Тайлантта ашкариланған гуманлиқ тиҗарәтниң қазақстанға қәдәр тәкшүрүлүш әһвали

2009- Йили 13- декабир күни, тайлантта тутулған ил -76 бәлгилик йүк айропиланда шимали корийиниң 35 тонна партлатқуч вә ракиталири қачиланғанлиқи байқалған болуп, сүрәт, шу айропиланниң банкокта тутуп қелинғандики көрүнүши.

Бүгүн бирләшмә агентлиқи бу гуманлиқ сода һәққидә нюйорктин, парс қолтуқиғичә, униңдин йеңи зиеландийә вә қазақстанғичә из қоғлап тәкшүрүп ениқлиған әһваалларни ашкарилиди.

Бирләшмә агентлиқиниң бүгүн қазақстанниң чимкәнт шәһириидин баян қилишичә, өткән айда тайлантниң банкок шәһиридә тутулған ил -76 бәлгилик бир йүк айропиланға, шимали корийидә ишләнгән 35 тонна партлатқуч вә ракита қозғатқучи, йәр йүзидин һаваға қоюп беридиған башқурулидиған бомба қатарлиқ қорал қачиланған болуп, бу айропилан срттин қорал йөткәш чәкләнгән иранға баридиған болғанлиқи үчүн, Тайлант даирилири буни қанунсиз қорал тиҗарити дәп қарап, бу айропиланни банкокта тутуп қалған иди. Әйни вақитта учур вастилириниң диққитини қозғиған бу гуманлиқ тиҗарәт һәққидә, бүгүн бирләшмә агентлиқи, тор учурлириға асасән, нюйорктин, парс қолтуқиғичә, униңдин йеңи зеландийигичә, йәнә униңдин қазақстанға қәдәр из қоғлап тәкшүргән.

Бирләшмә агентлиқи, банкокта тутуп қелинған ил -76 бәлгилик йүк бу айропиланиниң учқучилири билән, бу гуманлиқ тиҗарәткә тақилидиған завутлар билән, ширкәтләр билән бир-бирләп сөзләшкән. Ениқлинишичә, бу айропилан александир зикофниң 'шәрқий қанат һава қатнши' дәп атилидиған йүкчи айропилан ширкитиниң айропилани. Бу ширкәт сабиқ совет иттипақиниң қалдуқ гәвдси. Бу гәвдә йиллардин буян ишсиз қалған учқучиларни юқири мааш билән өзигә җәлип қилип, аллиқачан әбҗиқи чиққан бундақ айропиланларни һәйдигүзүп турған. Бу қетим банкокта тутулған бу айропиланниң мусаписи 15 миң километир болидиғанлиқи, әң ахирқи бекити теһранниң меһрабат айродроми болидиғанлиқи бәлгиләнгән. Бу айропиланға қачиланған йүкниң нами 'нефит санаитидә қоллинидиған ешинча сәплимиләр' дәп аталған.

Бирләшмә агентлиқиниң баян қилишичә, бу гуманлиқ тиҗарәт окраинадики Aerotrack LTD дәп атилидиған бир кичик айродром билән пенйоңдики корийә баш тиҗарәт копиратипиниң мәсуллиқида елип берилған. Бу айропиланниң 4 нәпәр чемкәнтлик қазақ учқучиси 'зикофниң адәмлири' дәп атилидиған учқучилар икән. Бу учқучилар 10 нәччә йилдин буян зикофға ишләветипту. юқирида нами тилға елинған бу кичик айродромниң мудири павел могиливиски бирләшмә агентлиқиға 'бу 4 нәпәр учқучи бизниң адәмләр, бу айропиландики учқочилар гурупписи адәттә мәхпий тутулидиған пәвқуладдә гуруппа' дәп испатлиқ бәргән.

Бирләшмә агентлиқи һазир әрәп әмирликиниң шарҗаһ шәһиридә туруватқан александир зикофни телефон арқилиқ излигәндә, зикофниң аяли светлана зикова бу ширкәтниң ил 76 бәлгилик юк айропилан тиҗарити 30 йилдин буян давамлишиватқанлиқини, банкокта тутулған бу айропиланға қорал қачиланғанлиқидин һәргиз хәвири йоқлуқини баян қилған. У бирләшмә агентлиқиға ' әгәр алдин билгән болсақ, бу айропиланни һәргиз иҗаригә бәрмәйттуқ' дегән. Бу айропиланниң учқучилириму 'бу айропиланға немә қачиланғанлқини билмәймиз' дегән. Улар йәнә 'адәттә завутлар бизниң қолимизға сапла сахта талун, сахта йол хәт тутқузуп қойиду' дегән.

Йеңи зеландийидә бултур 7 ‏- айда тизимға алдурулған, с п SP тиҗарәт ширкитидин лунюв бирләшмә агентлиқиға, александир зикофниң бу айропиланға шималий корийидин қорал йүкләш пилани барлиқини, буниң пул рәсмийити ғәрб һава қатниши ширкитидин ливан какабадз дегән киши грозийә, данийәләрдики аричилар арқилиқ нюйорк банкиси, германийә банкиси, җ п морган чәйс банкиси, хоңкоңдики с п SP тиҗарәт ширкити қатарлиқ ширкәтләрдә биҗиригәнликини, әмма өзи буниң тәпсилатидин хәвири йоқлуқини билдүргән.

Бирләшмә агентлиқиниң бу гуманлиқ тиҗарәт һәққидә интернеттә билингән учурларға асасән из қоғлап ениқлишичә, банкокта тутулған бу ил бәлгилик йүк айропилани шималий корийиниң пенйоң шәһиригә бериштин бурун, әзәрбәйҗанниң баку шәһиридин әрәп әмирликиниң әл фуҗайра шәһиридә, банкокта тохтиған, банкоктин пенйоңға келип йүк қачилиғандин кейин йәнә, банкокқа кәлгәндә тутулған. У әслидики пилан буйичә, йәнә банкоктин учуп колумбуда, әл фуҗайрада, кейвта тохтап, униңдин кейин теһранға берип йүк чүшүрүп, андин монтинегрониң потгорика шәһиригә келип тохтайдикән.

Сабиқ совет иттипақи қазақстан яйлақлирида қурған, һазирға қәдәр қорал әткәсчилики билән шуғуллиниватқан бу йүкчи айропилан ширкитиниң 5 нәпәр учқучиси һазир банкокта түрмидә тутуп турулуватиду.

Юқиридики аваз улинишидин, бу һәқтики мәлуматимизниң тәпсилатини аңлайсиләр.