Xitay pilanliq tughut siyasiti dunya ékologiyilik muhitini qoghdashning hel qilghuch tedbirimu?
Muxbirimiz gülshen abduqadir
2009.12.24
2009.12.24

AFP Photo
Maqalide nuqtiliq halda xitayning pilanliq tughut siyasiti medhiyilen'gen bolup, aptur xitayni pilanliq tughut siyasiti arqiliq dunya ékologiyisige zor töhpe qoshuwatidu dep medhiyligen. U maqaliside insaniyetning kishini bi'aram qilidighan bir heqiqet bilen qarshilishiwatqanliqini, dunya kélimatining meyli issip kétishi we yaki sowup kétishini bolsun, hemmisini dunya nopusining éship kétishi keltürüp chiqiriwatqanlighini ilgiri sürüp, xitay hökümiti tughutni intayin qattiq kontrol qilghan ehwal astida, dunya boyiche her 4 künde bir milyun bowaq tughuluwatidu, shunga xitayning pilanliq tughut siyasitini dunya ékologiyisini yaxshilashtiki ülgilik siyaset dep qarash kérek dégen idiyeni ilgiri sürgen.
Aptur di'ane xitayning pilanliq tughut siyasitini medhiyiligen bu maqaliside yene, bir xelq'araliq tetqiqat merkizining tetqiqat netijisini neqil keltürüp, "eger hazir dunya boyiche xitaydek her bir a'ile bir perzentlik bolush siyasiti yolgha qoyulsa,2050 - yiligha barghanda dunya nopusi hazirqi 6.5 Milyardliq éshish sür'itidin töwenlep 5.5 Milyardliq sewiyeni saxlap qalghan bolatti. 2075 - Yiligha barghanda bu xil éshish sewiyisi 3.43 Milyardqa chüshken bolatti. Eger bundaq bolghanda dunyadiki ormanliqlar, ösümlükler, déngiz - okyanlar we hawaning bulghinishi qoghdap qélinip, insaniyetning turmush sewiyesini yuqiri kötergili bolatti. Eger buning eksiche bolghanda yeni dunyada nopus kontrol qilinmighanda 2050 - yiligha barghanda dunya nopusi téz sür'ette éship, 9 milyardqa yétishi mumkin," dep yazidu.
Bu maqale élan qilin'ghandin kéyin jem'iyette küchlük inkas qozghidi. 3 Kün'ge yetmigen waqt ichide, döletlik pochta gézitige bu maqaligha qarita yézilghan inkas xaraktérlik maqalilerning sani 10 gha yetti. Undin bashqa bu gézitning bu maqale heqqidiki pikir - inkaslar sehipisidimu xitayning pilanliq tughut siyasitini dunya ékologiyisini tüzeshtiki birdin - bir chare déyishke bolamdu dégen munaziriler dawam qilmaqta.
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglighaysiler.