Xitay hökümiti otturigha qoyghan yéngi yéza ma'arip siyasiti qandaq ijra qiliniwatidu?

• Muxbirimiz méhribanning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Xitay hökümitining yéqinda otturigha qoyghan yéza ma'aripi siyasitide, bundin kéyin yéza mektepliride oqughuchilarning oqush puli we derslik kitab pulini bikar qilish kérek dep körsitilgen. Biz mezkur siyasetning Uyghur élidiki yézilarda qandaq ijra qiliniwatqanliqi heqqide bir qisim ziyaliylarni we shundaqla yéza mekteplirini ziyaret qilduq. Ziyaritimizni qobul qilghan köp sandiki ziyaliylar xitay hökümitining yéza ma'aripi heqqide békitken siyasitining dégendek toluq ijra qilinishigha guman bilen qarimaqta.

Sélin'ghan meblegh yenila yéterlik emes

Yéqinda yéza rayonidiki ma'arip mesilisi heqqide mexsus tekshürüsh élip barghan hemde doklat élan qilghan xu béy ölkisidiki xitay ziyaliysi lyu féyyö tekshürüsh jeryanida bayqalghan mesililerni otturigha qoyup " hazirqi eng muhim mesile yenila meblegh mesilisi. Merkizi hökümet we ölke derijilik hökümet orunlirining yéza ma'aripigha salghan meblighi yenila nahayiti az diyerlik" dep bildürdi.

Yéqinda béyjingda neshir qilinidighan gu'angming gézitide élan qilin'ghan maqalide körsitilishiche, xitay hökümiti 11 ‏- qétimliq bu 5 yilliq pilanida namrat yéza rayonliridiki 36 milyon oqughuchining oqush we kitab pulini kötürüwétish kérek dep körsetkini bilen, ularning ma'arip xirajiti we oqutush tüzümi qatarliq mesililerni bir terep qilishta qolliniwatqan chare ‏- tedbirliri yenila ünümlük bolmighan.

Radi'omizning ziyaritini qobul qilghan xitaydiki yéza ma'aripi heqqide mexsus tekshürüsh élip barghan lyu féyyö xitaydiki yéza ma'aripining yenila intayin arqida qéliwatqanliqini bolupmu yéza mektepliride ishlewatqan oqutquchilarning sapasining tolimu töwen ikenlikini melum qildi.

Bezi pullar kötürüwétilgen, beziliri qoshulghan

Ziyaritimizni qobul qilghan Uyghur élining qeshqer rayonidiki bir déhqanning melum qilishiche, xitay hökümitining yéza rayonliridiki oqughuchilardin oqush we kitab puli almasliq qarari otturigha qoyulghandin buyan, mezkur yézidiki déhqan baliliri heqiqeten heqsiz oquydighan bolup, ularning yüki ilgirikidin köp yénikligen.

Ziyaritimizni qobul qilghan qeshqer yopurgha yézisidiki bir oqutquchi mezkur yézidiki oqughuchilarning oqush puli we kitab puli kötürüliwétilgini bilen, mektep orunliri oqughuchilardin bashqa xil shekilde yeni "yandash puli", "tapshuruq puli" dep atalghan qoshumche oqutush matériyal puli yighidighanliqini ashkarilighan.

Kanadadiki Uyghur ziyaliysi muhemmet toxti ependi xitay hökümitining yéza ma'aripi heqqide békitken bu yéngi siyasitining toluq ijra qilinishigha guman bilen qaraydighanliqini bildürdi. (Méhriban)