Cảnh sát trưởng Farmers Branch xin lỗi cộng đồng người Việt và loan báo nghỉ hưu

Thanh Trúc, phóng viên đài RFA

Texas là tiểu bang có đông người Việt định cư đứng hàng thứ 2 ở Hoa Kỳ, chỉ sau California. Đa số ngừơi Việt ở Texas qui tụ về hai thanh phố lớn là Houston và Dallas, còn thì chia qua Austin hay rải rác trong những thành phố nhỏ khác.

• Bấm vào đây để nghe tiết mục này
• Download story audio

Cảnh sát trưởng thành phố Farmers Branch, ông JimmyFawcett. Photo courtesy of theiacp.org.

Hôm thứ Ba 24-1 vừa qua, tại thành phố Farmers Branch cách Dallas khoảng 24 kilômét về hướng Tây Bắc, Cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett loan báo quyết định xin nghỉ hưu, đồng thời lên tiếng xin lỗi cộng đồng ngừơi Mỹ gốc Việt vì đã có những lời lẽ hàm ý miệt thị người Việt Nam.

Câu chuyện diễn ra như thế nào? Và tại sao mà đến nỗi một sĩ quan cảnh sát cao cấp có 32 năm trong nghề và 16 năm làm cảnh sát trưởng phải ngỏ lời xin lỗi cộng đồng Mỹ gốc Việt rồi tuyên bố về hưu?

Xin thưa là theo ý nghĩa và thông lệ ở Hoa Kỳ, khi một viên chức chính phủ hay nhân viên cao cấp của bất cứ ngành nào không xin nghĩ việc tự nguyện mà loan báo về hưu thì phải hiểu đó là sự rút lui trong danh dự vì người đó có vấn đề hay đã phạm kỹ luật nên không thể tại chức được nữa.

Những lời lẽ miệt thị

Nội vụ bắt đầu từ câu nói có vẻ đố kỵ mà ông Jimmy Fawcett không rõ vô tình hay cố ý đã thốt ra khi biết trong số các ứng viên nộp đơn xin được tuyển dụng vào ngành cảnh sát Farmers Branch có một ngừơi Mỹ gốc Việt tên Nguyễn Thịnh.

Khi đó, vào ngày 14-12-2005, cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett đến toà thị chính để cùng uỷ ban tuyển chọn duyệt lại một lần nữa hồ sơ xin việc của các ứng viên.

Một cư dân Dallas, anh Chí Nhân, phó giám đốc Đài Phát Thanh Việt Nam ở địa phương, thuật lại: (xin theo dõi trong phần âm thành phía trên)

Thưa quí vị, ông Fawcett nói như thế nghĩa là chừng nào ông còn làm cảnh sát trưởng thì đừng hòng có người ‘gook’, tức người phương Đông nào được mướn vào cơ quan của ông ta.

Từ lâu chữ gook được coi là tiếng lóng để gọi người phương Đông một cách khinh dể. Đây là tiếng lính Mỹ thường dùng khi nói về những ngừơi Á Châu mà họ không có thiện cảm. Trong thời gian tham chiến ở Việt Nam, chữ gook nếu thốt ra không đúng nơi đúng chổ có thể dẫn đến bất hoà xô xát nghiêm trọng.

Câu nói hôm 14 tháng 12 của ông cảnh sát trưởng Fawcett khiến một nhân viên trong uỷ ban xét đơn của Toà thị chính Farmers Branch khó chịu và báo cáo lên cấp trên.

Đến ngày 16 tháng 12, ông Fawcett bị cho nghỉ việc 10 ngày nhưng vẫn được ăn lương.

Truyền thông lên tiếng

Ngay lập tức đài truyền hình băng tần 11 ở Farmers Branch tường thuật nội vụ lên bản tin hằng ngày, gây xôn xao bất bình trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở hai thành phố Dallas và Fort Worth, những nơi có đông người Việt cư ngụ.

Bạn nghĩ gì về vụ này? Hãy gửi đến Ban Việt Ngữ ý kiến của bạn

Hai cộng đồng Mỹ gốc Việt ở đây đã cử đại diện đến toà thị chính Farmers Branch, yêu cầu ông Fawcett phải chính thức lên tiếng xin lỗi và từ chức vì có tư tưởng kỳ thị khinh miệt ngừơi Việt Nam.

Đến ngày 4 tây tháng Giêng, cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett trở lại cơ quan thì lại nhận lịnh nghỉ thêm 10 ngày nữa không có lương. Sau 10 ngày nghỉ không lương này, ông Fawcett xin ở nhà với gia đình thêm mấy hôm nữa.

Sức mạnh của cộng đồng

Các cộng đồng đoàn thể người Mỹ gốc Việt ở các thành phố Dallas, Fort Worth và Farmers Branch dự định biểu tình phản đối trong hai ngày thứ Năm 26 và thứ Sáu 27, khi ông Jimmy Fawcett trở lại làm việc.

Nhưng đến thứ Ba tuần này như Thanh Trúc thưa cùng quí vị lúc nãy, thay vì trở lại cơ quan, cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett đã ra trước một buổi họp báo để đưa ra lời xin lỗi cộng đồng người Mỹ gốc Việt Nam và Á Châu.

