Qilichdar'oghli: bu yer bizning ming yil burunqi wetinimiz

U sözide mundaq dégen: “Biz ming yil burun bu tupraqlarni tashlap, anadoliyige yeni bügünki türkiyige köchüp ketkeniduq. Siler bolsa bu wetende qélip, millitinglarning bayliqigha töhpe qoshup, chong bir döletning tereqqiyatigha eng muhim töhpe qoshtunglar, hélihem töhpe qoshuwatisiler. Türkiye bilen Uyghur diyari arisidiki musape 4300 kélométir kélidu. Lékin ikki rayon arisidiki xelq ortaq tarix, ortaq kültür we ortaq qimmet qarishigha ige. Biz del mushu dostluqning ilgirilishige töhpe qoshush meqsitide hozurrunglargha qedem qoyduq. Türkiyidin silerge otluq salam élip keldim.”

Anadoliye xewer agéntliqining xewirige asaslan'ghanda, unwan bérish murasimida söz qilghan kemal qilichdar'oghli siyasettin qol üzgendin kéyin, eger shinjang uniwérsitéti teklip qilsa sherep bilen kélip ders sözlep béridighanliqini éytqan. U sözide yene, siyaset bilen shughullinishtin burun enqerediki hajettepe uniwérsitétida magéstir oqughuchilargha ders béridighan bir oqutquchi ikenlikini we uniwérsitétlarning jem'iyetning tereqqiyatigha töhpe qoshidighan bir tarmaq ikenlikini otturigha qoyghan.

Jumhuriyet xelq partiyisi re'isi kemal qilichdar'oghli ürümchidiki muziyni aylandi

Shinjang uniwérsitétining pexri dokturluq unwanigha érishish murasimini ongushluq ayaghlashturghan kemal qilichdar'oghli xitay ziyaritining eng axiriqi békiti bolghan “Shinjang muziyi” ni ékiskursiye qilish bilen xitay ziyaritini axirlashturdi.

Muzéy bashliqliri kemal qilichdar'oghlini hörmet bilen kütüwaldi. Kemal qilichdar'oghli muzéyning kirish zaligha qoyulghan Uyghur rayoni modélidin Uyghur rayonining jughrapiyilik tüzülüshini bir qur körüp chiqqandin kéyin, muzéy xizmetchisining Uyghurche chüshendürüshlirini anglighach muzéydiki herbir asare etiqini birdin - birdin körüp chiqti. Kemal qilichdar'oghli asare - etiqilerning yardimide Uyghur tarixigha nisbeten omumiy chüshenchige ige bolghandin bashqa yene, Uyghur diyarining eng muhim tarixiy bayliqi bolghan besh ming yilliq tarixqa ige momiyani közdin kechürdi.

Muzéy ziyaritini ayaghlashturghandin kéyin, qilichdar oghli muzéyning ziyaret xatirilesh deptirige munu eslimilerni yézip qoydi:

“Öz tektimni öz tariximni kördüm. Türk, xitay, Uyghur xelqlirining dostluqlirini salamlaymen. Kemal qilichdar'oghli. Jumhuriyet xelq partiyisi re'isi”

Biz jumhuriyet xelq partiyisi re'isi kemal qilichdar'oghli shinjang uniwérsitétining özige pexri doktorluq unwani bérish murasimida qighan sözi we uning tesiri heqqide köz qarishini élish üchün istratégiyilik chüshenche énistitüti mutexessisi doktor erkin ekremge mikrafonimizni uzattuq.