Tính chuyên nghiệp của đội ngũ tiếp viên hàng không Việt Nam

Trà Mi, phóng viên đài RFA

Thời gian gần đây, Vietnam Airlines đang phải liên tiếp đối diện với những vụ tai tiếng làm đau đầu chính phủ và gây bức xúc trong dư luận như việc lãng phí ngân sách nhà nước mua sắm động cơ, hay việc tuỳ tiện đài thọ cho con cháu quan chức du học nước ngoài.

• Bấm vào đây để nghe cuộc phỏng vấn này
• Download story audio

Một nhân viên hàng không Việt Nam tại sân bay Nội Bài hôm 20-10-2002. AFP PHOTO

Vào khi giới chức của Tổng công ty hàng không Việt Nam vẫn chưa tìm ra lời giải đáp thoả đáng trước hàng loạt các nghi vấn đang được đặt ra thì mới đây lại xuất hiện thêm các cáo buộc về những khoản “tiêu cực phí” hàng chục ngàn mỹ kim lót đường cho một vị trí tiếp viên hàng không.

Việc này khiến công luận lại thêm chú ý đến tính chuyên nghiệp cũng như tiêu chuẩn của đội ngũ tiếp viên hàng không Việt Nam vốn lâu nay đã bị than phiền rất nhiều.

Trà Mi trao đổi với một nhân viên của hãng và một hành khách quen thuộc của Vietnam Airlines liên quan đến đề tài này.

Đánh giá chung về thái độ cư xử và cung cách làm việc của lực lượng tiếp viên hàng không Vietnam Airlines, anh Phúc, ngừơi thừơng xuyên sử dụng dịch vụ của hãng cho các chuyến công tác nội địa và quốc tế, nhận xét:

Anh Phúc: Nói chung và trung bình kém, chắc chắn là không bằng nước ngoài, nhiều điều chưa tốt.

Trà Mi: Thưa anh nói là trung bình kém, anh có thể nói rõ hơn ở những khía cạnh nào?

Bạn nghĩ gì về tính chuyên nghiệp cũng như tiêu chuẩn của đội ngũ tiếp viên hàng không Việt Nam hiện nay? Xin email về Vietweb@rfa.org

Anh Phúc: Service dịch vụ trên máy bay, cung cách và thái độ phục vụ của tiếp viên ở đây. Rất nhiều người mặt lạnh lùng, vô cảm, khả năng ngoại ngữ không tốt. Một số theo tôi nghĩ là không đủ tiêu chuẩn đâu, thế còn vấn đề tại sao họ vào được thì mình không có ý kiến.

Vietnam Airlines xưa giờ mọi người vẫn than phiền nhiều lắm rồi, nhất là việc chuyến bay muộn, không đúng giờ. Dạo gần đây tôi bay nội địa nhiều hơn nước ngoài và có cảm giác rằng chất lượng của tiếp viên đoàn từ hình thức đến nội dung đều không bằng lúc trước. Tôi mong muốn điều này được cải thiện tốt hơn vì là khách hàng, mình phải trả tiền cho dịch vụ đó mà. Trước mắt thì còn rất nhiều hạn chế khó mà khắc phục được ngay nên dịch vụ không tốt cũng phải đành chịu.

Cùng một đề tài, chúng tôi đã hỏi thăm một nhân viên của hãng hiện đang công tác tại sân bay Tân Sơn Nhất để tìm hiểu thêm. Cô cho biết nhận xét của mình về đội ngũ tiếp viên hàng không của Vietnam Airlines hiện nay.

Nhân viên Vietnam Airlines: Bây giờ đã có tiến bộ khá hơn rất nhiều nhưng so với nước ngoài thì vẫn còn yếu kém, thiếu tính chuyên nghiệp, nhanh nhẹn, gọn gàng, chưa niềm nở.

Trà Mi: Còn nói về cung cách phục vụ có ân cần chu đáo hay không?

Nhân viên Vietnam Airlines: Tương đối thôi không tốt lắm.

Trà Mi: Bản thân chị cũng có nhiều cơ hội đi ra nước ngoài, nếu so sánh đội ngũ tiếp viên nhà với quốc tế, chị thấy có những điểm gì khác biệt?