Buổi họp báo xin lỗi và từ chưa của ông Jimmy Fawcett còn có sự hiện diện của Thị trưởng Bob Phelps và viên chức quản trị hành chính Linda Groomer, cùng đông đảo giới truyền thông gồm đài phát thanh, đài truyền hình Mỹ Việt, báo chí ở Texas cũng như địa phương Farmers Branch, bên cạnh hàng chục ngừơi Mỹ gốc Việt khác (xin theo dõi trong phần âm thành phía trên)

Cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett cho biết ông vô cùng ân hận vì đã thốt một câu vô ý thức khiến mọi người ngộ nhận đấy là lập trường của ông trong suốt 32 năm ở ngành cảnh sát.

Ông khẳng định không hề có ý phân biệt đối xử hay coi thường người Việt Nam, ông là cựu quân nhân từng tham chiến ở Việt Nam trước kia, vì thế việc vô tình sử dụng danh từ không mấy đẹp là do thói quen thời đi lính mà thôi.

Cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett cho biết vợ ông là người Nhật, các con của ông rất hãnh diện về nguồn gốc Á Châu của chúng, và bản thân ông từng liên hệ mất thiết với những sinh hoạt của cộng đồng Mỹ gốc Việt cũng như các cộng đồng Á Châu khác.

Hy vọng có thể hàn gắn

Sau khi khẳng định như vậy, Cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett loan báo quyết định về hưu, nói rằng đây là phương cách hàn gắn bất hoà mà ông đã gây ra, với hy vọng sóng gió sẽ qua đi để mọi ngừơi vui sống trong sự phát triển chung của thành phố Farmers Branch.

Tiếp lời ông Jimmy Fawcett, thị trưởng Bob Phelps nói rằng ông tin quyết định xin nghĩ việc của cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett nhắm tới lợi ích chung của thành phố, giúp tiến trình hàn gắn được nhanh chóng hơn và giúp cuộc sống ở Farmers Branch trở nên dể chịu đáng sống hơn.

Ông không quên ca tụng thành tích của ông Fawcett trong việc chỉ huy một cơ quan cảnh sát cả trăm người, mang lại an ninh trật tự cho thị xã, làm nạn băng đảng thanh thiếu niên giảm bớt đi.

Bà Linda Groomer, quản trị viên hội đồng hành chính thị xã Farmers Branch, lên tiếng cảm ơn hai cộng đồng Mỹ gốc Việt ở Dallas và Forth Worth.

Bà nói bà cảm ơn những nguời trong và ngoài hai cộng đồng Mỹ gốc Việt ở Dallas cũng như Fort Worth đã hiểu biết, cộng tác, trao đổi và trình bày rõ ràng nguyện vọng của mình trong nổ lực duy trì sự liên hệ mật thiết giữa cộng đồng dân chúng với với viên chức chính quyền.

Phản ứng của người Mỹ gốc Việt

Được hỏi thái độ của ông Jimmy Fawcett khi ngỏ lời xin lỗi cộng đồng Mỹ gốc Việt như thế nào, ngừơi theo dõi nội vụ từ đầu tới cuối là anh Chí Nhân cho biết (xin theo dõi trong phần âm thành phía trên)

Cũng là một trong ngừơi theo sát cộng đồng Mỹ gốc Việt ở Dallas, Forth Worth và Farmer Branch từ khi xảy ra vụ việc có vẻ như kỳ thị ngừơi Việt Nam của ông Fawcett, luật sư Sandra Phượng Lê Vũ có cái nhìn nghiêm khắc hơn (xin theo dõi trong phần âm thành phía trên)

Tuy đã xin về hưu, cựu cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett còn tiếp tục làm việc với bà Linda Groomer bên hội đồng thị xã trong 6 tháng nữa theo hợp đồng đặc biệt ký trứơc đó.

Trả lời báo Dallas Morning News khi được phỏng vấn, luật sư Phượng nói sự ra đi của ông Jimmy Fawcett là điều tốt cho thành phố hiền hoà Farmers Branch, tuy nhiên người Mỹ gốc Việt mong là ông không còn can dự vào tiến trình thuê mướn nhân viên cảnh sát hay chọn một vị cảnh sát trưởng mới cho thành phố.

Mời quí vị nghe tiếp ý kiến của luật sư Nguyễn Hoàng Dũng, hiện là cố vấn cho Tổng thống George W. Bush về các vấn đề Châu Á Thái Bình Dương. (xin theo dõi trong phần âm thành phía trên)

Hiến pháp Hoa Kỳ qui định mọi người đều có cơ hội bình đẳng khi đi xin việc làm, đi học, đi mướn nhà , đi chữa bệnh, đi xin trợ cấp.

Trên những đơn từ hay hồ sơ xin việc chẳng hạn, bao giờ cũng có hàng chữ là nếu thấy mình bị kỳ thị hay bị phân biệt đối xử thì quí vị có quyền khiếu nại với cơ quan hữu trách.

Ngừơi vi phạm sẽ bị kỷ luật mà thường là mất việc như trường hợp ông cảnh sát trưởng Jimmy Fawcett của thị xã Farmers Branch.

Mục Đời Sống ngừơi Việt Khắp Nơi hôm nay tạm ngưng ở đây. Thanh Trúc sẽ tái ngộ quí vị tối thứ Năm tuần tới.