ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួននៅក្រុងស្ទឹងត្រែងអះអាងថា ឈើប្រណិតជាច្រើនម៉ែត្រគូប ត្រូវគេជម្លៀសដឹកចេញពី ឃ្លាំងស្តុកឈើប្រណិតរបស់ជនជាតិវៀតណាម នៅប៉ុន្មានថ្ងៃមុនពេលក្រុមប្រតិបត្តិការរបស់រដ្ឋាភិបាលចុះបង្ក្រាប។ អ្នកភូមិថា ក្រុមកម្មកររាប់សិបនាក់ បានសម្រុកជម្លៀសឈើ ចេញពីឃ្លាំងជនជាតិវៀតណាមឈ្មោះយាយព្រឺង និងយាយបូង កាលពីយប់ថ្ងៃទី១៨ និងទី១៩ មករា។ ចំណែកប្រតិបត្តិការចុះបង្ក្រាបឈើខុសច្បាប់ របស់មន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថ កំពុងលោមព័ទ្ធទីតាំងទាំងនោះ និងរង់ចាំមន្ត្រីបច្ចេកទេស ត្រួតពិនិត្យឯកសារបទដ្ឋានផ្លូវច្បាប់។
ពលរដ្ឋរស់នៅក្រុងស្ទឹងត្រែង បង្ហើបឲ្យដឹងថា សេចក្ដីប្រកាសរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីទាក់ទិន នឹងការបង្កើតគណៈកម្មការជាតិបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ គឺហាក់ដូចជា វ៉ៃស្មៅបង្អើលពស់ ខណៈដែលទីតាំងស្តុកឈើជាច្រើនកន្លែង របស់ជនជាតិវៀតណាមក្រុងស្ទឹងត្រែង រាប់ពាន់ម៉ែត្រគូប ត្រូវបានជម្លៀសចេញមុនពេលកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចុះត្រួតពិនិត្យ។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិព្រែក ក្រុងស្ទឹងត្រែង ថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ និងសំឡេង អះអាងថា ឈ្មួញឈើដុះស្លែចំនួន ២រូបជាជនជាតិវៀតណាម ដែលគេស្គាល់ឈ្មោះហៅក្រៅថា យាយព្រឺង និងយាយបូង មានឃ្លាំងស្តុកឈើធំៗចំនួន២កន្លែង ក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក។ លើសពីនេះ ឈ្មួញទាំងនេះមានកម្មកររាប់សិបនាក់ បានដឹកជញ្ជូនឈើប្រណិតមុខកាត់ធំៗ ចេញពីទីឃ្លាំងមុនពេលកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចុះពិនិត្យ។ លោកសង្ស័យថា ករណីនេះហាក់ដូចមានមន្ត្រីមួយចំនួន ដែលស្និទ្ធស្នាលនិងឈ្មួញជូនដំណឹងមុន។
ឆ្លើយតបការចោទប្រកាន់នេះ ម្ចាស់ឃ្លាំងឈើប្រណិតជាជនជាតិវៀតណាម ឈ្មោះ យាយព្រឺង បញ្ជាក់យ៉ាងខ្លីថា ទីតាំងស្តុកឈើរបស់គាត់ មានច្បាប់អនុញ្ញាតពីមន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលព្រៃឈើត្រឹមត្រូវ៖ «ខ្ញុំមិនមែនស្តុកឈើទេ ច្បាប់សិប្បកម្មរបស់ខ្ញុំមាន។ ឈើដេញថ្លៃខ្ញុំមានតើ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទង មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក អៀង វ៉ាន់ឌី ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់បញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី ២២ មករា ព្រោះលោកកំពុងចុះបេសកកម្មនៅក្នុងព្រៃ។
តែលោកធ្លាប់បានថ្លែង ប្រាប់ព័ត៌មានក្នុងស្រុក កាលពីថ្ងៃទី ២០ មករាថា កម្លាំងប្រដាប់អាវុធបានឡោមព័ទ្ធទីតាំងស្តុកឈើ ក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង ស្រុកសៀមប៉ាង និងតំបន់បាតអាង នៃទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ។ លោកថា ប្រតិបត្តិការចុះបង្ក្រាបនេះ អមដោយមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងពាក់ព័ន្ធ កំពុងត្រួតពិនិត្យឯកសារបទដ្ឋានផ្លូវច្បាប់ និងវាស់វែង។ លោកថា មន្ត្រីជំនាញនៅមិនទាន់សន្និដ្ឋានយ៉ាងណានៅឡើយទេ ចំពោះបរិមាណឈើទាំងនោះ៖ «កន្លែងលាក់ឈើក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង អាចជាឈើមួយដែលល្មើសហើយ។ ព្រោះលាក់បម្រុងដឹកចេញ។ គោលដៅមួយទៀតដែលខ្ញុំជាន់ នៅក្នុងបាតអាង។ គឺនៅគល់ស្ពានស្រែពក»។
