Kanada Uyghur jem'iyiti intérnét bixeterlik bilimliri boyiche terbiyilesh pa'aliyiti uyushturdi
2012.09.12

Xitay dunyadiki éntérnétning erkin ishlitishige tosqunluq qiliwatqan eng chong döletlerning biri bolup,xitayda intérnét dawamliq halda dölet teripidin kontrol qilinip turidu. Shundaqla intérnét abuntlirining chet'ellerdiki qaysi tor bet we kimler bilen alaqe qilishiwatqanliqi, qandaq meshghulat élip bériwatqanliqi qatarliqlar intérnét jasusluq programmiliri arqiliq xitay bixeterlik idarisi teripidin razwétka qilinip turidu. Igileshlerge asaslan'ghanda, xitayning dölet ichidila emes belki chet'ellerdiki Uyghur, tibet, falun'gong qatarliq xitaygha qarshi démokratik pa'aliyetler élip bériliwatqan teshkilatlarning tor betlirige qarita oghriliq we jasusluq qilish, hetta buzuwétish qilmishlirini sadir qiliwatqanliqi melum. Yene igileshlerge asaslan'ghanda, Uyghur rayonidiki köpligen Uyghur yashliri chet'ellerde chiqidighan erkin asiya radi'osi qatarliq organlarning tor betlirini ziyaret qilghanliqi we chet'ellerde Uyghur dawasi qiliwatqan dawa aktipliri bilen élxet alaqisi qilghanliqi üchünla qolgha élin'ghanliqi melum.
Xitayning bu xil intérnét jasusliqigha qarita Uyghurlarning intérnét ishlitish bixeterliki sewiyisini yuqiri kötürüshning zörürligi we texirsizlikini tonup yetken kanada Uyghur jem'iyiti yéqinda kanadada közge körün'gen intérnét bixeterliki shirkiti hésablan'ghan sayfon shirkitining xadimi karla jaymés xanimni teklip qilip toronto shehiride yashawatqan Uyghurlargha qandaq qilghanda xitayning intérnét paylaqchiliqidin tel - töküs qutulghili bolidighanliqi heqqide léksiye berdi.
Shu künki léksiyide karla xanim xitaydiki intérnét abuntliri duch kéliwatqan küresh we xeterler, xitay yolgha qoyuwatqan intérnét tosaqliri we uni qandaq yimirip tashlash qatarliq 30 gha yéqin mezmun boyiche Uyghurlargha keng kölemlik bixeterlik bilimi berdi.
Karla xanimning bildürüshiche sayfon shirkiti bazargha salghan sayfon2 we sayfon3 intérnét bixeterlik programmisi, xitay we iran qatarliq intérnétni hökümetler idare qilidighan döletlerdiki intérnét qamallirini buzup tashlashtiki eng ilghar bixeterlik programmisi iken.
Bu shirket ishlepchiqarghan sayfon2 tor bet bixeterliki sayfon 3 élxet we programma chüshürüsh jehettiki bixeterlik üchün xizmet qilidighan bolup, bu programmilarni ishletkende xitayning sherqi türkistan, tibet, rabiye qadir qatarliq ibarilerni süzüwéish, IP adréslarni taqiwélish qatarliq her xil qamal qilishliri shundaqla buzushlargha taqabil turghili bolidiken.
Kanada Uyghur jem'iyiti uyushturghan shu künki intérnét bixeterliki boyiche terbiyilesh léksiyisige qatnashqan Uyghurlar karla xanimdin, Uyghur diyari bilen bolghan intérnét alaqilirida zörür bolghan bixeterlik mesililiri heqqide köplep so'al soridi.
Intérnét bixeterlik bilimliri boyiche Uyghurlarni terbiyileshning nöwettiki texirsizliki heqqide toxtalghan kanada Uyghur jem'iyitining re'isi qéyum mesimof öz qarashlirini otturigha qoydi.
Léksiye axirlashqandin kéyin kanada Uyghur jem'iyitining re'isi qéyum mesimof karla xanimgha Uyghur doppisi, Uyghur yipek etles sharpisi we rabiye qadir xanimning hayati tonushturulghan“Ejdiha bilen élishqan ayal” namliq kitabni sowgha qildi.
Hörmetlik radi'o anglighuchilar bu qétimqi léksiye, xitay hökümiti dunya Uyghur qurultiyi tor béti qatarliq Uyghur tor betlirini buzushqa heriket qilghan bir mezgilge toghra kelgen bolup, igileshlerge asaslan'ghanda sayfun shirkitining xadimi karla xanim bu yil yaponiyining paytexti tokyoda échilghan dunya Uyghur qurultiyining 4 - qétimliq yighinighimu mexsus bérip Uyghurlargha xitayning intérnét jasusluqi we tosaqlirigha qandaq taqabil turush heqqide mexsus ders bergen iken. Bu kanadadiki Uyghurlarning intérnét bixeterlik bilimliri boyiche tunji qétim xelq'araliq yuqiri sewiyide terbiyilinishi bolup hésablinidu.
Yuqiridiki ulunushtin bu programmining tepsilatini anglighaysiler.