Bấm vào đây để nghe bản tin này
Rightclick to download this audio
Lê DânNgày bầu Tổng thống Hoa Kỳ sắp đến gần và các cuộc tranh cử lại nhắc đến cuộc chiến Việt Nam nhiều hơn. Hơn ba mươi năm trước, chiến cuộc này được xem cũng là một trong những yếu tố chính, quyết định sự thành bại của một ứng viên Tổng thống Mỹ khác là ông Richard Nixon.
Theo các cuốn băng ghi âm mọi cuộc thảo luận tại Tòa Bạch Ốc vừa được giải mật sau thời gian pháp định, thì ba tháng trước ngày bầu Tổng thống Hoa Kỳ năm 1972, nguyên Tổng thống Richard Nixon và cố vấn an ninh quốc gia Henry Kissinger đã thảo luận với nhau tại Văn phòng Bầu dục của Nhà Trắng về vấn đề làm sao và lúc nào triệt thoái ra khỏi cuộc chiến Việt Nam.
Năm đó, bất chấp các cuộc dội bom khủng khiếp suốt mùa xuân và mùa hè trên miền Bắc Việt Nam, vị Tổng thống Hoa Kỳ nhìn nhận là áp lực chính trị trong nước phản đối cuộc chiến xa xôi đó sẽ quyết định kết quả cuộc tái tranh cử của ông. Nhưng nếu bỏ rơi và để miền Nam Việt Nam sụp đổ ngay trước ngày cử tri Mỹ đi bỏ phiếu cũng là một mối đe dọa khác cho triển vọng tái đắc cử của ông. Do đó phải cần tìm ra giải pháp nào thỏa mãn được cả hai phía chống và ủng hộ chiến tranh, ít ra là cho đến sau ngày tuyên thệ nhậm chức Tổng thống.
Qua cuốn băng ghi âm vừa được giải mật, Tổng thống Richard Nixon nói với người cố vấn an ninh quốc gia thân tín rằng "Henry, chúng ta phải nhìn nhận là thắng cử kỳ này là quan trọng đặc biệt. Thế nhưng câu hỏi cần được giải đáp là làm sao có một chính sách khả thi để kéo dài không cho Bắc Việt nuốt chửng Nam Việt trong vòng một hay hai năm tới".
Cuộc nói chuyện ghi lại qua hệ thống ghi âm của Nhà Trắng, được Trung tâm Miller của Viện đại học Virginia chuyển thành văn bản và mới được công bố hôm Chủ nhật vừa qua, nhân kỷ niệm 30 năm ngày Tổng thống Richard Nixon từ chức vì vụ Watergate.
Một số sử gia, kể cả nhà viết tiểu sử Jeffrey Kimball, xem cuộc nói chuyện vừa kể là bằng chứng cho thấy ông Nixon đã đánh đổi sự hiểm nguy của lực lượng Hoa Kỳ ở Việt Nam, kéo dài thêm thời gian tham chiến của họ, để bảo đảm sự tái thắng cử của ông ta.
Ông Kimball nói ngày càng có thêm bằng chứng cho thấy vào năm 1972, hay từ trước đó nữa, Tổng thống Nixon đã nhận ra là không thể chiến thắng ở Việt Nam và cần phải kết thúc cuộc chiến đó. Nhưng vấn đề là ở chỗ, triệt thoái quân Mỹ vào cuối năm 71, hoặc đầu năm 72, thì Sàigòn có thể sụp đổ trước ngày bầu Tổng thống Mỹ, hoặc ngay sau ngày đó, thì tình thế chính trị sẽ ra sao? Như vậy, rõ ràng là cuộc bầu Tổng thống có tác động đến kế hoạch rút quân ra khỏi Việt Nam.
Ông Richard Nixon đã khởi sự giảm quân số Mỹ tại Việt Nam từ năm 1969, sau vụ Tết Mậu Thân. Sau khi thắng cử vẻ vang ứng viên Dân chủ George McGovern vào năm 1972, qua tháng Giêng năm 73, ông Nixon quyết định cho rút hết quân ra khỏi Việt Nam.
Đúng như dự kiến của Tổng thống Nixon và cố vấn an ninh quốc gia Henry Kissinger, miền Nam Việt Nam sụp đổ hai năm sau đó, vào ngày 30 tháng Tư năm 1975.
Những cuộc đàm thoại ghi âm khác giữa hai người được Văn khố Quốc gia Hoa Kỳ công bố hồi tháng Mười Hai năm ngoái, trong đó có lần trao đổi vào ngày mùng 3 tháng Tám năm 1972, cho thấy Tổng thống Nixon có ưu tư về uy tín của chính quyền của ông nếu Sàigòn sụp đổ.
Cố vấn Kissinger khuyến cáo rằng Washington sẽ không bị xem là thất bại, nếu chính phủ Nam Việt Nam cầm cự được thêm một hai năm nữa. Sau đó, cuộc chiến Việt Nam kết thúc sẽ được xem là do sự yếu kém, tham nhũng của chính phủ Miền Nam Việt Nam.
Ông Henry Kissinger vào năm 1973 đã được trao giải Nobel Hòa bình cùng với ông Lê Đức Thọ của Việt Nam, và cho tới nay người cựu cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Nixon vẫn luôn luôn khẳng định là chưa bao giờ ông Nixon nghiêm chỉnh tính tới việc bỏ rơi Sàigòn cả.
Học giả Steve Hass của viện Brookings cho biết ông từng làm việc tại Nhà Trắng với liên tiếp 4 vị Tổng thống và nhận thấy là ông Richard Nixon xuất sắc hơn cả.
Và hôm Chủ nhật vừa qua, mùng 8 tháng Tám, đánh dấu đúng 30 năm ngày Tổng thống Richard Nixon từ chức do liên quan đến vụ nghe lén đại hội đảng Dân chủ tại khách sạn Watergate tại Washington.