Kinh hoàng chuyện mua bán giết mổ gia cầm ở Hà Nội

Nam Nguyên, phóng viên đài RFA

Việt Nam đang ở vào ngưỡng một đại dịch cúm, nhưng báo chí trong nước lên tiếng báo động về tình trạng gọi là kinh hoàng chuyện mua bán giết mổ gia cầm ở Hà Nội. Nam Nguyên trình bày thông tin này.

• Bấm vào đây để nghe bài này
• Download story audio

Khu chợ của người dân ngoại tỉnh đem gia cầm sống đến bán, ngan gà vịt bày la liệt trên mặt đất. AFP PHOTO

Mặc dù Việt Nam được các chuyên gia quốc tế đánh giá là tấm gương sáng trong phòng chống cúm gia cầm ở châu Á, nhưng ít ai ngờ rằng thủ đô Hà Nội lại là một nơi nhiều nguy cơ đến như vậy. Báo Tiền Phong điện tử hôm 24/10 đưa lên mạng bài phóng sự điều tra về thực trạng kinh doanh giết mổ gia cầm ở chợ đầu mối lớn nhất giữa lòng thủ đô.

Theo đó những gì mắt thấy tai nghe tại chỗ thật là kinh hoàng, trước hiểm hoạ về một đại dịch H5N1 của thế kỷ. Tờ báo mô tả Chợ Đầu Mối Long Biên là một nguy cơ tiềm ẩn ngay giữa thủ đô, và tình trạng đáng được báo động.

Một giới chức có thẩm quyền là ông Nguyễn Văn Thông, Cục Phó Cục Thú Y Việt Nam từng cảnh báo về tình trạng thủ đô Hà Nội chưa chấp hành các chỉ thị của chính phủ, về phòng chống dịch cúm gia cầm, đại dịch có thể bùng phát và lây lan cho cộng đồng.

Mạnh ai nấy làm

Thực tế nhức nhối thế nào ở chợ đầu mối Long Biên, cũng như nhiều ngôi chợ khác ở thủ đô, đến nỗi ông Bùi Quang Anh, Cục Trưởng Cục Thú Y kiêm phát ngôn nhân Ban Chỉ Đạo Quốc Gia Chống Dịch phải xác định với báo Tiền Phong rằng, Hà Nội hiện nay chưa làm phù hợp và đúng như tầm yêu cầu hiện nay trong công tác giết mổ, giữa khi chính phủ và báo chí truyền thông đã cảnh báo về nguy cơ đại dịch có thể xảy ra.

Theo sự quan sát của báo Tiền Phong, Long Biên là khu chợ của người dân ngoại tỉnh đem gia cầm sống đến bán, ngan gà vịt bày la liệt trên mặt đất, trong các lồng hoặc treo trên xe gắn máy xe đạp. Gia cầm sống bày bán ở chợ là từ Vĩnh Phúc, Sóc Sơn, Đông Anh. Ở chợ cũng có bàn thú y kiểm dịch nhưng nhân viên phụ trách tay trần không găng chẳng xem xét gì chỉ lật lông tìm chỗ nhanh chóng đóng dấu.

Khu giết mổ cũng là thủ công không tuân thủ các qui định vệ sinh an toàn. Hàng chục ngàn gia cầm được mua bán giết mổ ở chợ Long Biên mỗi ngày, nước cúôn theo lông phân gia cầm chảy tràn lan. đến cuối ngày lò mổ sẽ thu gom lông gà lông vịt đến bán cho các đại lý thu mua lông gà vịt ở làng Triều khúc.

Theo tờ báo, gà vịt còn sống gọi là gà lông, vịt lông. Gà lông trung bình 70 ngàn một con, còn gà nếu bị chết khi đến chợ bán khoảng 40 ngàn đồng một con, vẫn tiêu thụ được.

Những ảnh chụp mà tờ báo dưa lên mạng, cho thấy một chợ long Biên nhầy nhụa nước bẩn, phân lông gia cầm. Có vẻ như thông tin về đại dịch cúm chưa hề có tác động gì tới hoạt động ở chợ Long Biên. Việc buôn bán mạnh ai nấy làm, có thể đưa gia cầm vào khu giết mổ, hoặc làm lông cắt tiết ngay tại quầy bán gà vịt sống.

Khu giết mổ cũng là thủ công không tuân thủ các qui định vệ sinh an toàn. Hàng chục ngàn gia cầm được mua bán giết mổ ở chợ Long Biên mỗi ngày, nước cúôn theo lông phân gia cầm chảy tràn lan. đến cuối ngày lò mổ sẽ thu gom lông gà lông vịt đến bán cho các đại lý thu mua lông gà vịt ở làng Triều khúc.

Ông Tạ Văn Minh, cán bộ phụ trách ngành hàng gia cầm của chợ Long Biên cho báo Tiền Phong biết là khu chợ có hai bể lắng mỗi bể chừng 80 mét khối. Ông cho biết tất cả nước thải sẽ qua hệ thống cống trước cửa các khu lều chảy xúông bể lắng rồi chảy qua một con mương dẫn thẳng ra sông Hồng.

Có lẽ cũng không là thừa, khi nghe lời khuyên của giới chức cục thú y đối với người giết mổ gia cầm và người tiêu dùng.

Tập quán ăn uống

Trong khi đó theo Vietnam Net, sáng 24/10 đã diễn ra cuộc họp khẩn cấp giữa Ban Chỉ Đạo Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm TP.Hà Nội và Ban Quản Lý Chợ Long Biên. Theo tin này giữa lúc cuộc họp đang tiến hành, việc giết mổ gia cầm tại chợ long Biên vẫn tiếp diễn không đảm bảo vệ sinh môi trường cũng như an toàn cho người giết mổ. Chất thải, lông ngan gà vịt xả khắp nơi. Xe chở lồng nhốt gia cầm dính đầy phân dựng ngổn ngang lẫn với người bán người mua.

Mặt khác theo Việt Nam Express và Saigon Giải Phóng, chiều ngày 24/10 tại thủ đô Hà Nội, Ban Chỉ Đạo Quốc Gia Chống Dịch Cúm đã họp để thảo luận việc ban hành qui chế có tính pháp lý cao, qui định về chăn nuôi kinh doanh giết mổ gia cầm.

Đặc biệt sẽ có văn bản luật định cấm các cửa hàng ăn quán nhậu làm và bán tiết canh vịt tiết canh ngan. Ngành thú y và y tế cộng đồng từng đưa ra lời khuyên về thay đổi tập quán ăn uống trong dân chúng.

Vẫn theo tin này, thứ trưởng NN &PTNT Bùi Bá Bổng loan báo là dịch cúm gia cầm có nguy cơ tái bùng phát rất cao. Song hành với công tác tiêm vắc xin ngừa cúm H5N2 cho đàn gia cầm trên cạn và vắc xin ngừa H5N1 cho đàn thuỷ cầm, Bộ NN &PTNT yêu cầu tất cả các tỉnh thành toàn quốc phải lập tức ngừng ngay việc chăn nuôi, cũng buôn bán gia cầm còn sống và giết mổ gia cầm trong nội thành nội thị.

Chỉ thị lưu ý khẩn cấp chính quyền các địa phương đông dân cư và có mật độ chăn nuôi gia cầm lớn như Hà Nội, Hà Đông Hải Phòng, Hải Dương, hạ Long, Nam Định, Thanh Hoá, Vinh, Huế, Đà Nẵng, Nha Trang, Biên Hoà, TP HCM, Cần Thơ.