Nguyễn Khanh, phóng viên đài RFA
Chủ nhật đầu tuần này, nhà cầm quyền cộng sản Bắc Hàn đã nổ thử nghiệm hạt nhân. Ngay tức khắc, cả thế giới đồng loạt lên tiếng phản đối, cho rằng hành động của Bắc Hàn gây nguy hiểm trực tiếp đến nền an binh và hòa bình toàn cầu.
Tại sao Bình Nhưỡng lại hành động như vậy? Hầu hết các nhà quan sát chính trị quốc tế đều cho rằng việc làm của Bắc Hàn nhằm vào ngụ ý nhắn gửi Hoa Kỳ là họ không sợ các áp lực về kinh tế và ngoại giao mà Washington đang thực hiện, đồng thời giới lãnh đạo Bình Nhưỡng còn đoán biết trước các nước trong Hội Ðồng Bảo An Liên Hiệp Quốc sẽ chẳng bao giờ đồng thuận với nhau về biện pháp phải làm đối với họ.
Có người còn đưa ra nhận xét cho rằng Bắc Hàn muốn nhắn gửi không chỉ Hoa Kỳ, mà cả thế giới, là họ có quyền làm những gì họ muốn làm.
Làm thế nào để giải quyết chuyện Bắc Hàn? Ðó là câu hỏi chúng tôi đặt ra với vị khách mời tuần này. Khách mời của Ban Việt Ngữ là ông Frank Gaffney, Chủ Tịch Viện Nghiên Cứu Chính Sách An Ninh. Trước đó, ông Gaffney từng làm Phụ Tá Tổng Trưởng Quốc Phòng Ðặc Trách Về Chính Sách, và Phụ Tá Tổng Trưởng Ðặc Trách Về Lực Lượng Hạt Nhân Và Kiểm Soát Võ Khí cũng của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ.
Như thường lệ, cuộc phỏng vấn do Nguyễn Khanh thực hiện và chúng tôi xin gửi đến quý thính giả những điểm chính của cuộc thảo luận trong khuôn khổ Tạp Chí Câu Chuyện Thời Sự Hàng Tuần.
Hoa Kỳ mong đợi gì?
Cá nhân tôi, tôi muốn thấy thấy Tổng Thống Bush áp dụng một số điều mà cố Tổng Thống Ronald Reagan đã từng làm, để tiêu diệt Chính Quyền đương thời ở Bắc Hàn như Tổng Thống Reagan đã tiêu diệt Ðế Quốc Cộng Sản Xô Viết.
Nguyễn Khanh: Cám ơn ông Gaffney đã bỏ thì giờ nói chuyện với chúng tôi. Trong cuộc họp báo hai ngày trước đây, Tổng Thống George W. Bush không đưa ra thời hạn chót buộc Bắc Hàn phải đình chỉ chương trình hạt nhân, không nói gì đến giải pháp quân sự, chỉ nói là không đàm phán song phương với Bình Nhưỡng. Thế Hoa Kỳ đang mong đợi gì?
Ông Frank Gaffney: Tôi không biết chắc Chính Phủ Hoa Kỳ sẽ làm gì. Theo dự đoán của tôi thì dường như Tổng Thống Bush muốn dành cho Hội Ðồng Bảo An Liên Hiệp Quốc một cơ hội để giải quyết chuyện Bắc Hàn.
Tôi không nghĩ rằng đó sẽ là biện pháp duy nhất, vì có thể Tổng Thống Hoa Kỳ sẽ áp dụng một số phương án khác, kể cả những biện pháp đối chọi tay đôi với Bình Nhưỡng, nếu Hội Ðồng Bảo An không nhanh chóng giải quyết vấn đề, hay đưa ra những biện pháp không đủ cứng rắn hoặc không hữu lý.
Nguyễn Khanh: Ông bảo là có thể Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush sẽ phải áp dụng những biện pháp khác nữa. Theo ông, các biện pháp đó gồm những gì?
Ông Frank Gaffney: Cá nhân tôi, tôi muốn thấy thấy Tổng Thống Bush áp dụng một số điều mà cố Tổng Thống Ronald Reagan đã từng làm, để tiêu diệt Chính Quyền đương thời ở Bắc Hàn như Tổng Thống Reagan đã tiêu diệt Ðế Quốc Cộng Sản Xô Viết.
