Ürümchi 1-doxturxana qizitma bölümining xadimi: “Yuqumlan'ghanlar köp, kariwat yétishmeywatidu”

Muxbirimiz méhriban
2023.01.06
Ma Xingrui-Ghulja-Yuqum-Tekshurush Uyghur élining partkom sékrétari ma shingrüy yuqum ehwali bir qeder éghir bolghan ili oblastida tekshürüshte. Ili oblasti, 2022-yili 8-ay.
xjdaily.com

Xitayda 2020-yildin bashlap yolgha qoyulghan “Yuqumni nölge chüshürüsh” qamali meghlup bolup, bu tedbir bikar qilin'ghandin kéyin, xitayda yuqum éghirliship adem ölüsh ehwali éghirlashqan. Bu weziyet ijtima'iy alaqe munberliride köplep ashkarilanmaqta.

Halbuki, hökümiti bu heqtiki xewerlerni qattiq qamal qilip, bultur 12-ayning axiriqi heptisidin bashlap, xitay dölet ichi we Uyghur aptonum rayonluq hökümet taratqulirida yuqumqa alaqidar sanliq melumatlar we bashqa uchurlarni élan qilishni toxtatqan.

Da'irilerning bu qilmishi kishilerde goya Uyghur diyarida yuqumlinish axirlashqandek, normal ishlepchiqirish, xizmet we turmush eslige kelgendek xata tuyghu bermekte. Biraq radiyomiz Uyghur bölümi ürümchidiki munasiwetlik doxturxanilargha téléfon qilip ehwal igiligende, rayonda yuqum barghanche éghirliship, “Yuqulan'ghanlar köp, doxturxanilarda késel kariwiti yétishmeywatqan” weziyetning shekillen'genliki ashkarilandi.

Uyghur diyaridiki köpligen doxturxanilargha qilghan téléfonlirimiz jawabsiz qalghan bolsimu, emma Uyghur aptonum rayonluq hökümet teripidin 2022-yili 8-ayning 18-küni “Yuqumlinishni tekshürüp békitish we dawalash merkizi” dep élan qilin'ghan ürümchi 1-doxturxanisining tudungxaba rayonidiki qizitma késellikler bölümining téléfoni ulandi.

Téléfonimizni alghan xitay ayal “Hazir pozitip chiqqan yuqumdarlar köpmu?” dégen so'alimizgha “Yuqumlan'ghanlar köp, karwatlar toshup ketti. Balilar bölümide yataqta yétip dawalinishqa karwat yoq” dep jawap berdi. Biz uningdin “Balnitsada yétip dawalinish imkaniyiti yoqmu?” dep sorighinimizda, u keskinlik bilen “Yoq” dep jawap berdi.

U sözini yenimu izahlap: “Doxturxanigha kélip késel korsitishke bolidu. Emma doxturxanida yétip dawalinishqa imkaniyet yoq,” dédi. U bizning “Doxturxanida quramigha yetken késeller köpmu?” dégen so'alimizgha jawap bérip, “Hazir doxturxanimizda dawaliniwatqan chonglarning karwatliri toshup ketti. Meyli qaysi doxturxana bolmisun, hemmisidila chonglar köp” dédi.

Biz uningdin “Öyde dawalan'ghan'ghuchilarni doxturxana kéreklik dawalash esliheliri bilen teminliyelemdu?” dep sorighinimizda, u: “Bundaq qilishqa bolmaydu, bizde téxi undaq ilghar shara'itlar yoq” dep jawap berdi.

Xitayning hökümet taratquliri rayondiki yuqumlan'ghuchilar sani heqqide xewer bermigen. Emma “Shinjang xewerler tori” ning 2022-yil 29-dékabirdiki sanida ashkarilinishiche, Uyghur rayonida 2022-yilning ichide mexsus kowid yuqumdarlirini dawalaydighan doxturxanilardin 20 si köpeytilgen.

Xewerde déyilishiche, Uyghur aptonum rayonluq sehiye nazariti 2022-yili'ining axiri bu heqte xewer bérip, “2021-Yili Uyghur aptonum rayonida mexsus kowid yuqumdarlirini dawalaydighan ahale olturaq rayonini merkez qilghan doxturxanilarning 10 ikenliki, buninggha 2022-yili ichide yéngidin yene 20 jayda dawalash merkezliri berpa qilinip qoshulghanliqi” ni bildürgen.

Ziyaritimizni qobul qilghan ürümchi 1-doxturxanisining tudungxaba rayonidiki qizitma késellikler bölümining mezkur xadimi, bu heqte sorighan so'alimizni anglighandin kéyin, sezgürliship, so'allirimizgha dawamliq jawab bérishtin özini qachurdi. U doxturxanidin bundaq uchur xaraktérliq mesililerni sürüshte qilmasliqimizni telep qildi.

Biz uningdin “Hazir bu késeldin ölgenler köpmu?” dep sorighinimizda, u térikken halda, “Bu so'alingizgha jawap bérelmeymen, chünki bu ehwallarni men bilmeymen. Men qizitma késellikliri bölümining xadimi, bashqa ishlarni bilmeymen! men téxi bügün qizitma bölümige yötkilip keldim” dep jawap berdi.

Muhajirette yashawatqan Uyghurlarmu ijtima'iy alaqe munberliridin paydilinip, yurtida qalghan uruq-tughqanliri arisida yuqumning éghirlashqanliqini, hetta dawalash ünüm bermey ölüp ketkenlerning körüliwatqanliqini ashkarilimaqta.

Bu heqte 1-ayning 4-küni radiyomiz ziyaritini qobul qilghan bireylenning bildürüshiche, uning yurtida yuqumlinish éghir bolup, yesli baliliridin tartip yashan'ghanlarghiche köpligen kishiler yuqumlan'ghan. Uning wetendiki uruq-tughqanlirimu uninggha özlirining koruna wirusi bilen yuqumlan'ghanliqini bildürgen.

Uyghur diyaridin igiligen ehwallargha qarighanda, nöwette doxturxanilarda késel karwiti yétishmey, qizitma, yötel, zukam doriliri intayin kemchil bolmaqtiken. Dora yétishmeslik éghir bolghachqa yuqumlan'ghanlar amalsiz yerlik usullardiki en'eniwi tébbiy dawalash we ozuqluq bilen dawalash usulida öz öyliride dawalinishqa mejbur bolmaqtiken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.