Nhân viên Vietnam Airlines: Nhiều lắm. Tiếp viên của mình được cái là đẹp. Tiếp viên nước ngoài rất nhanh nhẹn, chu đáo, chỉ cần hỏi mình ngắn gọn là biết mình cần gì là đáp ứng ngay. Về khả năng ngoại ngữ của đội ngũ tiếp viên nhà thì không giỏi lắm. Giao tiếp thông thừơng chỉ nhiêu đó thôi vì không có thời gian tiếp chuyện với khách nhiều để trao dồi thêm.

Trà Mi: Nói vậy có nghĩa là những gì họ trang bị trước khi trở thành 1 tiếp viên quá sơ sài chỉ giới hạn ở những giao tiếp bình thừơng thôi?

Nhân viên Vietnam Airlines: Khả năng ngoại ngữ họ rất hạn chế không phải cái gì cũng nói được, và phát âm không chuẩn…

Trà Mi: Như vậy trước khi vào nghề người ta không dành thời gian đào tạo chuyên sâu khả năng ngoại ngữ cho nhân viên sao?

Nhân viên Vietnam Airlines: Không, những khoá ngoại ngữ đa số căn bản, không chuyên sâu, trong thời gian ngắn hạn thôi và ở trình độ thấp…

Trà Mi: Có nhiều lời đồn đại không hay rằng tiếp viên hàng không đa số là do quen biết, lo lót . Chị làm trong sân bay, chị thấy điều này có phải là một thực tế?

Nhân viên Vietnam Airlines: Có chứ. Gần đây nhất là có 1 nguòi tố cáo phải mất 20 ngàn đô để xin một vị trí tiếp viên. Hồi khoá tôi vào là những năm 90 lúc đó 1 ngàn đô lớn lắm mà người ta đã phải trả 5-6 ngàn cho một vị trí dưới mặt đất rồi huống hồ chi bay.

Trà Mi: Nhưng chị thấy điều này có phổ biến không hay chỉ là hiện tượng lâu lâu một lần?

Nhân viên Vietnam Airlines: Khoá nào cũng có hết. Thừơng họ tuyển vào chọn những người quen biết trước, sau đó là thành phần lo lót , cuối cùng mới tới những ngừơi may mắn bên ngoài lọt vào. Tiêu cực thật ra là do có người hữu trách ra giá chứ làm sao mà người ở ngoài biết giá mà chạy.

Trà Mi: Nếu những chuyện này ai cũng biết như vậy và xảy ra lâu dài mà không có biện pháp thay đổi sao?

Nhân viên Vietnam Airlines: Rất khó thay đổi những việc này là do chính những ngừơi lãnh đạo…có rất nhiều phức tạp mà khó chấm dứt được… Mặt khác, nhiều ngừơi cứ lo chạy chọt vào ngành hàng không vì sự hào nhoáng của nó… Có người xin xỏ thì mới xảy ra những chuyện như vậy…

Trà Mi: Nhưng chắc thực tế nó cũng là một nghề hái ra tiền nên người ta mới lao chân vào?

Nhân viên Vietnam Airlines: Chính xác, làm rất nhiều tiền. Tiếp viên có thể buôn bán, vận chuyển hàng lậu các loại. Nhân viên mặt đất kiểm tra thì kiếm tiền trên hành lý của khách. Chứng kiến thấy nhiều người chỉ cần vài tháng là kiếm rất nhiều tiền. Có ngừơi chỉ vài tháng tết mà có thể mua sắm hột soàn rất mắc tiền. Nói chung đó là 1 guồng máy. Thực tế 100% ai vô ngành cũng phải làm ăn như thế cả.

Trà Mi: Những tiêu cực nảy xảy ra thừơng xuyên như vậy có phải là do không có biện pháp xử phạt, chế tài?

Nhân viên Vietnam Airlines: Có chứ. Quy định cấm thậm chí có cả camera trong sân bay mà nhưng không hiểu vì sao vẫn không kiểm soát được. Chỉ những trường hợp nào quá lộ liễu mới bị đuổi, bị phạt thậm chí đưa qua khâu vệ sinh làm 6 tháng rồi quay lại vị trí nhưng cũng không hiệu quả, không ngăn chặn được gì cả. Tất cả vẫn theo 1 guồng máy.

Trà Mi: Xin chân thành cảm ơn chị đã dành cho chúng tôi cuộc trao đổi này.