Qazaqistanda latin yéziqigha ötüsh mesilisi bes - munazirige aylanmaqta

Qazaqistanda latin yéziqigha ötüsh heqqide resmiy élan peyda bolghandin buyan mezkur mesile etrapida bes - munazirilermu dawam qilmaqta.
Ixtiyariy muxbirimiz oyghan
2013.01.25


Qazaqistan prézidénti nursultan nazarbayéf jumhuriyet xelqige yollighan “Qazaqistan - 2050 - yil istratégiyisi” de 2025 - yilghiche qazaq élipbesini latin yéziqigha almashturush pilanini tüzüp chiqishni teklip qilghandin kéyin, yerlik we chet'el ammiwi axbarat wasitiliride bu heqqide maqaliler élan qilinip, ularda bolupmu qazaqistanliq ziyaliylarning köz qarashliri bérilgen.

Yéqinda “Séntir asiya” tor bétide élan qilin'ghan kénzhié tatilyaning “Qazaq tilining latinche hewesliri. Medeniyet dezlirining aqiwetliri” namliq maqaliside til mesilisining her qandaq bir memliketning ichki ishi ikenlikini, yene bir tereptin, qazaq millitining 20 - esirdiki tarixiy yoli we medeniyitining alahidiliklirini hésabqa alghan halda, bu yönilishte islahat élip bérish urunushlirining qarimu - qarshi pikirlerge, oylargha we bahalargha élip kélidighanliqining tebi'iylikini étirap qilip, bir qatar alimlarning bu heqqidiki pikirlirini otturigha qoyghan. Mesilen, pelsepe penlirining namzati qanaghat zhukéshéf qazaq tilliq medeniyet memlikettiki rus tilliq ahalining teleplirini qana'etlendürmigiche latin yéziqigha ötüshning mumkin emeslikini hem shuning bilen bir qatarda milletning meniwiy jehettin birlikini qolgha keltürüshning zörürlükige yandashqan teghdirdila latin yéziqigha ötüshning selbiy aqiwetlerge élip kelmeydighanliqini ilgiri sürgen.

Emdi sen'etshunas zémfire yérzhan qazaqlarning axirqi yüz yil ichide hem erep, hem latin, hem slawyan yéziqlirida yézip kelgenlikini tekitlep, latin yéziqigha ötüshning kélechekte qazaq tilining ilgirilishige, tereqqiyatigha ijabiy tesir qilidighanliqini, emdi qazaqistanliqlarning bu yéziqni igilishige qanchilik waqitning kétidighanliqini zaman körsitidighanliqini otturigha qoyghan. U shundaqla latin'gha ötüshning qazaqlarning ichki weziyitige tesir yetküzelmeydighanliqini bildürgen.

Bu mesilige qazaqistandiki Uyghur ziyaliyliri qandaq qaraydu? radi'omiz ziyaritini qobul qilghan tilshunas alimlar, filologiye penlirining namzatliri oktebir jamalidinof we ruslan arziyéflar bu heqqide öz qarashlirini otturigha qoydi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.