Уйғур һүнәрвән ясиған яғач машина 6 айдин бери қәшқәрдә сағлам қатнимақта

Қәшқәр шәһиридики һүнәрвән мәмтимин сәмәрниң маторлуқ яғач машина ясап чиқиши әнә шу тиришчанлиқниң бир мисали. Мәлум болушичә, бу йил 6-айда қәшқәр йәрмәнкисигә қоюлған мәзкур яғач машина 6 айдин бери қәшқәр кочилирида сағлам қатнимақта. Мухбиримиз мәзкур машининиң ишләш принсиплири вә нөвәттики ишлитиш әһвали һәққидә машининиң иҗадкари мәмтимин сәмәр билән сөһбәт өткүзди.

Соал: әссаламуәләйкум, яхшимусиз?
Җаваб: вәәләйкум әссалам, мән яхши, өзиңизчу?

Соал: сиз қәшқәрдики маторлуқ яғач машина ясиған киши боламсиз?
Җаваб: шундақ, мән шу.

Соал: мән америкидин телефон қиливатимән, әркин асия радиосидин.
Җаваб: телефон қилғиниңиз үчүн рәһмәт.

Соал: биз, сиз ясиған машинини йәрмәнкә һәққидики хәвәрләрдин көргән. Машининиң һазирқи әһвали қандақ: бузулмай-чувулмай меңиватамду?
Җаваб: меңиватиду. Аилә машиниси орнида ишлитиватимән; күнигә қәшқәр шәһәр ичигә бир-икки қетим кирип чиқимән, униңдин башқа (әсли мәһәлләм) яманярғиму айда бир-икки қетим берип келип туримән.

Соал: яманярғиму мушу яғач машиниңиз билән барамсиз?
Җаваб: шундақ.

Соал: ундақта, бу яғач машина аилиңизниң асаслиқ бир ишләпчиқириш қораликән-дә?
Җаваб: дәл шундақ.

Соал: машиниңизниң ишләш принсипи қандақ? йәни қандақ һәрикәтлиниду?
Җаваб: машининиң көп қисми яғачтин қураштурулған, аз бир қисми метал; маторлуқ, ток арқилиқ маңиду.

Соал: машиниңизниң адәттики төмүр машиниларға нисбәтән ейтқанда артуқ-кәм тәрәплири қайси?
Җаваб: биринчиси, тәннәрхи төвән, иккинчиси пәрқлиқ болғачқа кишиләрни қизиқтуриду. Үчинчиси, аңлисам төмүрдин ясалған нәрсиләр яғачтин ясалғанға қариғанда зиянлиқ дәп қарилидикән, шуңа зиянлиқ әмәс. Йетәрсизлики төмүр машинилардәк сүрити тез әмәс, саитигә 20-30 километир, тез болғанда 40 километир сүрәттә маңғили болиду.

Соал: сиз машинини ясашта, мушу хил машинини омумлаштуруш, ишләпчиқиришта пайдилиниш мәқситидә ясиғанму яки пәқәт бир һүнәр-маһарәт көрситиш үчүн ясалғанму?
Җаваб: һәр иккиси бар. Мән бир һүнәрвән, талда чойла ясаштин тартип яғачта велисипит ясашқа қәдәр җиқ нәрсә ясап беқиптимән, яғачта машина ясиғили немишқа болмиғудәк дәпла тириштим, ахири ясап чиқтим, 6 айдин бери меңиватиду, 90 % синиқимдин өтти, ғәлибә қилдим.

Соал: яғач машиниңиз йәрмәнкигә қоюлди, әйни чағда көплигән ахбарат васитилириниң диққитини тартти, һеч болмиди дегәндә мушу нуқтидин болсиму өзиңиз тәвә йеза яки кәнттин бир қоллаш, риғбәтләндүрүшкә ериштиңизму?
Җаваб: яқ, ундақ иш болмиди. Мән әслидә йеңишәрниң яманяр йезисидин, 13 йилдин бери, қәшқәр шәһәр ичидики һәзрәттә туруватимән. Бәлким икки арилиқта болғиним үчүн издигүчиләр болмиди.

Соал: буниңдин кейинки пиланлириңиз немә? йәнә башқа йеңи нәрсиләрни ясап беқиш ойиңиз барму?
Җаваб: (иқтисади) әһвалим бәк яхши әмәс, бир тәрәптин аилидики 4 балини беқиш, йәнә бир тәрәптин мушундақ һүнәр-маһарәтлиримизни көрситиш билән өтүватимән. Бурунму яғачта велисипит ясиған идим, һазирғичә қоллиниватимән, яғач машининиму 3-4 йилда ясап чиқтим. Йеқиндин буян сизгә охшаш қоллиғучилирим көпийиватиду; иншаалла, алдимиздики йилларда йәнә йеңи нәрсиләрни ясаш оюм бар....