Gia Minh, phóng viên đài RFA
Việc phát hiện ra được những tài năng trẻ là một hoạt động không phải dễ dàng gì; thế nhưng công tác còn khó khăn hơn là làm sao để có thể duy trì và phát huy tối đa những tài năng ấy.

Trong Mục Nhịp Sống Trẻ tuần này, Gia Minh giới thiệu với quí thính giả và các bạn một khuôn mặt được cho là vốn quí của nước nhà hiện nay: đó là kỳ thủ Nguyễn Ngọc Trường Sơn - năm nay lên 15 tuổi và là kỳ thủ trẻ tuổi nhất trong lịch sử cờ vua Việt Nam, cũng như được công nhận đẳng cấp sao của Liên đoàn Cờ vua thế giới.
Khả năng chơi cờ của Nguyễn Ngọc Trường Sơn được phát hiện ra sao? Gia đình, liên đoàn tham gia giúp đỡ cho Sơn thế nào? Và nổ lực của bản thân kỳ thủ trẻ này suốt chặng đường từ khi đến với môn cờ vua lúc mới lên ba cho đến nay ra sao?
Mời quí vị cùng nghe qua lời kể của người cha có đứa con với khả năng đặc biệt, nhận xét của hai người thầy tham gia đào tạo, phát triển khả năng thiên bẩm cho người học trò của họ và đôi lời từ chính miệng đại kiện tướng trẻ tuổi nói về công việc học tập, chơi cờ của bản thân.
Vai trò của gia đình và nhà trường
Gia đình là cái nôi nơi sinh ra, phát hiện các khả năng đặc biệt của những đứa con vào những năm tháng đầu đời. Điều này cũng không phải là ngoại lệ đối với Nguyễn Ngọc Trường Sơn. Ông Nguyễn Ngọc Sinh, bố của Sơn hiện là giáo viên tại Kiên Giang, cho biết về khả năng chơi cờ của con ông và một số thông tin trong việc giáo dục con trong gia đình:
"Thấy con thích chơi cờ thì để tự nhiên phát triển. Khi lớn hơn một chút thì sắp xếp giờ giấc cho con học tập và rèn luyện về cờ. Gởi con đến trung tâm huấn luyện.
Thấy con thích chơi cờ thì để tự nhiên phát triển. Khi lớn hơn một chút thì sắp xếp giờ giấc cho con học tập và rèn luyện về cờ. Gởi con đến trung tâm huấn luyện.
Hiện nay khi con đi tập luyện tại Hungari thì thường xuyên liên lạc nhắc nhở, và điều quan tâm nhất là nhắc cháu đừng tự kiêu. Hiện nay trong làng thể thao Việt Nam có quá nhiều vấn đề."
Hẳn nhiên gia đình không thể nào đủ năng lực về mặt chuyên môn để giúp con phát triển hết khả năng đặc biệt. Nhà trường và cơ quan chuyên trách là nơi gia đình gửi gắm con mình đến để được đào tạo, rèn luyện.
Thầy giáo Trịnh Hoàng Cường là người được hai ông bà Nguyễn Ngọc Sinh đưa con đến để được học hỏi theo bài bản những nước đi cờ đầu tiên. Thầy Trịnh Hoàng Cường từ Trung tâm huấn luyện cơ vua Kiên Giang kể về những ngày đầu dìu dắt Nguyễn Ngọc Trường Sơn sau khi được gia đình gửi gắm:
"Chúng tôi nhận dạy cháu và thấy có những bước đi rất sáng tạo. Trường Sơn có năng khiếu bẩm sinh đến 60%. Tuy nhiên trong sinh hoạt hằng ngày thì vẫn bình thường như những đứa trẻ khác. Giải đầu tiên Sơn đạt được hồi năm 95, và đến năm 97 thì thành tích ổn định. Kinh nghiệm trong huấn luyện cho Sơn là thường xuyên cho đấu với lứa tuổi cao hơn."
Kỳ thủ Nguyễn Ngọc Trường Sơn
Từ hai năm qua, Nguyễn Ngọc Trường Sơn được đưa sang Hungary để học hỏi, rèn luyện nhằm tham gia các giải thi đấu cờ vua đẳng cấp quốc tế. Khi được hỏi về công việc đang làm thì Sơn cho biết:
"Chuẩn bị cho thi đấu giải trẻ ở Pháp bằng cách đọc sách cờ. Ngoài ra học văn hoá theo chương trình được soạn riêng chứ không đến trường. Về việc chơi cờ thì khi nhỏ biết đến đâu chơi đến đó nhưng nay thi đấu cấp quốc tế thì phải học."
Người đang giúp Nguyễn Ngọc Trường Sơn hiện nay tại Hungary là ông Hoàng Minh Chương. Ngoài tư cách là tiến sĩ toán học, ông Hoàng Minh Chương còn tham gia thành lập công ty Chesscom giúp đào tạo rèn luyện cho các kỳ thủ trẻ, đặc biệt các tài năng trong nước. Ông Hoàng Minh Chương nói về người học trò hiện nay:
"Trường Sơn có may mắn được đưa sang đào tạo lúc tuổi còn nhỏ. Phương pháp hiện nay là giúp duy trì niềm đam mê cờ nơi Sơn để phát triển."
Mục Nhịp Sống Trẻ kỳ này kết thúc tại đây.
Mục Nhịp Sống Trẻ do Gia Minh phụ trách bắt đầu từ tháng Tám tới đây sẽ chuyển sang nội dung giới thiệu các phát minh, sáng kiến trong mọi lĩnh vực đời sống. Mọi đóng góp, xin email về Vietnamese@www.rfa.org
Thưa quí vị và các bạn, nhằm phục vụ đối tượng khán giả trẻ của Đài Á Châu Tự Do, chương trình Nhịp Sống Trẻ đã khởi phát từ đầu năm 2003 cho đến nay.
Trong hơn hai năm qua, chúng tôi luôn cố gắng gửi đến quí thính giả và các bạn trẻ những đề tài về thanh thiếu niên trong và ngoài nước. Những chương trình đó được quí thính giả và các bạn trẻ theo dõi và góp ý nhiệt tình.
Để được phục vụ giới trẻ tốt hơn theo chiều hướng đa dạng và phong phú hoá chương trình, Mục Nhịp Sống Trẻ do Gia Minh phụ trách bắt đầu từ tháng tám tới đây sẽ chuyển sang nội dung giới thiệu các phát minh, sáng kiến trong mọi lĩnh vực đời sống.
Mong quí thính giả và các bạn tiếp tục ủng hộ cho chương trình bằng cách góp ý, tham gia gửi đề tài, chia xẻ những nguồn thông tin mà các bạn có được trong lĩnh vực phát kiến để giới thiệu cho nhiều người cùng biết.
Chân thành cám ơn. Gia Minh chào tạm biệt.