'Түркийидә хитайни чүшиниш' паалийити қәйсәридә өткүзүлмәйдикән

10 - Айниң 17 - күни "түркийидә хитайни чүшиниш" паалийити рәсмий башланған болуп, сүрәттә, хитай уйуштурған бу паалийәттә уйғур сәнәтчиләр долан усули ойнимақта.

Һазирғичә уйғур нахша - усул өмики оюн қойди, түркийә - хитай мунасивити һәққидә илмий муһакимә йиғини өткүзүлди, хитай тамақлири байрими намида паалийәтләр елип берилди.

Программа бойичә буниңдин кейин язғучилар учришиш, түрк журналистлар хитайда, хитай журналистлар түркийидә зиярәт елип бериш, телевизийә программилири һәптиси, түркийидики бәзи үниверситет вә тәтқиқат мәркәзлиригә хитайчә китаб соғат қилиш паалийәтлири өткүзилидикән.

RFA Photo / Erkin Tarim

Хитайни чүшиниш паалийитини өткүзүш үчүн тәйярлиқ хизмити 6 ай бурун башланған иди. Һәтта хитай әлчиси гуң бир қанчә қетим қәйсәри шәһәр башлиқи вә қәйсәри валиси билән учришип, қәйсәридиму хитайни чүшиниш паалийити елип беришни қарар қилған иди. Әмма рәсмий тарқитилған программида қәйсәри йоқ.

Түркийидә хитайни чүшиниш паалийитигә уйғурларни йеқин кәлтүрмәйватиду. Униң үстигә хитайлар түркийидә қорққан һалда паалийәт өткүзмәктә. Уйғур сәнәтчиләр истанбулда оюн қойғанда истанбулда кочиларда мал сетип тиҗарәт қиливатқан хитайларни әкилип уйғурчә нумурларни көрсәткән болсиму, истанбулдики уйғурларни залға киргүзмигән.

Бу паалийәткә хитай интайин әһмийәт бериватқан болсиму түркийә һөкүмити вә түрк хәлқиниң қизиқиши йоқ. Түрк мәтбуатлирида наһайити аз йәр берилмәктә.

Ундақта хитайлар күткән үмидигә йетәлидиму? хитайниң уйғур сәнәт өмикиниң программилирини уйғурларға көрсәтмәсликидики сәвәб немә? хитай қәйсәридики паалийитини немә үчүн әмәлдин қалдурди? бу паалийәтниң икки дөләт оттурисидики мунасивәтни тәрәққи қилдурушқа немә пайдиси болар? дегәнгә охшаш суалларға җаваб тепиш үчүн мунасивәтлик кишиләр билән сөһбәт елип бардуқ.

Юқиридики аваз улинишидин, бу һәқтики сөһбитимизниң тәпсилатини аңлайсиләр.