Trách nhiệm của cơ quan chức năng trong việc sử dụng chất kháng sinh khi nuôi cá basa

Gia Minh, phóng viên đài RFA

Tin tức cho hay nhiều lô hàng cá basa của Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ đang bị phía chức năng ba bang của nước sở tại tạm giữ để kiểm tra dư lượng kháng sinh fluoroqinolones trong sản phẩm. Sau khi có tin này và những tin tức mà báo chí Việt Nam loan tải trong những ngày qua về khả năng sản phẩm cá basa của Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ có thể bị cấm trên khắp nước Mỹ, thì giá cá nguyên liệu của người dân bán ra giảm đáng kể.

• Bấm vào đây để nghe cuộc phỏng vấn này
• Download story audio

Vào một chương trình trước Đài chúng tôi gởi đến quí thính giả ý kiến của đại diện Cơ quan Thuốc và Dược phẩm Hoa Kỳ FDA về một số thông tin liên quan mà báo chí loan.

Trong chương trình hôm nay, Gia Minh hỏi chuyện ông Nguyễn Hữu Khánh, phó chủ tịch Hội Nghề Cá Việt Nam, chủ tịch Hiệp hội Thuỷ Sản tỉnh An Giang, về trách nhiệm của các cơ quan chức năng đối với tình hình liên quan kháng sinh sử dụng trong nuôi cá basa.

Trước tiên ông đưa ra ý kiến: "Tiếc là không báo trước được lâu. Bộ thủy sản trước đây có cho phép sử dụng; khi nào cấm mới dừng, nhưng có cấm thì cũng cần thời gian mới hết chất đó trong con cá."

Gia Minh: Vậy theo ông lỗi đó là của cơ quan chức năng?

Nguyễn Hữu Khánh: Tất nhiên, trước hết là cơ quan chức năng không có dự báo trước. Dù trước đây có khuyến cáo hạn chế, nhưng khái niệm hạn chế cỡ nào là chuyện khác. Người dân thì không có hiểu biết, nên khi cá bệnh thì đến các cửa hàng thuốc để mua, mà hệ thống cửa hàng bán thuốc không được kiểm soát chặt.

Gia Minh: Trung ương thì ở xa, còn khuyến ngư ở địa phương giúp dân đến mức nào?

Đúng, nhưng nếu đổ thừa cho dân thì nhà nước không có trách nhiệm gì hết. Tôi nghe nhiều cơ quan đổ thừa tự phát, theo phong trào, nói vậy thì nhà nước làm gì?

Nguyễn Hữu Khánh: Địa phương chỉ làm theo qui định của Bộ thôi. Bộ cấm thì mới phổ biến cho dân. Cái dở của mình là không dự báo trước.

Gia Minh: Sự việc đã xảy ra rồi thì nay các cơ quan chức năng và hiệp hội làm gì để giải quyết?

Nguyễn Hữu Khánh: Rất tiếc ngoài tầm tay của hiệp hội, vì hội vừa hình thành mà người tham gia thì ít. Đây thuộc trách nhiệm của nhà nước trong vấn đề quản lý. Tôi phát ngôn với VASEP nhiều lần, và chắc họ không hài lòng với tôi, vì tôi thấy họ chỉ lo hội chợ đâu đâu thôi.

Ngoài ra họ không gắn bó với các hội trực tiếp cùng người nuôi cá, bàn với người nuôi cá về vấn đề nguyên liệu. Có nguyên liệu thế nào thì mua thế đó; khi nguyên liệu xấu thì lại la toáng lên, rồi hạ giá xuống. Tôi đã nói từ năm 2003 đến nay mà không ai làm cả.

Gia Minh: Khi giá xuống nhiều thì có thể có trường hợp phá sản, vậy ngân hàng hỗ trợ ra sao?

Nguyễn Hữu Khánh: Tôi chưa thống kê nhưng chắc chắn sẽ có nhiều người phá sản. Giá bán hiện nay là dưới giá thành sản xuất, dân chết chứ doanh nghiệp khó chết. Ngân hàng hiện cũng gặp dư nợ cả hai đầu: người nuôi và doanh nghiệp vay.

Gia Minh: Bộ ra tay giúp thế nào?

Nguyễn Hữu Khánh: Đến giờ này thì tôi thấy có thư mời từ Hà Nội nhưng chắc tôi không đi nổi. Chỉ có vào ngày 18 tháng 8 thì có thông báo cấm các chất mà Mỹ la đó thôi. Còn địa phương thì chúng tôi có họp. Tôi kiến nghị Bộ ra tay và VASEP cũng phải làm gì.

Gia Minh: Dân thì có nguyện vọng gì lớn nhất hiện nay?

Nguyễn Hữu Khánh: Chỉ kêu than thôi, ai xử gì thì chịu vậy vì họ chỉ một con đường là bán cho các doanh nghiệp xuất khẩu thôi, mua cao thì nhờ, không mua thì dân chết.

Gia Minh: Có ý kiến là ở Việt Nam hay chạy theo phong trào, thấy được là mọi người đổ xô vào làm?

Nguyễn Hữu Khánh: Đúng, nhưng nếu đổ thừa cho dân thì nhà nước không có trách nhiệm gì hết. Tôi nghe nhiều cơ quan đổ thừa tự phát, theo phong trào, nói vậy thì nhà nước làm gì?

Gia Minh: Còn thị trường nội địa khai thác thế nào?

Nguyễn Hữu Khánh: Tôi tổ chức làm nhưng chưa làm được vì nhiều chính sách chưa có. Xuất khẩu thì không bị thuế mà làm nội địa thì bị thuế. Chỉ có một số tư nhân làm nhỏ lẻ thôi. Đã nói nhiều tại các hội nghị nhưng chưa thấy thay đổi gì.

Gia Minh: Xin cám ơn ông.