Ghulja nahiyiside charwichilar we déhqanlar kan bayliqlirini échish meqsitide köchürülmekte

Xitay hökümiti ili taghliridiki zor türkümdiki kömür qatarliq kan bayliqlirini échish meqsitide, rayondiki déhqan - charwichilarni bu rayonlardin köchürüshke bashlighan. Igilishimizche, xitay hökümiti ghulja nahiyisini asas qilghan halda, ili rayonidiki zor türkümdiki kömür we bashqa kan bayliqliri zapisini échish qedimini tézletken.
Muxbirimiz mihriban
2010.04.05
uyghur-eli-komur-bayliq-305 Sürette, uyghur élidin ichkiri ölkilerge poyiz wagunliri bilen toshulup kétiliwatqan kumur bayliqi.
AFP Photo

2009 - Yildin bashlap xitay ölkiliridiki shirketler ghulja nahiyisi bilen rayondiki kan bayliqlirini échish kélishimi imzalighan. 2009 - Yilidin bashlap, ghulja nahiyisini ilgiriki yéza igilik chong nahiyisidin sana'et nahiyisige aylandurush üchün zor kölemde meblegh sélinishqa bashlighan.

Tengritagh torining 2010 - yil 3 - ayning 29 - künidiki xewiridin melum bolushiche, xitay ölkiliridiki shirketlerdin, 2003 - yildin buyan nahiyige meblegh sélip kéliwatqan "jinchüen altun cheklik shirkiti"din bashqa, 2009 - yildin bashlap "béyjing chingxu'a guruhi", "xénen kömürchilik guruhi" qatarliq shirketler nahiyide aylanma iqtisad sana'et rayoni qurushqa meblegh salghan. 2009 - Yili nahiye boyiche sana'et sélinmisi 3 milyard yüen xelq puli bolghan bolsa, 2010 - yiligha kelgende nahiye boyiche yéngidin qurulghan we quruluwatqan chong sana'et türliri 18 türge yétip, sélin'ghan omumiy meblegh 38 milyard 500 milyon yüen'ge yetken.

Melum bolushiche, bu karxanilar ghulja nahiyisi tewesidiki kan bayliqliridin eslidiki kömür zapisigha meblegh salghandin bashqa, nahiye tewesidiki 11 milyard 500 milyon kub métirliq kömür gazi zapisi, 600 ming tonniliq kömür koks méyini hidrogénlash türi, 50 tonna altun zapisi, 2 milyon tonniliq kömür külidin sémont yasash türi we birikme ammiyak, issiqliq éliktir istansisi, ili énérgiye shirkitining 900 ming tonniliq üsti ochuq kömür kani téxnikisini özgertish türi qatarliqlargha meblegh salghan. Bundin bashqa rayonda yene alte krémniy karbd, sana'et krémniysi charlap éniqlan'ghan. Qoghushun, sink, mis qatarliq renglik métallar zapasliri bolsa charlap éniqliniwatqan bolup, ichki mongghul, xébéy qatarliq jaylardin kelgen bezi karxanilarmu ghulja nahiyiside bu türlerge meblegh salmaqta iken.

Nahiyilik hökümet bulturdin bashlap, ghulja nahiyisi teweside eslidiki pilichi xangni merkez qilghan halda, rayonda charwa béqiwatqan charwichilarni we binemde bughday tériwatqan déhqanlarni bashqa jaylargha köchürüshke bashlighan.

Melum bolushiche, bu jaylarda hazirghiche 1 - basquchtiki 5.6 Kwadrat kilométirliq sana'et rayonining ul esliheliri asasiy jehettin pütüp, 80 ming kwadrat métirliq ishxana, turmush, pen tetqiqat binaliri pütüp, asasliq üskünilermu zakaz qilin'ghan.

Biz ghulja nahiyiside quruluwatqan "aylanma iqtisad sana'et rayoni" qurush éhtiyaji seweblik, charwichilarning hem tagh baghridiki déhqanlarning öz zéminliridin köchürülgenliki heqqidiki ehwalni delillesh üchün, ghulja nahiyisige téléfon qilip ehwal igiliduq.

Téléfonimizni alghan déhqanlarning bildürüshiche, bulturdin buyan ghulja nahiye tewesidiki taghlarda charwa béqiwatqan qazaq charwichilar hem tagh baghridiki binem yerlerde bughday tériydighan déhqanlar öz yerliridin köchürülmekte iken.

Ehwalni inkas qilghan bir déhqan, taghlardiki charwichilar hem tagh baghrida binem yerliri bar déhqanlarning köchürülüwatqanliqi hem sana'et rayonlirining ehwali heqqide özi bilidighan ehwallarni sözlep berdi.

Kan rayonigha qarashliq qariyaghach yézisidiki charwichilarning bultur bashqa jaygha köchürülgen bolsimu, lékin bu yil ularni köchürüp barghan yerdin yene zor miqdardiki kan bayliqi tépilghini üchün, ularni yene bashqa jaygha köchürüdighanliqi heqqidiki xewerni anglighan yene bir déhqan özi bilidighan ehwallarni sözlep berdi.

Bu déhqan yene, hazir nahiyilik hökümetning kan rayonigha yéqin yézilardiki déhqanlarning yerlirini hökümetke sétip bérishni telep qiliwatqanliqini, gerche bir qisim déhqanlar buninggha qoshulghan bolsimu, lékin yene bir qisim déhqanlarning nahiyining telipini ret qilghanliqini bayan qildi.

Xitay hökümitining bir nechche yildin buyan élip bériwatqan poyiz liniyisini ghuljigha tutashturush pilani bultur tamamlan'ghan bolup, hazir ghulja nahiyiside quruluwatqan aylanma iqtisad sana'et rayonidin kömür qatarliq kan bayliqliri poyiz arqiliq xitay ölkilirige toshulmaqta iken. Bir déhqan poyiz yoli liniyisi we uningda toshuluwatqan esliheler heqqide özi bilidighan ehwallarni sözlep berdi.

Ötken hepte xitayning shinxu'a agéntliqi, shinjang xewerliri qatarliq hökümet axbarat organlirining xewerliridin ashkarilinishiche, 3 - ayning 29 - 30 - künliri béyjingda "shinjang xizmitini qollash" yighini échilghan bolup, yighinda Uyghur aptonom rayonida muqimliqni tekitlesh bilen bille rayondiki bayliqlarni xitay ölkiliridiki karxanilar bilen birliship échish mesilisimu muzakire qilin'ghan iken.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.