Sergei Blagov
Giữa bối cảnh tình hình căng thẳng về hạch nhân ở Iran và xáo trộn ở Li-Băng, Syria, Nga vẫn hợp tác phát triển hạch nhân với Iran và bán tên lửa cho Syria. Dù Mỹ rất lo ngại về chương trình hạt nhân của Iran, Điện Kremlanh kiên quyết phát triển hợp tác hạt nhân với Tehran.
Hôm 18 tháng 2, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp thư ký Hội đồi an ninh Iran ông Hasan Rouhani, và nói rằng Nga sẵn sàng hợp tác với Iran trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân.
Tổng thống Putin nói: " Những hành động vừa qua của phía Iran cho thấy rằng Iran thực ra không có ý định sản xuất vũ khí hạt nhân. Vì vậy Nga sẽ tiếp tục hợp tác trong mọi lĩnh vực, kể cả ngành năng lượng hạt nhân..."
Tổng Thống Nga nói tiếp: " Mặt khác, thưa ông Rouhani thân mến: chúng tôi hy vọng rằng Iran sẽ tôn trọng những trách nhiệm quốc tế của mình."
Ký kết hiệp định quan trọng về hạt nhân
Những hành động vừa qua của phía Iran cho thấy rằng Iran thực ra không có ý định sản xuất vũ khí hạt nhân. Vì vậy Nga sẽ tiếp tục hợp tác trong mọi lĩnh vực, kể cả ngành năng lượng hạt nhân...
Tổng thống Putin đã nhận lời mời của Tehran để sang thăm chính thức Iran trong năm nay. Hơn nữa, phía Nga nói rằng tuần sau, ngày 26 tháng 2, một hiệp định quan trọng về hạt nhân sẽ được ký kết với Iran.
Đó là hiệp định về việc đưa nhiên liệu hạt nhân do Nga cung cấp trở lại Nga sau khi đã dùng tại Iran, theo sự tiết lộ của ủy ban năng lượng hạt nhân Nga ngày 17 tháng 2. Sau khi hiệp định này được ký kết, trong vòng 1-2 tháng Nga có thể bắt đầu cung cấp nhiên liệu hạt nhân sang Iran.
Nga đang có hợp đồng trị giá $800 triệu xây dựng nhà máy điện hạt nhân Busher. Vừa qua, ủy ban năng lượng hạt nhân Nga nói rằng trong tương lai Nga có thể xây dựng 7 nhà máy điện hạt nhân tại Iran, tổng trị giá $10 tỷ.
Phương tây lo ngại
Phương Tây rất lo ngại về chương trình hạt nhân của Iran. Được biết, hồ sơ về chương trình hạt nhân của Iran có thể sẽ được đưa ra trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nếu Tehran nối lại hoạt động làm giàu urani.
Mỹ cáo buộc Iran đang lắp đặt các thiết bị để chế tạo vũ khí hạt nhân. Ngày 17 tháng 2, phát biểu tại cuộc họp báo tại Washington, Tổng thống George Bush tuyên bố Mỹ và Israel lo ngại về chương trình hạt nhân của Iran và nếu Iran đe dọa an ninh của Ixraen, Mỹ sẽ ủng hộ nhà nước Do Thái. Ông thông báo sẽ làm việc với các nước châu Âu và Israel để tiến hành một "chiến lược có hiệu quả" để ngăn chặn Iran.
Ngược lại, Iran cũng từng tuyên bố rằng bất kỳ một cuộc tiến công nào vào các cơ sở hạt nhân của Iran sẽ đưa đến đòn giáng trả. Iran cũng kêu gọi phát triển liên minh chiến lược mới với Syria và tạo nên một mặt trận Hồi giáo hùng mạnh, thống nhất để có thể đương đầu với Mỹ và Israel.
Tình hình Syria ngày càng căng thẳng
Quay sang Syria, trong bối cảnh tình hình khu vực này ngày càng căng thẳng sau việc cựu Thủ tướng Lebanon Rafiq Al Hariri bị ám sát hôm 14 tháng 2 vừa qua. Mỹ cho rằng Syria có quan hệ với các phần tử khủng bố và trợ giúp cho các phần tử nổi dậy ở Iraq. Nga đã chỉ trích những cáo buộc của Mỹ và nhấn mạnh những đe dọa đó chỉ làm tình hình khu vực trở nên tồi tệ thêm.
Phía Mỹ đã cảnh báo Nga không nên bán các tên lửa cho Syria. Theo các quan chức Mỹ, Washington có thể xem xét các biện pháp trừng phạt Moscow nếu Nga xúc tiến kế hoạch bán tên lửa Iskander-E cho Syria. Loại tên lửa này có thể phá hủy các mục tiêu ở cự li 280 km và có khả năng bắn tới tất cả các vùng lãnh thổ của Israel.
Vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Ivanov tuyên bố rằng, Nga không tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán nào liên quan đến việc cung cấp các dàn tên lửa Iskander-E hoặc tên lửa phòng không mang tay Igla-S cho Syria. Ông Ivanov nói rằng mặc dù không có một hiệp định quốc tế nào hạn chế việc cung cấp tên lửa nói trên, nhưng Nga và Syria không tiến hành đàm phán về việc Damas mua tên lửa phòng không của Nga.
Nhưng vào ngày 17 tháng 2, Bộ Quốc phòng Nga nói rằng Nga và Syria có đàm phán về việc bán hệ thống tên lửa Strelets cho Syria. Hệ thống Strelets bao gồm vài ba tên lửa Igla-S và cần có xe hơi để vận chuyển.
Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Xyri Bashar al-Assad đã hội đàm tại Moscow vào hạ tuần tháng 1. Tổng thống Assad bảo vệ quyền của Xyri mua các tên lửa của Nga để tăng cường các khả năng phòng không. Nga cũng đồng ý xóa gần 75% khoản nợ 13,4 tỉ đôla cho Syria nhằm tăng cường các quan hệ kinh tế giữa hai nước.