Aliy ma'aripning ich yüzide boghuluwatqan milliy roh (2)

Bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan pezilet xanim özining körgen we bilgenlirige asasen birqanche nuqtilarda öz pikrini bayan qildi.

U aldi bilen aliy mektep oqughuchilirining normal diniy pa'aliyetler bilen shughullinishi hemde diniy we milliy tüstiki kiyim-kécheklerni kiyishi yuqiri orunlardin chüshken hökümet höjjetliri arqiliq cheklinishke bashlighanliqini ilgiri sürdi. Pezilet xanimning tekitlishiche, ilgiri bu heqte yuqiri derijilik organlarning mexsus höjjetliri bar bolsimu, lékin ichki qisimda mexpiy tarqitilidighan bolghachqa, uningda konkrét qandaq mezmunlarning yézilghanliqini bilish qiyin bolghaniken. Emma 2012-yili etiyazdin bashlap aptonom rayonning bu heqtiki mexsus höjjiti herqaysi aliy mekteplerge ochuq-ashkara chüshürülgen bolup, ma'arip nazariti, medeniyet nazariti hemde til-yéziq komitéti qatarliq funksiyelik orunlarmu bu höjjetning rohigha masliship keng-kölemlik teshwiqat pa'aliyetlirini élip barmaqta iken. Pezilet xanim bu höjjette aliy mektep oqughuchilirining herqandaq shekildiki diniy pa'aliyetlerge qatnishishi, diniy tüstiki kiyim-kécheklerni kiyishi we diniy belgilerni ésishi cheklen'genlikini shundaqla “Beshni cheklesh”, “Tötni qilmasliq” dégendek bir qatar ushshaq belgilimilerning chiqirilghanliqini bayan qildi. U yene bu höjjette peqet birla jayda falun'gunggha da'ir cheklime bolghandin sirt, qalghan mezmunlarning pütünley Uyghurlarning diniy we milliy medeniyitige qaritilghan cheklimiler bilen tolghanliqini eskertip ötti.

Ziyaritimiz jeryanida pezilet xanim nöwette Uyghur aptonom rayonidiki aliy mekteplerning ilmiy keypiyat we pikir erkinliki jehettin 1980-yillargha sélishturghanda köp jehettin chékin'genlikini otturigha qoydi. U bügünki künde aliy mekteplerde derstin sirtqi ilmiy pa'aliyetlerge qarighanda siyasiy xaraktérlik pa'aliyetlerning köpiyip bériwatqanliqini, bolupmu Uyghur oqughuchilarning herqandaq shekildiki kolléktip pa'aliyetlirining qattiq nazaret astigha élinidighanliqini ilgiri sürdi. Buning emeliy misali süpitide u, “5-Iyul weqesi” ning aldida erkin sidiq ependi bilen bolghan ilmiy söhbetke qatnashqan melum uniwérsitét oqughuchilirining mektep teripidin türlük jazalargha tartilghanliqini hemde shuninggha munasiwetlik bir qisim ehwallarni tilgha élip ötti.

Axirida u Uyghur aptonom rayonidiki aliy mekteplerning kutupxanilirida Uyghur til-yéziqidiki kitab- matériyallar we gézit -zhurnallar sanining barghanséri aziyip kétiwatqanliqini, uning eksiche, kutupxanilardiki matériyallarning künsanap xitay til-yéziqigha merkezliship bériwatqanliqini shuningdek Uyghurche matériyallar üchün mektep maliyisidin iqtisad testiqlanmaydighanliqini ilgiri sürdi.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatigha qulaq salghaysiz.