ប្រតិបត្តិការចុះទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើថ្នាក់ជាតិទ្រង់ទ្រាយធំ នៅខែត្រស្ទឹងត្រែង ធ្វើឡើងជាលើកទី៣ហើយ នៅឆ្នាំ២០០២ ឆ្នាំ ២០១០ និងឆ្នាំ២០១៦នេះ។ ករណីនេះមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម រិះគន់យ៉ាងខ្លាំង នូវភាពប្រងើយកន្តើយទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ របស់រដ្ឋាភិបាល និងភាពធូរលុងនៃការអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃសមាគមអាដហុក ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល ដែលចុះអង្កេតករណីនេះ ហាក់មិនអស់ចិត្តចំពោះការទប់ស្កាត់បទល្មើសរបស់រដ្ឋាភិបាល ខណៈឈ្មួញជនជាតិវៀតណាមមុខដដែលៗ ហើយមិនរាងចាលបន្ទាប់ពីមន្ត្រីជំនាញ ធ្លាប់បង្ក្រាបជាច្រើនលើកច្រើនសាកន្លងមក។ លោកសាទរចំពោះ ប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបនេះ ក៏ប៉ុន្តែវិធានការនេះ អាចធ្វើឡើងបានតែមួយឆាវ ឬភ្លើងចំបើង ខណៈព្រៃឈើអាចត្រូវបំផ្លាញហិនហោច៖ «យើងនៅតែមានការព្រួយបារម្ភ តាំងពីសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីគាត់ប្រកាសមក ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួន ឬសិប្បកម្មមួយចំនួនក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង ខ្លាចជម្លៀសឈើចេញ។ រហូតដល់ថ្ងៃទី២០ កងកម្លាំងអាវុធហត្ថខែត្រស្ទឹងត្រែងគាត់ចុះប្រតិបត្តិការតែម្ដង»។
ប្រធានអង្គការកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូច ឡេង កត់សម្គាល់ថា ទោះបីរកឃើញថា អ្នកមានអំណាច និងឧកញ៉ាមួយចំនួនជាប់ព័ន្ធអាជីវកម្ម បទល្មើសព្រៃឈើជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក ក៏សមត្ថកិច្ចពុំទាន់អាចចាប់ខ្លួននណាម្នាក់នៅឡើយ។ នេះជាសញ្ញាបង្ហាញឲ្យដឹងថា វាជាវប្បធម៌និទណ្ឌភាព ឬភាពគ្មានទោសពៃរ៍ ហើយអាចកើតមានអំពើពុករលួយប្រសិនជាមិនផ្ដន្ទាទោសអ្នកពាក់ព័ន្ធ៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរតែចាត់វិធានការយ៉ាងតឹងរឹង ចំពោះអ្នករកស៊ីឈើ គួរតែដាក់ពិន័យ ឬដាក់ពន្ធនាគារហើយ រឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិធ្វើជាថវិការបស់រដ្ឋ»។
ឃ្លាំងស្តុកឈើដែលមន្ត្រីប្រដាប់អាវុធឡោមព័ទ្ធចាប់ពីថ្ងៃទី២០ មករា ជារបស់យាយព្រឺង ជាជនជាតិវៀតណាម ឃ្លាំងឈើយាយបូងក៏ជាជនជាតិវៀតណាម ឃ្លាំងឈើរបស់លោកឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ឋិតនៅគល់ស្ពានសេកុង ឃ្លាំងស្តុកឈើនៅចំណុចវ៉ៃថ្ម ក្នុងឃុំស្រែសំបូរ ស្រុកសៀមប៉ាង និង ២កន្លែងផ្សេងទៀត ឋិតនៅស្រុកសេសាន នៅចំណុចគល់ស្ពានស្រែពក និងតំបន់សំអាតបាតអាងនៃទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ។ ឃ្លាំងឈើទាំងនោះភាគច្រើនគឺជាប្រភេទឈើប្រណិត ដូចជាធ្នង់ បេង និងមួយចំនួនជាប្រភេទឈើ សុក្រំ និងគគីរ ដែលមានមុខកាត់ចាប់ពី ៣តឹកដល់ ៩តឹក និងប្រវែងចាប់ពី ២ម៉ែត្រដល់ ៩ម៉ែត្រ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។