақта.

Диққитиңлар мухбиримиз меһрибанниң бу һәқтики программисида болсун.

Гәрчә хитай һөкүмәт даирилири 5 - декабирғичә, сабиқ хитай рәиси җяң земинниң йеқин адими болған җу йүңкаңниң қолға елинғанлиқи һәққидә рәсмий хәвәр бәрмигән болсиму, әмма бирнәччә күндин буян хитай сияси қанун комитетиниң сабиқ башлиқи җу йүңкаңниң қолға елинғанлиқи һәққидики хәвәрләргә һәр күни йеңи мәзмунлар қошулмақта.

Җу йүңкаңниң қолға елиниш сәвәби һәққидики хәвәрләрдә, җу йүңкаңниң илгирики аялини қәстләп өлтүрүш, хитай һөкүмитиниң нөвәттә вәзипә өтәватқан рәиси ши җиңпиңни қәстләшкә урунуш вә еғир дәриҗидики парихорлуқ җинайити билән әйиблинип, хитай мәркизи бйорусидики 7 даимий һәйәтниң қошулуши билән рәсмий қолға елишқа тәстиқланғанлиқи илгири сүрүлгән.

Җу йүңкаңниң қолға елинғанлиқи һәққидики хәвәр тунҗи болуп, тәйвәндә чиқидиған “бирләшмә хәвәр гезити” ниң 2 - декабир күнидики санида елан қилинди. Тәйвән“бирләшмә хәвәр гезити” хитайдики өз кимликини ашкарилашни халимайдиған бир әмәлдарниң сөзидин нәқил елип, хитай мәркизи интизам тәкшүрүш комитетиниң 1 - декабир күни юқири дәриҗилик вәзипиләрни өтигән җу йүңкаңни рәсмий қолға елишни тәстиқлиғанлиқини хәвәр қилди.

2 - Декабирдин башлап хәлқара мәтбуатлардин ройтерс, германийә авази, әркин асия радиоси, нюйорк вақти гезити, әнглийә б б с агентлиқи қатарлиқ ғәрб мәтбуатлири, японийә, хоңкоң мәтбуатлириниң хәвәрлири вә чәтәлләрдики хитай демократлириниң тор хәвәрлиридә җй йүңкаңниң җоңнәнхәйдики өйидә қолға елинғанлиқи вә униң қолға елинишидики җинайи пакитлар һәққидә хәвәр вә анализлар тарқалди.

Ройтерс агентлиқиниң 5 - декабирдики хәвиридә, даириләрниң “бундин алтә ай илгирила җу йүңкаңниң чәтәлдики оғли җу нийни бейҗиңға чақиртип келип, униңдин илгири бивастә җу йүңкаңниң башқурушида болған нефит саһасидики җаң җемин қатарлиқ төт чоң әмәлдарниң парихорлуқ қилмишиға аит әһвалларни игилигәнлики, һазир нефит саһәсидики парихорлуққа четилип нурғун әмәлдарларниң қолға елинғанлиқи, әгәр җу йүңкаң үстидинму униң парихорлуқ қилмишиға даир рәсмий дело турғузулса, у һалда җу йүңкаң делосиниң хитайда һазирғичә паш болған әң чоң парихорлуқ делоси болидиғанлиқи” хәвәр қилинди.

Хитай демократлири тор бекәтклиридин аполло ториниң 5 - декабирдики санида “катип елип кетилди,ләнҗән тутуш буйруқини оқуди,җу йүңкаң өзигә ши җиңпиңни қәстләш җинайити артилғанлиқини аңлап нәқ мәйданда һушидин кәтти” дегән мавзу қоюлған тәпсилий хәвәр елан қилинди. Хәвәрдә җу йүңкаңға артилған җинайәтләр тонуштурулуп,“мәркизий қанун комитетиниң сабиқ башлиқи җу йүңкаң қәстләш җинайитигә четилди. У мәркизий һөкүмәт рәһбирини қәстләшкә урунуш, миқдари зор болған, көп хил парихорлуқ делолириға четилди. Бу хитай компартийиси тарихида илгири көрүлүп бақмиған чоң дело болди” дейилди.

Хәвәрдә йәнә җу йүңкаңниң өзи һәққидики қарарни аңлиған чағдики мәнзирә мундақ баян қилинди.“1 - декабир йәкшәнбә күни кәчқурун, җу йүңкаң вә униң аяли хитай мәркизи һөкүмитиниң униң мәсилисини тәкшүрүш һәққидики қарарини тапшуруп алғандин кейин, җу йүңкаң нәқ мәйданда һушидин кетип, йәргә йиқилди. Хитай мәркизий бюрусиниң даимий һәйити, хитай мәркизи һөкүмити ишханисиниң мудири лйән җән җу йүңкаңниң җуңнәнхәйдики өйидә мәркизи һөкүмәтниң җу йүңкаң һәққидики қарарини оқуди.” хәвәрдә йәнә, хитай копартийә мәркизи комитетиниң қарар елиш җәряни баян қилинип,“4 - декабир күни хитай мәркизий бюрусиниң даимий һәйәтләр йиғинида, мәркизий бюруниң даимий һәйити, мәркизий интизам тәкшүрүш комитетиниң секритари ваң җишән, җу йүңкаң делосини тәкшүрүш докладини тонуштурди. Җу йүңкаңниң катиби җав хуң, муһапизәтчиси вә шопури қатарлиқларму мәркизи интизам тәкшүрүш комитети тәрипидин елип кетилди” дегән баянлар берилгән.

Чәтәлләрдики хитай демократлири тор бекәтлиридин бошүн ториниң җу йүңкаңниң қолға елинғанлиқи һәққидики хәвәрләрдә йәнә “әгәр җу йүңкаң делоси рәсмий турғузулса, у һалда җу йүңкаң хитайниң 100 йилдин буянқи тарихида җазаға тартилған 2 - номурлуқ шәхс болуп қалиду” дейилди. Чәтәлләрдики хитай хәвәр торлиридин йеңи таң тор теливизийисиниң обзорчиси ши тав 5 - декабир күни бошүн ториниң бу хәвири һәққидә тохтилип, “әгәр җу йүңкаң хитайда җазаланған 2 - номурлуқ әмәлдар болса, у һалда 1 - номурлуқ әмәлдар әлвәттә җаң земинни көрсәтсә керәк. Қариғанда ши җиңпиң бу қетим җияң земин гуроһини йоқитишқа бәл бағлиған болса керәк” дегән.

Әркин асия радиоси гуаңдуң бөлүминиң 5 - декабир күнидики хәвиридә болса, хитайдики әһвалдин хәвәрдар әмәлдарлар ашкарилиған учурлар нәқил елинип, җу йүңкаңға асаслиқи илгирики аялини қәстләп өлтүрүш җинайити, ши җинпиңға қәст қилишни пиланлаш вә парихорлуқ җинайәтлири артилиши мумкинлики, әмма хитай мәркизи комитети ички қисмидики өткүр күрәш сәвәбидин, һазирчә хитай мәтбуатлирида җу йүңкаңни қолға алғанлиқ хәвирини ашкарилимиған болуши мумкинлики илгири сүрүлди.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.