Meniwiy qatilliqning rehimsiz paji'esi

Turmush tolimu murekkep, xilmu‏ - xil mijez, rengmu‏ - reng xaraktérdiki ademler mujessemlen'gen bu dunyada, kishilerning qelbini chüshenmek tolimu qiyin.
Muxbirimiz ömerjan toxti
2008.11.28

Hemmige melumki, qatilliq intayin éghir gunah. Emma mushu qatilliqtinmu éghir we paji'elik yene bir gunah - bohtan chaplash yeni gunahsiz kishilerni meqsetlik halda qarilashtur. Chünki insanning hörmet - abroyi uning hayatigha oxshash qimmetliktur. Shunga uning abroyini we hörmitini depsende qilish xuddi uning hayatini nabut qilghan'gha oxshashtur.

Se'udi erebistanining mekke mukerreme shehiride turushluq yash alim abdurahman hajim bu heqtiki söhbitimizni qobul qilghan idi.

Abdurahman hajim bilen söhbet

Abdurahman hajim böhtan chaplashning gunahi heqqide toxtilip mundaq dédi: " gunahsiz kishilerni qarilash ularni tirik turghuzup öltürüsh bilen teng bolup, bu, qarilan'ghuchilarning aqiwitini tesewwur qilish tes bolghan rohiy azabni, chidighusiz hesret - nadametni élip kélidu, kötürüp qopqusiz rohiy bésim uni hayattin bizar bolushqa, kishilerdin qéchishqa mejbur qilidu. Ularning xuddi gunahkardek bashqilargha tikilip qarashqimu jür'iti qalmaydu. Bu hal bohtan qilghuchining rast - yalghan gep qilghanliqidin qet'iynezer, qarilan'ghuchilargha ghayet zor qayghu - elem élip kélish bilen birge ularning a'ilisining tozup kétishige seweb bolidu. Chünki bohtan köpinche körelmeslikning ünümlük bir zéminda bix urushi bilen bolghachqa, uning haqaretlen'güchige béridighan zerbisi intayin rehimsiz we qebih bolidu. Shunga qur'an kerimde bu qiliq qattiq eyiblen'gen. " Mömin erler we mömin ayallargha qilmighan ishlarni chaplap ularni renjitidighanlar shu bohtanni we op ‏ - ochuq gunahni üstige artiwalghan bolidu" dégen ayet buning misalidur.

Bohtanning aqiwiti

Abdurahman hajim böhtan chaplashning, bohtanning aqiwiti heqqide toxtilip mundaq dédi: bir ademni intayin peskeshlik we uchigha chiqqan shexsiyetchilik bilen mes'uliyetsizlerche qesten böhtan bilen qarilash, allah men'iy qilghan eng éghir gunah bolup, buni insanlarning insaniy ghururigha, izzet hörmitige we musulmanchiliq exlaqigha wehshiylerche qilin'ghan eng éghir derijilik meniwiy tajawuzchiliq déyishke bolidu. Peyghembirimiz hezriti muhemmed eleyhissalam bir hediste:" halak qilghuchi yette chong gunahtin qéchinglar. Ular: allahqa shérik keltürüsh, séhirgerlik qilish, naheq adem öltürüsh, jazanixorluq qilish, ghazattin qéchish, ata - anini qaxshitish we ippetlik ayallargha bohtan chaplash" dep körsetken. Bohtan chaplinip eyiblen'güchiler köpinche ayallar bolup, ayallarning héssiyat jehettiki turaqsizliqi, jismaniy jehettiki ajizliqi, rohiy chidamsizliqi qatarliq alahidilikler bundaq bohtanlarning chiqishigha shert - shara'it hazirlighan teqdirdimu, ulargha qilmighan ishni" qildi", bolmighan ishni " boldi" dep qarighularche töhmet qilish ularning mingbir musheqqette tikligen izzet - hörmitini yer bilen yeksan qilishqa élip baridu."

Omumen éytqanda, bohtan néme üchün shunchiwala éghir gunahlargha yatidu dégen so'alni oylighanda, uninggha mundaq jawablarni tapalaymiz:

 - Bohtan gheywet - shikayettin bashlinidu.
 - Bohtan bigunah ademlerning abroyini tökidu, ularning hayatini zeherge aylanduridu.
 - Bohtan kishilerning turmushigha xatirjemsizlik élip kélip, inaq, ishenchlik a'ililerning buzulushigha seweb bolidu.
 - Bohtan kishilik alaqe we munasiwetlerning üzülüp qélishigha seweb bolidu.


Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.