Trà Mi, phóng viên đài RFA
Tại Việt Nam, đồng mỹ kim ngày càng trở nên thông dụng. Không chỉ được ưa chuộng trong các hoạt động mua bán giao dịch, tiền đô ngày nay được nhiều người tích trữ để dành, thay cho tiền đồng hay vàng như trước kia. Nguyên nhân vì sao? Mời quý vị cùng Trà Mi tìm hiểu.
Có thể nói sự yêu chuộng và tin tưởng của người dân trong nước với đồng đô la ngày càng gia tăng, bất chấp những rủi ro về biến động tỷ giá thường xuyên.
Hiện tượng này được một tác giả trên thời báo kinh tế Việt Nam ví von bằng cụm từ “tâm lý đô la”. Nó biểu hiện rõ nét qua các cơn sốt ngoại tệ liên tục diễn ra trong thời gian gần đây, mà mới đây nhất là hồi tháng 5 vừa qua, khiến nhiều người đổ xô đi rút tiền ngân hàng để mua trữ đô la Mỹ.
Tâm lý và lòng tin
Người dân đầu cơ ngoại tệ không đơn thuần chỉ vì nhu cầu hay những lợi ích từ tỷ giá, lãi suất so với tiền đồng hay vàng, mà còn do yếu tố tâm lý và lòng tin. Bà Minh Hằng, nữ doanh nhân trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản, thường xuyên sử dụng ngoại tệ trong công việc mua bán kinh doanh, cho biết:
“Nói chung ở Việt Nam bây giờ đa số người ta thích trữ đô la thôi, nhất là giới làm kinh tế. Đơn giản vì quan niệm của mình xưa giờ nghĩ là tiền đô giữ chắc hơn, yên tâm hơn. Trước đây tới giờ tâm lý và lòng tin của mình vào tiền Mỹ đã như vậy rồi.”
Dù biết rằng giữ ngoại tệ là khó tránh khỏi các rủi ro tăng giảm theo tỷ giá từng ngày, có khi là từng giờ, thế nhưng mọi người vẫn có xu hướng lựa chọn tiền đô như một phương tiện thanh toán, tích trữ an toàn thay vì là tiền đồng nội địa. Nguyên nhân vì sao? Doanh nhân này phân tích:
Từ trước tới giờ thường thấy tiền đô lên hơn là hạ. Có khi lên rất cao cho nên tới khi có hạ thì cũng không đáng kể. Giữ tiền đồng tuy không bị sụt giá nhưng so với vàng và đô la thì tiền đồng sẽ bị mất giá. Việt Nam mình giao dịch với nhau bằng tiền đô hầu như nhiều lắm rồi.
“Từ trước tới giờ thường thấy tiền đô lên hơn là hạ. Có khi lên rất cao cho nên tới khi có hạ thì cũng không đáng kể. Giữ tiền đồng tuy không bị sụt giá nhưng so với vàng và đô la thì tiền đồng sẽ bị mất giá. Việt Nam mình giao dịch với nhau bằng tiền đô hầu như nhiều lắm rồi.”
Đặc biệt, trong bối cảnh giá vàng đang ngất ngưỡng và biến động mạnh như hiện nay, đồng đô la Mỹ càng được người ta chú ý nhiều hơn trên thị trường giao dịch Việt Nam, như lời chia sẻ của bà Minh Hằng:
“Mua bán đất đai nhà cửa người ta không nói đến chuyện vàng nữa rồi vì giá biến động cao quá. Bây giờ hầu hết sử dụng tiền đô, mức lên xuống của đô la so với vàng thấp, cho nên không kể chuyện mua bán, bình thường mua đô vào bán ra cũng không lỗ bao nhiêu.”
Giao dịch
Đó là so sánh giữa ngoại tệ và vàng, trước đây vốn là phương tiện được nhiều người tích trữ làm của, nay đã bị đồng mỹ kim lấn áp ưu thế. Mặt khác, so với tiền đồng Việt Nam, giá trị của đồng đô la cũng được người dân tin tưởng và ưa chuộng hơn hẳn. Một khách hàng của ngân hàng ACB tại Sài Gòn nhận xét:
“Nói chung mọi người vẫn thích trữ đô la và vàng hơn là tiền đồng vì tiền Việt Nam hay bị mất giá. Tiền đô dù sao đi nữa cũng không bị tụt giá nhiều mà lại dễ dàng trao đổi trong mọi lĩnh vực.”
Mua bán đất đai nhà cửa người ta không nói đến chuyện vàng nữa rồi vì giá biến động cao quá. Bây giờ hầu hết sử dụng tiền đô, mức lên xuống của đô la so với vàng thấp, cho nên không kể chuyện mua bán, bình thường mua đô vào bán ra cũng không lỗ bao nhiêu.
Được biết mới tuần qua, lần đầu tiên ngân hàng nhà nước cho phép Eximbank thí điểm trao đổi ngoại tệ tiền mặt với khách hàng cá nhân theo tỷ giá thoả thuận.
So với những nơi mua bán ngoại tệ tư nhân, khách hàng đến đây có thể tránh được nạn gian lận, tiền giả, hay đếm thiếu. Sự việc này được người dân đón nhận ra sao? Vị khách hàng này cho biết ý kiến của mình:
“Vẫn thích giao dịch mua bán đô la với tư nhân hơn vì đơn giản, đến ngân hàng nhiều thủ tục, giấy tờ mất thời gian mà giá lại không bằng ở ngoài thị trường.”
Hiện tỷ giá đô la trong nước đã vượt trên mức 16 ngàn đồng/đô la, và được giới chuyên môn đánh giá là ngưỡng khá nhạy cảm trên thị trường. Diễn biến chung trên thị trường thế giới cho thấy giá trị đồng mỹ kim vẫn đang tăng giá so với các loại tiền tệ chủ chốt khác.
Các dự báo trước đây nói đến cuối tháng này, 1 đồng Euro sẽ đổi được 1,3 USD, thế nhưng hiện nay đã có nhiều dự đoán cho rằng sắp tới đây, mức này sẽ xuống còn khoảng 1, 24 mỹ kim mà thôi.