Ghazi oghli perhat namanop shexsiy we a'ile tarixiy heqqide toxtaldi

Biz ötken hepte Uyghur sodiger perhat namanopning béyjing da'iriliri bilen dewalishiwatqanliqi heqqide tepsiliy xewer bergen iduq. Muxbirimiz bügün perhat namanopni qayta ziyaret qilip, uning nöwettiki ehwali heqqide melumat igilidi.
Muxbirimiz shöhret hoshur
2012.10.03
perhat-namanop-305.jpg Béyjingdiki Uyghur sodiger perhat namanop. 2012-Yili 26-séntebir.
RFA/Shohret Hoshur

Perhat namanop bu qétim özining shexsiy we a'ile tarixiy heqqidimu toxtilip ötti. Melum bolushiche, perhat namanop ‏1944-yilidiki sherqi türkistan milliy azadliq urushigha qatnashqan, urushta ikki qétim yarilan'ghan, ghazi ebeydulla namanopning perzenti. U özi shinjang uniwérsitétining qanun fakultétini püttürgen we turpan wilayetlik saqchi idarisidiki xizmitidin istépa bérip tijaretke atlan'ghan.

Xitay döliti tereqqiyat jehette téxi qanun bilen idare qilinish sewiyisige yetmigenliki üchün, oxshash mesililer oxshimighan pozitsiyige duch kelmekte. Jümlidin mesilini axbarat sahesige élip chiqish, bezi chaghlarda dölet mexpiyetlikini ashkarilash dep qarilip éghiz jazalansa, bezi chaghlarda ammining inkasi dep qarilip mesilige jiddiy pozitsiye tutulmaqta. Shunga biz bügün perhat namanopqa téléfon qilip yéngi ehwali heqqide melumat igiliduq: melum bolushiche, perhat namanop mesilini axbaratqa ashkarilighandin kéyin, xitay saqchilirining nazaritige élin'ghan. Deslepki üch künde saqchilar uning yénidin ayrilmighan we muxbirlarning ziyaritini qobul qilmasliq heqqide uninggha terbiye bergen. Perhat namanop bolsa, özi duch kéliwatqan ziyanning kichik bir ziyan emeslikini, bu ziyandin qoghdinish üchün qolidin kélidighan herqandaq tedbirni qollinidighanliqini éytqan we bundaq qilishning özining insaniy we puqrawiy heqqi ikenlikini bildürgen. Hökümetning alaqidar organliri perhat namanopning dawasigha jiddiy qarawatqanliqini bildürgen, emma bérilidighan qarar heqqide pozitsiye bildürmigen. Da'irilerning bu pozitsiyisini “Waqit ötküzüp zériktürüsh” dep chüshen'gen perhat namanop, da'irilerdin mushu ayning 10-künigiche mesilige éniq jawab bérishni telep qilghan.

Biz bügünki söhbitimiz dawamida uning namanop dégen familisige asasen uning a'ile tarixi heqqidimu melumat soriduq. Melum bolushiche, u 1944-yilidiki sherqi türkistan milliy inqilabigha qatnashqan ghazi ebeydulla namanopning perzenti. Ebeydulla namanop 1944-yili inqilabqa qatnashqan. Milliy armiyide deslepte imam, kéyinki mezgilde siyasiy komissar bolup wezipe ötigen. U meshhur shixu urushida ikki qétim yarilan'ghan. Xitay kommunist hakimiyiti dewride, u deslepte, tékestiki xitay qoralliq qismida, kéyin turpan, toqsundiki xitay qoralliq qismida qisim bashliqi yeni bujang bolup wezipe ötigen. Ebeydulla namanop a'ile söhbetliride, milliy armiyining manasta uzun turup ketkenliki heqqide köp qétim hesretlik tuyghusini ipadiligen.

Perhat namanop sözining axirida, özining shinjang uniwérsitétining qanun fakultétini püttürgenlikini, turpan wilayetlik saqchi bashqarmisidiki xizmitidin 2001-yili istépa bergenlikini éytti؛ emma u xizmettin istépa bérishning sewebi heqqide toxtalmidi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.