Muốn làm điều đó, Tổng Thống Bush phải thực hiện 3 điều, thứ nhất là không công nhận nhà cầm quyền Bình Nhưỡng, thứ nhì là ngăn cản tất cả các hoạt động về tài chánh của Chính Quyền này.
Theo tôi thấy, ít nhất Washington đã làm được một điều là ngăn chận mọi nguồn tài chánh của Bắc Hàn, cấm mọi công ty thương mại đăng ký ở Mỹ được quyền hoạt động thương mại gián tiếp hay trực tiếp với Bắc Hàn, và điều thứ ba là nói rõ cho tất cả mọi công ty quốc tế biết họ có quyền chọn lựa, hoặc buôn bán với Bắc Hàn, hoặc làm ăn với Hoa Kỳ.
Tôi cũng muốn Tổng Thống Bush làm thêm một số chuyện khác nữa để bảo vệ an ninh cho chính nước Mỹ, bao gồm việc tăng cường hệ thống phi đạn phòng thủ, kể cả phi đạn hạt nhân, và phải tăng cường hoạt động ngoại giao để thế giới cùng với Mỹ không nhìn nhận Bình Nhưỡng là một Chính Phủ chính đáng.
Ðây là điều Tổng Thống Reagn đã làm đối với Nam Phi, lúc nước này áp dụng chính sách kỳ thị chủng tộc. Tôi tin rằng những bước quan trọng này chắc chắn sẽ đem lại hiệu quả. Tôi cũng nhớ lúc đó, Tổng Thống Reagan còn gọi Liên Xô là đế quốc ma quỷ. Bây giờ Bình Nhưỡng cũng vậy, cũng là một Chính Quyền ma quỷ.
Tôi thấy những gì chúng ta đã làm từ trước đến giờ đều không thực tế, và nói thẳng ra, chẳng đem lại được kết quả cụ thể nào cả. Ông thấy đến lúc này mà chúng ta vẫn phải chờ đợi vào quyết định của Trung Quốc, trong khi ai cũng rõ trong 2 thập kỷ qua lúc nào Bắc Kinh cũng chằm chặp bênh Bình Nhưỡng.
Trung Quốc và Nga
Nguyễn Khanh: Nghe ông trình bày, tôi có cảm tưởng ông không hài lòng với chính sách mà Washington đang áp dụng với Bình Nhưỡng. Không rõ điều tôi cảm nhận có đúng không?
Ông Frank Gaffney: Đúng. Tôi thấy những gì chúng ta đã làm từ trước đến giờ đều không thực tế, và nói thẳng ra, chẳng đem lại được kết quả cụ thể nào cả. Ông thấy đến lúc này mà chúng ta vẫn phải chờ đợi vào quyết định của Trung Quốc, trong khi ai cũng rõ trong 2 thập kỷ qua lúc nào Bắc Kinh cũng chằm chặp bênh Bình Nhưỡng.
Chúng ta lại phải chờ xem Hội Ðồng Bảo An sẽ có thái độ như thế nào, trong khi ngay từ đầu ai cũng biết Trung Quốc và Nga thường dùng quyền phủ quyết của họ để làm lợi cho Bắc Hàn, thành ra tôi thấy chuyện tương lai cũng chẳng khác những gì đã xảy ra trong quá khứ.
Tôi hiểu là Tổng Thống Bush muốn thế giới thấy ông đã hết sức cố gắng để tìm một giải pháp ngoại giao, nhưng thú thật với ông, tôi thấy cuối cùng mọi cố gắng của ông Bush cũng chẳng đem lại được gì hết.
Nguyễn Khanh: Tại sao trước một sự kiện rõ rệt như vậy mà Trung Quốc và Nga vẫn không ủng hộ Hoa Kỳ?
Ông Frank Gaffney: Có lẽ họ sẽ ủng hộ Hoa Kỳ hơn trước, chẳng hạn như ông đã nghe Bắc Kinh và Maxcơva thông báo ủng hộ ý kiến cấm vận kinh tế, nhưng họ sẽ không tán thành các đề nghị mà Hoa Kỳ đưa ra. Ðiểm quan trọng hơn là chúng thấy cả Chính Quyền Cộng Sản Trung Quốc và cá nhân Tổng Thống Vladimir Putin của Nga đều ủng hộ lãnh tụ Bắc Hàn Kim jong-il, viện trợ cho Bình Nhưỡng dưới nhiều hình thức khác nhau, giúp cho chế độ Bình Nhưỡng cơ hội sống còn.
