Erzdar dilmurat muslin chapchaldiki tebi'iy toqayliq heqqide erz qilip béyjinggha bardi

Chapchal nahiyisi kan yézisigha qarashliq 5000 mo da'irini igileydighan toqayliq dep atilidighan menzire rayoni, ili derya boyidiki dölet derijilik qoghdilidighan tebi'iy orman belwiqining biri. Emma 5 - iyul ürümchi weqesidin kéyin, béyjingda échilghan “Shinjang xizmet yighini”da Uyghur élini xitay ölkilirige “Shinjanggha yardem” namida bölüp bérish shamilida, ili derya boyidiki bu güzel toqayliqmu talan - taraj qilinishqa bashlighan.

Chapchal nahiyisi kan yézisidin béyjinggha kelgen erzdar dilmurat muslinning bildürüshiche, 80 - yillarning deslepki mezgilide yézilarda kopiratsiye tüzümi bikar qilinip, yerler déhqanlargha höddige bérilgen mezgillerde, dölet derijilik qoghdilidighan menzire rayoni dep békitilgen toqayliq yézidiki déhqanlargha qarashliq omumning yéri dep élan qilinip, déhqanlargha teqsim qilinmighan. Emma 2011 - yilidin bashlap nahiyilik orman idarisi hem yéziliq hökümettiki bir qisim emeldarlar toqayliqtin texminen 700 mo etrapidiki jayni xitay ölkiliridin kelgen xitay tijaretchiliri hem ghulja shehiridin kelgen sodigerlerge sétip bérip, yer sodisidin kirgen pulni öz chötikige salghan. Yézisdiki déhqanlarni toqayliqtin otun térip ekelsimu tebi'iy muhitni buzdi dep déhqanlardin jerimane alidighan nahiyilik orman idarisi xadimliri hem yéziliq hökümet emeldarlirining bu qilmishi déhqanlarning naraziliqini qozghighan.

Igiligen uchurlirimizdin melum bolushiche, nöwette chapchal nahiyilik hökümet hem kan yézisi da'iriliri yézidiki déhqanlarning naraziliqini qozghighan toqayliqning buzghunchiliqqa uchrap sétiwétish weqesidiki jawabkarliqi bar kadirlarni jazalashning ornigha, hökümetke naraziliq bildürgen déhqanlardin dilmurat qatarliqlarni “Qutratquluq qilip, jem'iyet muqimliqini buzushqa urun'ghan” dégendek jinayetlerni artip jazalashqa urun'ghan.

Erzdar dilmurat muslin özining erz üchün béyjinggha kélishining sewebini hem mushu künlerde yerliktin ewetilgen abduwéli hem eset isimlik yéza kadiri hem saqchining tehditi hem popoza qilishlirigha uchrawatqanliqini bayan qildi.

Uning bildürüshiche, kan yézisidiki déhqanlar ewladmu - ewlad igidarchiliq qilip kelgen toqayliq bulturdin bashlap nahiyilik hökümet teripidin toqayliqni qoghdashqa mes'ul qilip belgilen'gen déng yichang, enwer qatarliq orman qarawulliri hem yéziliq hökümettiki polat, tiliwaldi, ablimit rozaxon qatarliq yéza kadirliri teripidin, öz ichidin kéliship sétiwétiligen. Weqedin kéyin, bu emeldarlar üstidin ili oblastliq hökümet hem Uyghur aptonom rayonidiki munasiwetlik da'irilerge erz qilghan déhqanlarning erzini anglaydighan adem chiqmighan. Yerlik da'iriler polat qatarliq Uyghur kadirlirining xizmitidin qaldurulghanliqini jakarlap, déng yichang qatarliq xitay kadirlirini nahiyilik orman idarisigha yötkep kétish arqiliq déhqanlarning ghezipini bésishqa urun'ghan. Emma weyran qilin'ghan toqayliq hem sétiwétilgen 700 mo etrapidiki ormanliqtin kirgen pulning qandaq bir terep qilin'ghanliqi déhqanlargha uqturulmighan. Netijide dimurat muslin déhqanlargha wakaliten adalet telep qilip erz üchün 2 ay ilgiri béyjinggha barghan. Dilmuratni qayturup kétish üchün chapchal nahiyisi kan yézisidin yézining qanun xadimi abduweli hem yéziliq saqchixanidiki eset isimlik ikki kishi béyjinggha ewetilgen bolup, ular dilmuratning déhqanlargha wakaliten béyjinggha kélip erz qilishini “Malimanchiliq qilishqa urun'ghanliq” dep eyiblep, dilmuratni mejburiy halda élip kétidighanliqini bildürgen.

Biz yéziliq hökümetning dilmuratni élip kétish üchün ewetilgen ikki neper xadimigha télifon qilish arqiliq, ularning erzdar dilmuratni qayturup kétishtiki meqsiti hem yerlik da'irilerning toqayliq mesilisini qandaq hel qilishni oylawatqanliqini bilishke tirishtuq.

Yézining qanun kadiri abduweli télifonimizni jawabsiz qaldurghan bolsimu, emma saqchi xadimi eset télifonimizni aldi.

Eset isimlik saqchi sözide, özlirining dilmurat muslinni qayturup kétish üchün kelgen saqchi ikenlikini bildürdi. Emma u dilmurat muslinni qayturup kétishtiki shertler hem yerlik hökümetning toqayliq mesilisini hel qilish heqqidiki qarari qatarliqlargha özining téléfonda jawab bérelmeydighanliqini bildürüp, shu jayning özige bérip yéziliq hökümettin ehwal igilishimizni éytip télifonni qoyuwetti.

Hörmetlik radi'o anglighuchi dostlar, biz programmimiz dawamida yene, kan yézisidiki bashqa déhqanlarning shundaqla kan yéziliq hökümet hem chapchal nahiyilik orman idarisining munasiwetlik xadimlirining toqayliqning bölüp sétiwétilish weqesi heqqidiki inkaslirini anglitimiz.