Các sự kiện đáng chú ý nhất được các báo trong nước đưa lên mạng mấy ngày vừa qua, phải kể tới chuyện một số nhân vật chóp bu của ngành dầu khí VN bị bắt chờ ra tòa vì tham nhũng nhiều triệu đô la của nhà nước. Bạn đọc báo trên mạng internet cũng tò mò với chuyện quốc hội VN làm quen với chuyện chất vấn các thành viên chính phủ. Rồi chuyện thị trường, chuyện chính phủ có mãi bù lỗ để kềm giá xăng dầu, tránh ảnh hưởng tăng giá dây chuyền hay không.
Bấm vào đây để nghe tiết mục này
Rightclick to download this audio
Lang thang trên xa lộ thông tin chúng tôi bắt gập những chi tiết khá lý thú, hai khuôn mặt lớn của ngành dầu khí VN lần lượt bị bắt giữ trong vòng 8 ngày. Đầu tiên là ông Nguyễn Quang Thường, phó tổng giám đốc tổng công ty dầu khí VN thường gọi là Petro Vietnam. Kế tiếp là ông Dương Quốc Hà phó tổng giám đốc liên doanh dầu khí Việt-Xô, liên doanh này ra đời từ thời cái nôi của cộng sản thế giới là liên bang Sô Viết chưa tan rã, nên mới có cái tên giao dịch Vietsopetro còn hiện hữu tới ngày nay.
Tất cả các báo mạng, trong đó có Tuổi Trẻ ,Thanh Niên và Lao Động online đều có phóng sự điều tra về vụ việc. Qua các bài báo mà chúng tôi xem được, câu chuyện ly kỳ như phim truyền hình nhiều tập, bên trong ngành dầu khí Việt Nam là một băng đảng mafia tội phạm có tổ chức, từ gọi thầu gian ma, tới mạo chữ ký làm giả con dấu, làm giả hợp đồng.
Nhưng khâu quan trọng nhất trong mạng lưới tội phạm vừa nói phải kể tới tổ chức rửa tiền, chuyển tiền ra nước ngòai tận một nhà băng Đức, rồi từ đó những người có tiền mua cổ phần ở các công ty được thành lập ở nước ngòai, tiền ăn cắp của nhà nước được tẩy rửa một cách sạch sẽ.
Đường dây tội phạm có tổ chức của các quan chức ngành dầu khí bị cơ quan an ninh bộ công an phanh phui đưa ra ánh sáng. Nhưng dư luận báo chí cho rằng, đây chỉ là một trong hàng ngàn họat động gian ma ở ngành dầu khí. Sự việc ở đây cơ quan an ninh chỉ mới công bố một chuyên án liên quan tới dự án tổ hợp công nghệ trung tâm BK 4 tại mỏ dầu Bạch Hổ. Và sự việc đưa tới bắt bớ và truy tố cũng chỉ mới liên quan tới một hạng mục nhỏ của công trình, đó là thầu xây dựng khối nhà ở trên biển với tổng trị giá 17 triệu đô la.
Cho tới ngày 10/6 đã có 6 nhân vật liên quan tới ngành dầu khí bị bắt giữ chờ ra tòa, kể cả hai ông Nguyễn Quang Thường và Dương Quốc Hà. Sự kiện đáng lưu ý là ông Nguyễn Quang Thường bị bắt về sự việc xảy ra mấy năm trước khi ông còn là giám đốc công ty dịch vụ kỹ thuật dầu khí gọi tắt là PTSC, là một trong các thành viên của đường dây tội phạm có tổ chức, ông Thường lại được đề bạt lên chức vụ cao ngất trong ngành đó là phó tổng giám đốc tổng công ty dầu khí Petro Vietnam.
Còn ông Dương Quốc Hà thì đã kinh qua chức phó tổng giám đốc đặc trách thương mại của Vietsopetro 10 năm nay. Tài sản của ông Hà rất nhiều, phần nổi mà công chúng biết được bao gồm 3 căn nhà sang trọng đang cho thuê ở Vũng Tàu, ông còn có 6 lô đất với diện tích hàng ngàn mét vuông. Ông Hà hiện ly thân vợ, có hai con gái, một đã lập gia đình cô thứ nhì hiện đang du học tại Hoa Kỳ.
Tuy giàu có như vậy nhưng ông Hà sống một mình trong căn nhà lợp tôn cấp 4 ở phường 8 Thành phố Vũng Tàu. Theo các báo nhân vật đảm trách rửa tiền là Trần Ngọc Giao, chủ tịch hội đồng quản trị công ty công ty trách nhiệm hữu hạn xây dựng Interpet khi bị bắt đã khai danh sách 60 cán bộ ngành dầu khí có nhận tiền chia chác trong vụ đấu thầu ở giàn khoan mỏ dầu Bạch Hổ.
Báo Tuổi Trẻ online có nhận định ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa ‘ những thông tin đáng sợ vốn rơi vào sự im lặng đáng sợ nhiều năm- nay bắt đầu hé mở bằng những sự kiện liên tiếp gây chấn động ngành dầu khí.
