Өзбекистан мустәқиллиқ байриминиң алди - кәйнидә америка - өзбек мунасивити

Русийә баш министири медведев ташкәнтни зиярәт қилғанда ислам керимоф билән сөһбәтлишиватқан көрүнүшләрдин бири. 2009-Йили 23-январда, ташкәнт.

Әмма, кейинки күнләрдә америка баш қомандани давид петросниң өзбекистанни зиярәт қилиши вә ислам керимофниң америка һәрбий базисини тәкрар ечиш мумкинчилики барлиқини ипадә қилиши билән икки дөләт мунасивәтлиридә яхшилиниш болуватқанлиқи тәхмин қилинған иди.

Бу һәқтә түркийиниң оттура асия дөләтлири мунасивәтлиригә мәсул сабиқ дөләт министири әхәт әндиҗан әпәнди алдинқи программилиримизда бизниң зияритимизни қобул қилип, өзбекистанниң русийиниң қирғизистан билән болған мунасивәтлирини күчәйтиши вә қирғизистанниң җәнубидики пәрғанә вадисида иккинчи һәрбий база қурудиғанлиқини елан қилиши билән өзбекистан русийигә қаттиқ нарази болди, буниң билән өзбекистан районда тәңпуңлиқни сақлаш үчүн америка билән иш бирлики қуруш йолини таллиди, дегән иди.

Сабиқ дөләт министири әхәт әндиҗан йәнә, америкиниң өзбекистанда һәрбий базисини қайта ечиш еһтималлиқи үстидә тохтилип, өзбекистанниң русийигә "сән әгәр қирғизистанниң җәнубидики фәрғанә вадисида һәрбий база қуримән вә қирғизистанға һедро-еликтир истансиси қуруп беримән дәйдикәнсән, у һалда мәнму америкиниң өзбекистанда һәрбий база қурушиға мақул дәймән" дәп агаһландуруш бериватқанлиқини, әгәр русийә қилидиғинини қилимән десила өзбекистанниң америкиниң һәрбий база қурушиға рухсәт қилидиғанлиқини ейтқан иди.

Икки дөләт мунасивәтлиридә мана мушундақ тәрәққият җәрянлири болуватқанда америка президенти барак обаманиң өзбекистанниң биринчи сентәбир мустәқиллиқ байрими мунасивити билән тәбрикнамә йоллишиму алаһидә диққәт тартти. Униң үстигә алдинқи күни өзбекистан президенти ислам керимоф америкиниң өзбекистанда турушлуқ баш әлчиси ричард норландни қобул қилған болуп, бу һәқтә чиққан хәвәрләрдин мәлум болушичә, икки тәрәпниң бу сөһбити муһим тәрәққиятларниң хәвәрчиси дәп қаралмақта.

Йәнә бәзи хәвәр мәнбәлири бу сөһбәттә америкиниң өзбекистанға муһим тәклип сунғанлиқини илгири сүргән. Өзбекистан милли хәвәр агентлиқи "уза" болса икки тәрәпниң учришишида өзбек - америка мунасивәтлириниң музакирә қилинғанлиқи, районниң хәвпсизлики вә тинчлиқниң бәрпа қилиниши қатарлиқ мәсилиләр бойичә пикир алмаштуруш елип берилғанлиқини хәвәр қилған.

Биринчи сентәбир күни өзбекистанниң мустәқил болғанлиқиниң 18 - йиллиқ хатирә күни болуп, пайтәхт ташкәнттә мустәқиллиқ күнини вә ташкәнт шәһириниң қурулғанлиқиниң 2200 йиллиқини тәбрикләш үчүн 31 - авғуст күни ахшам ташкәнттики әлишир навайи бағчисида зор көләмлик тәбрикләш паалийити елип берилған.

Паалийәткә өзбекистан президенти ислам керимоф вә өзбекистанниң парламент әзалири билән бирликтә йәнә һәрқайси дөләтләрниң өзбекистанда турушлуқ әлчилири қатарлиқ юқири дәриҗилик меһманлар тәклип қилинған.

Түрк юрду хәвәрләр торида мәлум болушичә, америкиниң өзбекистанда турушлуқ әлчиси ричард норлан қилған тәбрик сөзидә, "өзбекистан билән болған мунасивәтлиримиз келәр йили техиму тәрәққи қилиду," дәп тәкитлигән. Баш әлчиниң бу сөзи алаһидә диққәт тартқан болуп, бу сөз америкиниң бу райондики кәлгүси һәрбий җәһәттики мәвҗудийитиниң бишарити дәп қаралмақта икән.

Мутәхәссисләр америкиниң өзбекистанда һәрбий базисини қайта ечиши билән районда тәңпуңлуқниң шәкиллинидиғанлиқи, русийә билән хитайниң оттура асияға көрситидиған тәсирини чәкләп туридиғанлиқини вә өзбекистанниңму ачқучлуқ дөләт һалиға келидиғанлиқини ипадә қилишмақта.