Sử dụng Internet kiểu Hà Nội: vừa cần vừa sợ

Lời giới thiệu: Thưa quý thính giả, trong khi nhà cầm quyền Việt Nam quyết tâm đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, nhưng đồng thời lại lo sợ thông tin trung thực. Mâu thuẫn đó sẽ khiến Việt Nam không thể nào bắt kịp các nước láng giềng về trình độ kỹ thuật tin học. Tổng hợp một số tin tức quốc tế liên hệ, Lê Dân trình bày diễn biến như sau... Tờ Asia Times trong số phát hành ngày thứ Năm cho biết hồi cuối tháng trước, Thủ tướng Phan văn Khải đã phê duyệt Chương trình hành động, triển khai chỉ thị của bộ Chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin. Mục tiêu là đến năm 2005, Công nghệ Thông tin của Việt Nam phải đạt được trình độ trung bình trong khu vực, với 1,5% dân số thuê bao sử dụng Internet. Đến năm 2010, Việt Nam phải đạt trình độ tiên tiến ở Đông Nam Á, và số người sử dụng Internet đạt mức trung bình thế giới. Mục tiêu đó hết sức là đúng đắn. Nhưng trong thực tế, Hà Nội tìm đủ mọi cách để làm sao có thể vừa phát triển công nghệ thông tin, mà lại vừa kiềm chế nó được. Nhật báo Hồng Kông The South China Morning Post cho biết hôm thứ Năm, nhà cầm quyền Việt Nam đã cắt đứt phần lớn các mối liên lạc với thế giới bên ngoài qua mạng Internet trong gần 5 tiếng đồng hồ, khiến nhiều người nghi ngại về mục tiêu cởi mở xã hội và đẩy mạnh trình độ tin học do nhà nước đề ra. Nguồn tin từ công ty quốc doanh cung cấp dịch vụ Internet cho biết năm công ty thương mại cung cấp dịch vụ đã tạm ngưng hoạt động để chuyên gia của nhà nước nâng cấp các Ộbức tường lửaỢ, vốn có nhiệm vụ ngăn chận không cho người sử dụng Internet truy cập vào những trang Web mà nhà nước cho là có nội dung Ộtuyên truyền chống Xã hội Chủ nghĩaỢ. Còn những mối liên lạc Internet của các cơ quan chính phủ như bộ Ngoại giao và bộ Nội vụ vẫn hoạt động bình thường, cũng như những mối liên lạc trực tuyến quốc tế ra các nhà cung cấp dịch vụ Internet nước ngoài. Một giới chức của Viện Đào tạo Kỹ thuật Tin học không công nhận rằng việc tạm cắt liên lạc Internet hôm thứ Năm phát xuất từ dụng ý chính trị. Ông nói công tác nâng cấp Ộbức tường lửaỢ, tức firewall trong Anh ngữ, không đồng nghĩa với kiểm duyệt. Mà đây là việc làm cần thiết sau những vụ tấn công nghiêm trọng xảy ra trong thời gian gần đây bởi những tên Ộtin tặcỢ, tức hackers. Theo ông, những tên tin tặc bị nhận diện sẽ không còn khả năng vượt qua bức tường lửa mới nâng cấp để vào phá hoại nữa. Hồi cuối tháng Tư, các giới chức công nghệ thông tin của Việt Nam đã mở một cuộc điều tra để tìm hiểu vụ hàng trăm khách hàng đăng ký sử dụng Internet bị đánh cắp khóa mã, hậu quả là phải trả hóa đơn điện thoại cao gấp nhiều lần. Trước đó, các tên tin tặc Việt Nam đã thiết lập một vài trang Web có rao bán khóa mã mà chúng đánh cắp được qua những thư điện tử e-mail dùng chương trình Trojan. Đây là loại chương trình cho người gởi thư biết khóa mã của đối tượng, mỗi khi người này truy cập vào trang Web. Một chuyên gia tin học nước ngoài đang công tác ở Việt Nam nói các cố gắng liên tục của nhà cầm quyền nhằm kiểm soát việc truy cập Internet phơi bày mối quan ngại nghiêm trọng của họ về tác động của mạng tin học toàn cầu đối với chế độ độc đảng hiện nay. Ông khẳng định rằng hành động hôm thứ Tư của nhà cầm quyền nhắm vào bọn tin tặc, đồng thời cũng có mục tiêu ngăn chận không cho dân chúng truy cập vào những trang Web mà chế độ không muốn. Hành động đó cũng cho thấy sự thiếu thống nhất của giới lãnh đạo đối với chính sách về Internet. Dù nỗi lo sợ Internet đã có giảm thiểu, nhưng càng giới hạn thì Việt Nam càng bị tụt hậu trong lãnh vực tin học, vốn tiến triển từng giây từng phút qua luồng thông tin tự do.