Thông tin quốc nội trong tuần còn nóng bỏng về giá cả sinh họat, các báo ghi nhận dự báo của bộ thương mại là 2 tháng 6 và 7 giá cả các mặt hàng thiết yếu sẽ chưa ngừng lại mà vẫn tăng thêm. 5 tháng đầu năm tỷ lệ tăng giá hàng tiêu dùng chính thức được xác nhận là 6,3% và cộng thêm tháng 6 thì sẽ ở mức 6,7%. Đây là mức chính phủ kềm giá hết sức, mỗi tháng ngân sách nhà nước phải bù lỗ khỏang 800 tỷ đồng cho các công ty nhập khẩu xăng dầu để mua đắt mà bán rẻ.
Chúng tôi xin trích lời chuyên viên kinh tế cộng tác với đài chúng tôi là ông Nguyễn Xuân Nghĩa về vấn đề vừa nói: (audio clip)
Cứ như thông tin các báo ở VN đưa ra hàng ngày về vấn đề xăng dầu, thì có vẻ chính quyền chuẩn bị dư luận cho quyết định tăng giá nhiên liệu giảm bớt tài trợ. Chuyện tăng giá xăng dầu chỉ còn là vấn đề nay mai, chuyện bí mật thời điểm để tránh con buôn trục lợi. Thứ trưởng thương mại Phan Thế Ruệ tuyên bố trên Vietnam Net rằng không thể bù lỗ mãi được và sự điều chỉnh giá cả xăng dầu sẽ theo hướng nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu thụ cùng chia xẻ. Còn bộ trưởng Nguyễn Sinh Hùng hôm 10/6 cũng nói với báo chí rằng sẽ điều chỉnh từ từ từng ít một, điều này được hiểu là sẽ có nhiều đợt tăng giá xăng dầu.
Trên thực tế giá xăng dầu ảnh hưởng mật thiết tới giá sinh họat, do xăng dầu cũng một lọai chi phí đầu vào của mọi ngành sản xuất và dịch vụ. Các báo nay đang vẽ ra cho người đọc thấy trước một giai đọan khó khăn của nền kinh tế VN, mức lạm phát sẽ cao hơn nhiều so với mức ấn định 5% của quốc hội, và điều như Vietnamnet ví von bong bóng lãi suất quá căng, trong khi lãi suất đồng bạc VN chưa thay đổi.
Trang web của Ủy Ban Nhân Dân TP.Hà Nội ngày 29/5 có đăng tin theo đó kể từ ngày 1/6 lãi suất cơ bản tiền đồng VN là 7, 5%. Tờ báo mạng này trích dẫn công văn 516 của Ngân Hàng Nhà Nước, thông tin này đưa tới sự hiểu nhầm là đã có điều chỉnh chính sách tiền tệ. Ít ngày sau giới chức Ngân Hàng Nhà Nước xác định rằng lãi suất 7,5% năm là chưa có thay đổi.
Hiện nay một số ngân hàng thương mại cổ phần tăng lãi suất tiền gởi tiết kiệm để người gởi tiền không bị thiệt so với mức độ trượt giá. Vietnamnet ngày 9 tháng 6 trích lời một chuyên gia tài chánh không nêu tên, ông nhnày nhận định rằng ngân hàng nhà nước quá chậm chạp vì chưa đưa ra được những giải pháp cần thiết. Chuyên gia này thêm rằng, kêu gọi ngân hàng thương mại không tăng lãi suất hay khuyên người dân nên gởi tiền vào ngân hàng, đó không phải là cách điều hành vĩ mô, mà chỉ là động tác trấn an.
Chuyên gia mà Vietnamnet trích dẫn kết luận rằng, ngân hàng nhà nước quá lúng túng với điều ông gọi là quả bóng lãi suất, và quá bị động trong xử lý tình huống, và rằng việc tăng lạm phát trong thời gian qua cũng do một phần trách nhiệm của ngân hàng nhà nước khi điều hành việc phát hành tiền mới mà không có biện pháp kinh tế hữu hiệu kèm theo.
Vẫn liên quan đến vấn đề lạm phát giá trị tiêu thụ, các báo liên tiếp gióng tiếng chuông báo động về tình trạng tăng giá thức ăn chăn nuôi từ 30 tới 50% từ đầu năm đến nay. Nguyên do là nguyên liệu đầu vào phải nhập khẩu mà giá cả thế giới tăng vọt. Sự kiện này ảnh hưởng tới tòan bộ ngành chăn nuôi VN bao gồm gia súc, gia cầm, thủy sản.
Đặc biệt là chăn nuôi gia cầm đang trong thời kỳ khôi phục lại sau khi phải tiêu hủy 43 triệu con trong dịch cúm gà hồi đầu năm. Thực tế về giá thức ăn chăn nuôi được một hộ nuôi gà ở Khánh Hòa cho biết: (audio clip)
Tuần qua các báo trên mạng từ VN, trong đó có tờ Thanh Niên tường thuật nhiều về sự kiện 7 bộ trưởng của chính phủ Phan Văn Khải bị quốc hội chất vấn. Các nhà báo cho độc giả thấy rằng, phần lớn các đại biểu quốc hội còn bỡ ngỡ với quyền luật định của mình, chưa biết chất vấn mà hay đặt câu hỏi để hỏi cho biết thông tin. Phía các bộ trưởng cũng vậy trả lời né tránh chung chung, điều mà đại biểu sử gia Dương Trung Quốc nhận xét rằng, không có phong cách chính khách và chưa có thói quen và chưa có kỹ năng tiếp cận với công chúng.