Trà Mi, phóng viên đài RFA
Giữa những buổi trưa hè oi ả hay những khi đêm đông lạnh giá, lời ru của mẹ cất lên đã đưa con vào giấc ngủ miên man, êm đềm. Những lời ru êm ả, dịu ngọt, không chỉ là bài học đầu đời của mỗi người con xứ Việt, mà cũng chính là mạch máu văn hoá, là hơi thở tinh thần của dân tộc với hàng ngàn năm văn hiến.
Chứa đựng những tâm tư tình cảm
Những câu hát ru là những bài ca dao, hay thơ lục bát được các bà mẹ ngâm nga để dỗ con vào giấc ngủ, mà qua đó, người mẹ còn gửi gắm tâm tư tình cảm của mình như thương nhớ quê nhà hay than thân trách phận.
Ngoài ra, những bài hát này còn chứa đựng những triết lý cuộc sống mà người mẹ muốn truyền dạy cho con như lòng biết ơn, nhân hậu, nhường nhịn, khiêm tốn, cùng nhiều nét đẹp đạo đức, tình cảm khác nữa.
Hát ru là một thể loại dân ca phổ biến của người Việt Nam, với nhiều làn điệu khác nhau, mang các sắc thái riêng biệt của 3 miền Bắc- Trung-Nam. Để tìm hiểu thêm về sự đa dạng này, Trà Mi đã mời nữ ca sĩ Bạch Yến cùng tham gia vào chương trình hôm nay. Xin mời cô Bạch Yến:
(Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên.)
Ngày càng ít dần đi
Đúng như nhận xét của ca sĩ Bạch Yến, những lời hát ru truyền thống ngày nay dường như đã tắt trên môi của các bà mẹ, những người dì, người chị.
Thay vào đó, đi vào giấc ngủ của trẻ bây giờ là những bài tân nhạc, hay thậm chí là những bài nhạc sôi động của nước ngoài. Trà Mi hỏi thăm một bà mẹ trẻ tên Dung tại Đà Lạt. Chị cho biết:
(Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên.)
Đó là những lý do khiến cho những làn điệu hát ru dân ca ngày càng thưa dần đi. Sự mai một này ảnh hưởng đến quá trình phát triển tiềm thức của trẻ về âm nhạc dân tộc ra sao? Và những bài hát ru có giá trị nhân văn sâu sắc như thế nào?
(Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên.)
Trong Trang Phụ Nữ tuần sau, mời quý vị nghe nhận định của Giáo Sư-Tiến Sĩ Trần Văn Khê liên quan đến các yếu tố này.
Trang Phụ Nữ xin chia tay quý vị tại đây. Những chuyên đề về nữ giới đã được thực hiện trong thời gian qua được lưu giữ tại trang web của Đài ACTD ở địa chỉ www.rfa.org, để quý vị có thể nghe và xem lại. Hẹn gặp lại quý vị vào tuần sau. Trà Mi kính chào.