Mayk gallagér: “Din'gha qarshi urush achqan xitayning meghlup bolushi muqerrer!”

12-Iyul küni amérika dölet mejlisi qarmiqidiki amérika-xitay istratégiyelik riqabet pewqul'adde komitéti, “Xitay kompartiyesining étiqadchi ammigha bolghan tehditi: dinlar ara munazire” namliq guwahliq anglash yighini ötküzdi. Mezkur yéghin'gha musulmanlar, xiristiyanlar we buddistlar jama'etlirining diniy rehberliri qatnashqan bolup, ular xitay hökümitining étiqadchi ammigha we herqaysiy dinlarning muxlislirigha yürgüzgen basturushlirini anglatti.

Mezkur yighin'gha amérika-xitay istratégiyelik riqabet pewqul'adde komitétining re'isi mayk gallagér ependi riyasetchlik qilghan bolup, u échilish nutuqida mundaq dédi: “Xitay kompartiyesi shinjangda irqiy qirghinchliq yürgüziwatidu. Ular jinayetlerning échidiki eng éghir jinayetni ötküziwatidu. Ular yene Uyghur we bashqa étnik goruppilarni nishan qilghan asta xaraktérlik medeniyet qirghinchiliqi élip bériwatidu. Shinjang, shangxey, béyjing qatarliq jaylarda din'gha qarshi urush élip bériwatqanxitay rehberlirining bu urushta meghlup bolushi muqerrer, chünki ular éti'adliq we rohi erkin insanlar bilen urushiwatidu.”

Yéghin jeryanida, amérika xelq'ara diniy erkinlik komitétining komissari, wirjiniyediki musulmanlarning teshkilati- “Adams merkizi” (ADAMS Center) ning imami muhemmed magid söz qilip, xitay hökümitining barliq dinlargha qarita yürgüziwatqan basturushlirini eyiblidi. U sözide Uyghur musulmanliri uchrawatqan zulumlarni alahide tilgha aldi. U mundaq dédi: “Xitay hökümiti 2017-yilidin bashlap milyonlighan Uyghurni lagérlargha solidi we ulargha qarita ménge yuyush élip bardi. Texminen 900 ming musulman Uyghur balilar ata-anisidin ayriwétildi. Biz hetta xitay hökümitining islam dinidiki muhim yémeklik perhizlirining biri bolghan choshqa göshini musulmanlargha mejburiy yégüzgenlikini körduq. Amérika xelq'ara diniy erkinlik komitéti, xitayning basturushi we ziyankeshlikke uchrawatqan barliq insanlar bilen bir septe turidu.”

Uyghur jama'itige wakaliten amérikada turushluq Uyghur imam enqer hajim guwahliq bergen bolup, u xitay hökümitining Uyghur musulmanlirigha we shundaqla islam dinigha qaratqan basturushini emeliy misallar bilen anglatti. U guwahliq bérish jeryanida, özining se'udi erebistanda bille oqughan sawaqdishining yurtigha qaytqanda tutup kétilgenlikige shahit bolghanliqini, kéchik waqtida din dersi bergen ustazining yéqinda türmide ölüp ketkenlik xewirini anglighanliqini bayan qildi.

U yene muhajirettiki uyghular uchrawatqan rohi bésimlarni, Uyghurlarning amérika hökümitining yardimige muhtaj ikenlikini eskertip ötti.

Enqer hajim yighindin kéyin radiyomizning ziyaritini qobul qildi. U bu qétimliq guwahliq anglash yéghinida türmide qiyniliwatqan qérindashliri üchün guwahliq bergenlikini, buning üchün rohiy jehettin özini yéniklep qalghandek hés qilghanliqini bildürdi.

Bu yéghin'gha yene xitayning basturushliridin qéchip amérikagha yerleshken xitay xiristiyanliri we tibet buddistlirining diniy rehberlirimu qatnashqan bolup, ular özlirining xitay kompartiyesi teripidin ziyankeshlikke uchrighanliqidek kechürmishlirini yighin ehli bilen ortaqlashti.