Aliy ma'aripning ich yüzide boghuliwatqan milliy roh (1)

Nöwette Uyghur aptonom rayonining merkizi bolghan ürümchide aliy mekteplerning téz sür'ette rawajliniwatqanliqi, ilgiriki inistitut yaki aliy téxnikom mekteplirining arqa - arqidin “Uniwérsitét” qalpiqini kiyip bes - beste kéngiyiwatqanliqi melum. Wahalenki, herqaysi aliy mekteplerning heywetlik derwaziliridin kirip - chiqiwatqan Uyghur we bashqa az sanliq millet oqughuchilar sanining barghanséri azlap kétishi kishilerni chongqur oygha salsa, Uyghur oqughuchilargha bolghan siyasiy we idiye jehetlerdiki kontrulluqning künsanap éship bérishi jama'etchilikni téximu qattiq endishige salmaqta.

Pezilet xanim ene shundaq endishini biwasite hés qilghanlarning biri. U özining Uyghur rayonidiki aliy mekteplerde uzun mezgil ishlesh jeryanida Uyghur oqughuchilarning mektep da'iriliri teripidin élip bériliwatqan türlük shekillerdiki siyasiy we idiyiwiy nazaretchilikning qurbanigha aylinip qéliwatqanliqidek ri'alliqning shahidi ikenlikini bildürdi.

Uyghur élidiki aliy mekteplerde oqughuchilarning idiye we pikir özgirishlirini nazaret qilidighan mexsus orunlar tesis qilin'ghan bolup, ular mektep partkomining riyasetchilikide herqaysi inistitut, fakultét hemde shöbe ittipaq komitéti qatarliq tarmaqlarghiche kéngeygen.

Yoqiriqi orunlarda xizmet qilidighan mexsus xadimlar oqughuchilar arisida, bolupmu Uyghur oqughuchilar arisida yüz bériwatqan pikir we idiye özgirishlirini, milliy we diniy jehettiki héssiyatlirini her waqit öz tori arqiliq közitip yoqirigha doklat qilishqa mes'ul bolghan.

Pezilet xanim herqaysi aliy mekteplerde oqughuchilar ichidin tallap yétishtürülgen “Qulaq” larningmu Uyghur oqughuchilarning idiye ehwallirini mektepning munasiwetlik orunlirigha yetküzüp turidighanliqini tekitlidi.

Undin bashqa, yéqinqi yillardin buyan aliy mekteplerde oquwatqan Uyghur oqughuchilarning milliy yaki diniy mezmunlardiki pa'aliyetlerge qatnashqanliq sewebidin türlük jazalargha uchrawatqanliqi, hetta bir qisim oqughuchilarning mekteplerdin chékindürülüwatqanliqi melum. Pezilet xanim emeliy misallar keltürüp bu ehwallarning rastliqigha guwahliq berdi hemde özining bu ishlargha qattiq échinidighanliqini bildürdi.

Yoqiriqi awaz ulinishtin tepsilatigha qulaq salghaysiz.