Tôi có thể nói chính Trung Quốc và Nga cũng phải nhận lãnh một phần trách nhiệm để Bắc Hàn có võ khí hạt nhân. Dựa theo những lý do vừa trình bày, tôi không thấy Bắc Kinh hay Maxcơva sẽ làm những điều mà đáng lý ra họ phải làm. Họ sẽ không giúp chúng ta chấm dứt chế độ độc tài khủng bố Kim jong-il đâu.
Chạy đua võ trang
Ðiều tôi đang lo ngại là để càng lâu thì càng nguy hiểm hơn, tai hại càng nhiều hơn, tốn kém cũng nhiều hơn. Ðừng quên là nếu chúng ta không ngăn chặn ngay bây giờ, Kim jong-il sẽ tiếp tục các hành động gây hấn như ông ta đang làm, và chiến tranh là điều khó có thể tránh khỏi.
Nguyễn Khanh: Theo ông thì một cuộc chạy đua võ trang có xảy ra ở Ðông Á không?
Ông Frank Gaffney: Tôi nghĩ một trong điều hiển nhiên là trước các hành động điên cuồng của nhà cầm quyền Bình Nhưỡng, Tokyo và ngay cả Nam Hàn sẽ phải có các kế hoạch để bảo vệ an ninh lãnh thổ của họ, kể cả việc sẽ theo đuổi chương trình hạt nhân và lúc đó, chiến lược toàn cầu sẽ thay đổi, khác hẳn với chiến lược mà chúng ta nhìn thấy hiện giờ.
Tôi cũng nhìn thấy là Washington sẽ lập hệ thống phòng thủ phi đạn giúp cho các nước đồng minh nằm sát nách Bắc Hàn.
Nguyễn Khanh: Ngay lúc này, Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush nói là không sử dụng giải pháp quân sự với Bắc Hàn, nhưng theo ý ông nghĩ thì trong tương lai, liệu Hoa Kỳ phương án quân sự có phải là cách giải quyết vấn đề hay không?
Ông Frank Gaffney: Chắc chắn Hoa Kỳ sẽ phải dùng đến phương án quân sự, nếu trong một thời gian gần vẫn không tìm được một giải pháp khác để đối phó với Bắc Hàn. Ðiều tôi đang lo ngại là để càng lâu thì càng nguy hiểm hơn, tai hại càng nhiều hơn, tốn kém cũng nhiều hơn.
Ðừng quên là nếu chúng ta không ngăn chặn ngay bây giờ, Kim jong-il sẽ tiếp tục các hành động gây hấn như ông ta đang làm, và chiến tranh là điều khó có thể tránh khỏi.
Nguyễn Khanh: Liệu Nam Hàn có đồng ý để Hoa Kỳ làm điều ông vừa nói không?
Ông Frank Gaffney: Tôi tin Nam Hàn sẽ theo chúng ta. Lý do là vì Kim jong-il chính là người gây nên chiến tranh, chứ không phải Hoa Kỳ, và đương nhiên Nam Hàn phải nhập cuộc.
Nguyễn Khanh: Còn Trung Quốc và Nga thì sao? Hai nước này sẽ có thái độ như thế nào?
Ông Frank Gaffney: Tôi không biết Nga và Trung Quốc sẽ tỏ thái độ như thế nào. Tôi hy vọng lúc đó họ nhìn thấy vấn đề, thấy là Hoa Kỳ chẳng muốn xung đột với ai cả, chẳng ai muốn thấy cảnh máu đổ thịt rơi hết.
Nhưng cũng phải nhớ là khi nào Chính Quyền Kim jong-il vẫn được công nhận là một chính quyền chính đáng, khi nào chúng ta vẫn cứ nghĩ là thế nào rồi cũng sẽ đạt được hòa bình với Bắc Hàn, thì lúc đó chúng ta vẫn đang sống trong hiểm họa. Hiểm họa xảy ra ngay trong lúc này và cả trong tương lai nữa.
Nguyễn Khanh: Thay mặt thính giả xin cám ơn ông Gaffney.