Turpan wilayitidiki kelkünde adem ölüsh weqeliri kélip chiqti

Da'iriler kelkünde hazirghiche töt ademning ölgenlikini élan qildi, bu kelkün yene turpan wilayitidiki bir qisim déhqanlarning öyliri, üzüm barang we étiz-ériqlirini, bir qanche köwrüklerni éqitip ketken hemde bezi mekteplerni, bir qisim sayahet orunlirini, asasiy mu'esselernimu oxshimighan derijide weyran qilghan bolup, nechche on ming xelq apetke uchrighan. Emma turpan wilayetlik hökümet da'iriliri “Buni apet dégili bolmaydu” dep inkas qayturdi. Ot yurtida yüz bergen kelkün apetlirining ehwali heqqide muxbirimiz gülchéhre igiligen melumatlar diqqitinglarda bolsun.

Ürümchi torining 20-iyun xewer tarqitishiche, turpan wilayitide 18-iyundin bashlap yüz bériwatqan kelkün apetliri, éghir aqiwetlerni peyda qiliwatqan bolup, 19-iyun küni toqsunning kümüsh yézisida yüz bergen kelkün apiti töt ademning ölüshini keltürüp chiqarghan.

www.tlf.gov.cn

Turpan wilayetlik hökümet tori, yalqun tagh torida élan qilin'ghan uchurlargha qarighanda, 18-iyun künidin 20-iyun künigiche, turpan wilayiti tewesidiki bir qisim yéza, kentler qayta ‏-qayta kelkün hujumigha uchrighan, bolupmu turpanning kökyar, kümüsh, dangliq sayahet orni bolghan boyluq qatarliq jaylardiki xelqning öyliri, étizliri éghir weyranchiliqqa duch kelgen.

20-Iyun künidiki apette boyluq sayahet rayonida bir qanche yüz sayahetchini öz ichige alghan mingdin artuq amma kelkün ichide qalghan, ot yurtidiki jennet dep teswirlinidighan boyluq sayahet baghchisining gül-giyah, del-derexliri weyran qilinip, yollirini patqaq bésip ketkechke, dölet a'a'a'a'a derijilik bu dangliq sayahet ornimu taqilishqa mejbur bolghan. Bu qétimqi kelkün boyluq sayahet baghchisigha 500 ming yüen'ge yéqin iqtisadiy ziyan salghan.

Apet eng éghir körülgen kümüshtiki bir qisim üzüm teklirini qiyan élip ketken, 98 a'ililikning öylirini weyran qilghan. Kentlerdiki déhqanlarning bir qanche yüz qoylirini éqitip ketken, kelkün yene, simtanap köwrüklirini, köwrük we yollarnimu oxshimighan derijide buzghunchiliqqa uchrighan. Turpan wilayiti da'irilirining tarqatqan xewerlirige qarighanda, bu kelkün apitini turpan teweside kemdin-kem uchraydighan bir qétimliq kelkün déyishke bolidiken, emma hazirgha qeder kelkünning keltürüp chiqarghan ziyan we chiqim ehwali téxi éniq emes iken.

Biz bu uchurlargha asasen, turpan wilayitidiki kelkün apitining ehwallirini igilesh üchün turpanning her qaysi jaylirigha qarita téléfon ziyariti élip barduq, turpan shehirige yéqin yézidin ziyaritimizni qobul qilghan bir kishi, bu kelkün apitining turpan sheher ichige anche tesiri bolmighanliqini, asasen taghqa yéqin jaylarda kelkün apiti körülgenlikini éytti.

Boyluq yézisigha téléfon qilghinimizda, bir yash ayal kelkün apitining buyluqning sayahet rayoni we bostan yézisigha éghir tesiri bolghanliqini éytti we adem ölüsh weqelirining yüz bergenlikini anglighanliqini bildürdi.

Biz yene turpanda dawam qiliwatqan kelkün apetlirining emeliy ehwali hemde apettin qutquzush xizmetlirining qandaq élip bériliwatqanliqi heqqide melumat élish üchün turpan wilayetlik hökümet kelkündin mudapi'elinish ishxanisigha téléfon qilduq, emma kéchilik nöwette turuwatqan bir xadim ziyaritimizni qobul qilghan bolsimu, turpan wilayetlik hökümet torida élan qilin'ghan kelkünde töt ademning hayatidin ayrilghanliqigha da'ir xewernimu ret qildi shundaqla apetni kichiklitip körsitishke urunup “Buni apet dégili bolmaydu” dédi.

Kelkün apiti bir qeder éghir dep élan qiliniwatqan toqsunning kümüsh yézisigha köp qétim téléfon qilduq, kelkün köp yézilardiki téléfon alaqisigimu kashila peyda qilghan bolup, ikki yil awwal sichüendin kümüsh bazirigha köchüp kelgen lyu famililik bir xitay tijaretchi, mushu kentning özidila töt ademning ölgenliki, apette nurghun déhqanlarning öyining örüwétilgenliki, hazir makansiz qalghan apettiki xelqning kepilerge köchürülgenlikini bildürdi.

Bu xitay köchmenning bildürüshiche, 19-iyundiki kelkün bir qeder éghir bolup, anglashlargha qarighanda mezkur yézidiki kömür kanda ishchilarni kelkün éqitip ketken bolup on nechchisining jesetliri süzüwélin'ghan bolsimu yene bir qanchisining hazirghiche iz-dériki yoq iken. Uning déyishiche yene, shu künidiki apette gherbning gazini sherqqe yötkesh qurulushigha mes'ul bir diréktorinimu kelkün éqitip kétip ölgen iken.

Lyu famililik bu xitay köchmen yene hökümetning qutquzush xadimliri we eskerlerning apet yüz bérip bir kündin kéyin kelgenlikini, uningghiche yerlik ammining éghir chiqimdar bolghanliqi apette öyliri weyran bolghanlarning hemmisi Uyghurlar ikenlikini bildürdi.

Hazirghiche ashkarilan'ghan melumatlargha qarighanda, gerche turpan wilayitining apetke uchrighan köp qisim jaylirida yamghur toxtighan bolsimu, emma tengritéghining turpan da'irisidiki tagh étekliride yene yamghurluq hawa kilimati dawam qilmaqta iken. Bu kelkünning qayta kélish éhtimalliqtin dérek béridiken.