B d t we amérika ayallargha qarshi zorawanliqning aldini élishqa ehmiyet bermekte

Amérika dölet ishliri bash katipi xéllariy klinton xanim.

Birleshken döletler teshkilati ayallar üstidin élip bériliwatqan zorawanliq heriketlirining, urush rayonlirida yüz bériwatqan zorawanliqlardin qalsa ikkinchi derijilik kishilik hoquq depsendichiliki hésablinidighanliqini, ayallarning ippet - nomusigha tajawuz qilish bolsa xuddi qoral ishlitip, urush qozghashqa oxshash éghir bir jinayet ikenlikini bildürmekte.

B b s agéntliqining melumatida éytilishiche, nöwette, köpinche ayallar birge yashawatqan erlerning jismaniy we rohiy bésimigha duch kéliwatqan bolup, tekshürüsh netijiliridin melum bolushiche, her üch ayalning biri éri yaki er dosti teripidin tayaq zerbisi, jinsiy munasiwetke zorlash, nachar mu'amile qatarliqlargha uchraydiken. Hetta, nurghun ayallarning éri yaki er dosti teripidin öltürüsh süyqestige uchraydighanliqi melum bolmaqta.

Köpligen döletlerde, ayallar üstidin élip bérilghan zorawanliq heriketlirige qarshi qanunlar intayin ajiz we yoq déyerlik bolup, mewjut qanunlarning ijra qilinmaydighanliqi yaki jinayet sadir qilghuchining jazasiz qalidighanliqi bildürülmekte.

Ayallargha qarita yürgöziliwatqan zorawanliqining aldini élishni nöwettiki eng muhim mesililerning biri dep tonughan birleshken döletler teshkilati, 11- ayning 25 ‏- küni "ayallargha qarita zorawanliq heriketlirige xatime bérish" shu'ari astida mexsus pa'aliyet bashlap, mezkur pa'aliyetni 10 ‏- dékabir xelq'ara kishilik hoquq künide axirlashturghan.

"Washin'gton pochtisi géziti"ning yézishiche, obama hökümiti, ayallar hoquqini küchlendürüshni amérika tashqi siyasitining muhim bir qismi qilip békitken hemde mélanniy werwér xanimni ayallar hoquqigha eng köngül bölgen bash elchi dep atighan.

Mélanniy werwér xanim, amérika tashqi ishlar ministirliqida yéngidin tesis qilin'ghan, dunya ayalliri mesilisi ishxanisining mes'uli bolup, u uzun yillardin buyan ayallarning hoquqini qoghdash jehette alahide xizmet körsetken. Her qaysi metbu'atlarning ziyaritini qobul qilghan mélanniy xanim, "méning ayallar üchün téximu köp xizmetlerni ishlishimge prézidént obama alahide köngül böldi, men qolumdiki bu pursetlerdin toluq paydilinip, pütün dunya ayallirining siyasiy, iqtisadiy, ma'arip jehette erler bilen teng barawer hoquqqa ige bolushi shuningdek herqandaq zorawanliq tehditige uchrimasliqi üchün pütün wujudum bilen xizmet körsitimen," dédi.

Amérika tashqi ishlar ministiri hilary klinton xanim ayallar üstidin élip bériliwatqan zorawanliq heriketlirini tenqid qilish üchün awghust éyida konggo jumhuriyitige bérip, ichki urushning qurbanigha aylan'ghan we urush tüpeyli türlük imtiyazlardin mehrum qéliwatqan, bolupmu insaniy qimmiti éghir derijide depsendichilikke uchrawatqan konggo ayalliridin hal soridi.

Klinton xanim yene, bu yil 7 ‏- ayda "jinsiy tajawuz"ning aldini élish asasiy téma qilin'ghan 1888 betlik qarar layihisini qobul qilish meqsitide birleshken döletler teshkilati bixeterlik kéngishida échilghan yighin'gha riyasetchilik qildi.

Hilary klinton xanim bu heqte sözligen nutqida, "ayallargha qarita élip bérilghan zorawanliq hergizmu 'medeniyet' weqesi bolup qobul qilinmaydu, bu bir jinayet hésablinidu. Dunya jama'iti birlikte bu xil zorawanliqqa xatime bérish, jinayetni sadir qilghuchilarni jawabkarliqqa tartish, ayallar hoquqini himaye qilghuchilargha yardem bérish üchün birlikte xizmet körsiteyli. Dunyaning héch bir yéride xanim- qizlar wehime we zorawanliq tehditi astida yashimasliqi kérek," dédi.

Tashqi ishlar ministiri klinton xanim yene, "amérika, dunyaning her yéride ayallar hoquqining qoghdilinishi we hörmetke érishishini teshebbus qilidu, buning sirtida ayallar ma'arip, xizmet we ishench bilen yashash pursetlirige ige qilinishi, tengrining ayallargha bergen tughma qabiliyitini erkin ishlitishige yardem körsitilishi kérek," dédi.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.