Türkiyening 2 chong shehiride xitaygha qarshi naraziliq namayishi ötküzüldi

Ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim
2020.01.21
turkiye-namayish-1.jpg Türkiyede ötküzülgen namayishtin körünüsh. 2020-Yili 18-yanwar.
RFA/Erkin Tarim

Türkiyening gherbiy rayonidiki eng chong sheherliridin biri hésablinidighan izmir shehiri bilen türkiyening sherqiy jenubigha jaylashqan qehrimanmarash shehiride köp sanda ammiwi teshkilatning uyushturushi bilen 1-ayning 18-küni xitaygha qarshi naraziliq namayishi ötküzülgen.

Qehrimanmarash shehiridiki chong meydanda ötküzülgen namayishqa 128 etrapida ammiwi teshkilatqa mensup 3 ming etrapida kishi ishtirak qilghan.

Merkizi istanbuldiki sultan satuq bughraxan wexpining qehrimanmarashtiki shöbisining mes'uli seypulla qeshqiri ependi namayish heqqide melumat berdi.

Namayishqa oxshimaydighan köz qarashtiki 128 ammiwi teshkilat ishtirak qilghan bolup, bu namayishning meqsiti xitayning Uyghur diyarida élip bériwatqan basturush siyasitini pash qilish arqiliq türk hökümitige jama'etning bésimini peyda qilish iken. Seypulla qeshqiri ependi namayishning ehmiyiti toghrisida melumat berdi.

Mezkur namayishqa 3 ming etrapida kishi ishtirak qilghan. Ular qollirida ay-yultuzluq kök bayraq we lozunkilarni kötürgen halda “Uyghurlargha erkinlik, xitay jaza lagérlirini taqisun, xitaylar sherqiy türkistandin chiqip ketsun, xitay Uyghurlargha élip bériwatqan irqiy qirghinchiliqni toxtatsun!” dégendek sho'arlarni towlashqan.

Qehrimanmarashtiki sütchi imam uniwérsitéti diniy ilimler fakultéti oqutquchisi doktor alimjan boghda ependi namayishning muweppeqiyetlik ötkenlikini izahlap ötti.

18-Yanwar küni izmirning nazilli rayonidiki hökümet binasidiki zalida doklat bérish yighini ötküzülgen. Doklat bérish yighini ötküzülgen zalning karidorida Uyghurlarning hazirqi éghir weziyiti bolupmu lagér eks ettürülgen resimler tizilghan. Yighinda “Ishghaldin irqiy qirghinchiliqqiche sherqiy türkistan” témisida doklat bergen izmirdiki ege uniwérsitéti proféssori alimjan inayet ependi yighin toghrisida toxtaldi.

Melum bolushiche, türkiyede burundin tartip xitaygha naraziliq bildürüsh pa'aliyetliri, bolupmu namayishlar izchil halda ötküzülüp kélinmektiken. Ötken yilining otturiliridin tartip türkiyening Uyghurlar köp olturaqlashqan istanbul, qeyseri we enqere qatarliq sheherliridila namayish ötküzülüp qalmastin türkiyening nurghun sheher, nahiye we kichik kentliridimu xitaygha qarshi naraziliq namayishliri ötküzülmekte. 128 Ammiwi teshkilatni bir jaygha yighip namayish uyushturghan “Tarix munbiri” re'isi exmet qolutek ependi qehrimanmarashta bundaq köp teshkilat we kishi qatniship xitaygha qarshi bundaq bir namayishning bolup baqmighanliqini, mezkur namayishqa oxshimaydighan siyasiy köz qarashtiki kishilerning qatnashqanliqini, sherqiy türkistan mesiliside milliy birlikning emelge ashqanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Namayishqa 128 etrapida ammiwi teshkilat qatnashti. Bularning ichide dindarlarning, milletchilerning, sotsiyal démokratlarning ammiwi teshkilatliri bar idi. Bu namayishta sherqiy türkistan mesiliside milliy birlik emelge ashti. Bizning perez qilishimizche namayishqa 3000 etrapida kishi qatnashti. Bu namayish arqiliq hökümetke we öktichi partiyelerge bir signal ewettuq dep oylaymen”.

Türkiye hökümiti sükütte turuwéliwatqan bolsimu xelqning bundaq namayish ötküzüshidiki seweb néme? sherqiy türkistan wexpining sabiq re'isi hamut göktürk ependi türkler qérindash bolush süpiti bilen Uyghurlargha köngül bölüwatqanliqini, buning türkiye hökümitigimu tesir körsitidighanliqini bayan qildi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.