Xitayning enqerede turushluq elchixanisi Uyghur oqughuchilargha pul tarqatti
2012.12.28
Yilda ikki qétim tarqitilidighan yardem pulini élish üchün herbir oqughuchi bir yilda peqet birla qétim iltimas qilalaydiken. Bu üchinchi qétimliqi bolup, “Türkiye xitay dostluq fondi” de ötküzülgen oqush yardem puli tarqitish murasimigha xitay tereptin nurghunlighan muxbirlar mexsus ekeldürülgen bolup, yardem puligha érishken oqughuchilar heqqidiki xewerni xitayning herqaysi resmiy axbarat organliri mexsus xewer qilip tarqatqan.
Atalmish shinjang Uyghur aptonom rayonluq xelq hökümiti teripidin ajritilghan oqush yardem puli sommisi 1000 dollar bolup, herbir oqughuchigha bir yilda bir qétimla tarqitilidiken. Türkiye jumhuriyiti döletlik oqush yardem puligha érishken Uyghur oqughuchilarning herbirige her'ayda ottura hésab bilen 750 türkiye lirasi (440 dollar) béridighan bolup, buning ichide doktor oqughuchilarning yardem pul sommisi 1000 lira (600 dollar), magistér oqughuchilarning yardem pul sommisi 750 lira(450 dollar), baklawér oqughuchilarning yardem pul sommisi 500 lira( 300 dollar)ni teshkil qilidu. Atalmish shinjang hökümitining herbir oqughuchigha bir yilda tarqitidighan oqush yardem puli türkiye jumhuriyitining Uyghur oqughuchilargha béridighan döletlik oqush yardem pulining ottura hésab bilen beshtin birigimu toghra kelmeydiken. Türkiyidek bir döletke nisbeten 1000 dollar pul téjep ishletkende bir oqughuchigha eng köp bolghanda peqet üch ayla yétishi mumkin. Emeliyette türkiyide oquwatqan bir oqughuchigha yiligha kem dégende 3000 dollar ) peqetla turmush puli( yétishi mumkün.
Xitay mexsus Uyghur oqughuchilargha qaritilghan “Chet'eldiki shinjangliq oqughuchilargha oqush yardem puli tarqitish” siyasitini ötken yilining axiridin bashlighan bolup, oqush yardem puli dunyaning herqaysi jaylirida oquwatqan Uyghur diyaridin kelgen herqaysi millet oqughuchilirigha tarqitilidiken. Xitayning Uyghur oqughuchilargha bu pulni tarqitishtiki meqsiti néme? buni türklerge mexsus weqip qurghuzup weqip arqiliq tarqitishtiki meqsiti néme ? bu heqte köz qarishini élish üchün uzun yil oqughuchi ishliri bilen shughullan'ghan sherqiy türkistan weqpining sabiq bash katipi hamut göktürk ependi we proféssor doktor alimjan inayetler bilen söhbet élip barduq.