មន្ត្រីឃ្លាំមើលការគោរពសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ ជំរុញឲ្យសមត្ថកិច្ច និងស្ថាប័នតុលាការដែលបានចាប់ឃុំខ្លួនជនសង្ស័យជាប់ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសដីធ្លី និងកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនាមូលដ្ឋាននេះ ដាក់ពន្ធនាគារ ដើម្បីឲ្យប្រាកដថា បានអនុវត្តស្របតាមនីតិវិធី។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនមានសមាគមអាដហុក (ADHOC) និងអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ជាដើម កំពុងពិនិត្យតាមដានការចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋទាក់ទងសំណុំរឿងដីធ្លី និងកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើជាង ២០នាក់ ដែលត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារនៅពេលកន្លងមកនេះ។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ អ្នកស្រី ជៀប សុធារី មានប្រសាសន៍ថា អ្នកស្រីកំពុងតាមដានសំណុំរឿងចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋដែលជាជនសង្ស័យជាប់ពាក់ព័ន្ធសំណុំរឿងដីធ្លី និងបទល្មើសកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដាក់ពន្ធនាគារ នៅក្នុងរយៈពេល ៦ខែ ឆ្នាំ២០១៧ នេះ ដើម្បីឲ្យប្រាកដថា បានអនុវត្តស្របតាមច្បាប់ដែរ ឬទេ?
អ្នកស្រី សុធារី កត់សម្គាល់ថា មានសំណុំរឿងខ្លះ អ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតាមទីតាំងមួយចំនួន មានដូចជានៅលើសង្កាត់កោះរ៉ុង និងនៅសង្កាត់លេខ១ តំបន់ក្បាលឆាយ ក្រុងព្រះសីហនុ ជាដើម ដែលត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន ហើយត្រូវសាលាដំបូងឃុំខ្លួនដាក់ក្នុងពន្ធនាគារកន្លងមក គឺជនសង្ស័យទាំងនោះ ភាគច្រើនជាពលរដ្ឋក្រីក្រ មកពីតំបន់ផ្សេងចូលមកស៊ីឈ្នួលកាប់ព្រៃឈើឲ្យគេ ដើម្បីបានប្រាក់បន្តិចបន្តួចយកទៅចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកនៅពីក្រោយបទល្មើសកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងអ្នកនៅពីក្រោយបទល្មើសបង្កើតឲ្យមានទំនាស់ដីធ្លីកើតឡើងពិតប្រាកដ អាជ្ញាធរអនុវត្តច្បាប់មិនទាន់បានច្រើនទេ។
អ្នកស្រី ជៀប សុធារី៖ «យើងនឹងតាមឃ្លាំមើលរឿងហ្នឹងដែរ ថាការអនុវត្តច្បាប់ទៅលើអ្នកមាន អ្នកក្រទាំងអស់ហ្នឹង គឺនៅពេលតុលាការ តើការឃុំខ្លួនរបស់តុលាការតាមរយៈដីកានេះ តើត្រឹមត្រូវតាមនីតិវិធីច្បាប់ដែរ ឬអត់? ហើយតើវាមានការស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ ឬអត់ទៅលើរឿងក្ដីទាំងអស់ហ្នឹង?»។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន មានប្រសាសន៍ថា សមត្ថកិច្ចបានអនុវត្តតួនាទីបានត្រឹមត្រូវ ហើយបានអះអាងថា នឹងមិនលើកលែងឲ្យជនខិលខូចដែលមានមហិច្ឆតា ចូលទៅកាប់ទន្ទ្រានព្រៃឈើរដ្ឋបម្រុងទុក ដើម្បីរានយកដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ធ្វើកម្មសិទ្ធិឯកជនអនាធិបតេយ្យខុសច្បាប់នាមូលដ្ឋាននេះទៀតទេ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា អ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសព្រៃឈើ និងចូលទៅកាប់រានដីរដ្ឋខុសច្បាប់នឹងត្រូវផ្ដន្ទាទោស។
លោក យន្ត មីន ស្នើដល់ប្រជាពលរដ្ឋនិងផ្នែកពាក់ព័ន្ធ ត្រូវជៀសឲ្យឆ្ងាយពីបទល្មើសឃុបឃិត លួចកាប់ព្រៃឈើ ដើម្បីរានយកដីសាធារណៈ របស់រដ្ឋ អនាធិបតេយ្យខុសច្បាប់ជាបន្តទៀតនៅថ្ងៃខាងមុខ ព្រោះនឹងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ៖ «មកដល់ពេលនេះមានមនុស្ស ២០នាក់ហើយដែលសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន។ បើសិនជាមាននរណាហ៊ានកាប់ទៀត ហើយសមត្ថកិច្ចតាមទាន់ចាប់ខ្លួនជាបន្តទៀត។ កន្លងមកនេះ មានសារព័ត៌មានមួយចំនួនផ្សាយប្រឌិតសុទ្ធសាធ កាប់ព្រៃតែបន្តិចសោះ ផ្សាយខុសលើសការពិត ធ្វើឲ្យផ្អើលដល់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស។ ដល់ឯកឧត្ដម សៅ សុខា ក្ដៅក្រហាយ ចុះមកមើលផ្ទាល់ ហើយដល់ពេលចុះទៅមើលសរុបទាំងអស់គឺការកាប់ព្រៃឈើនៅលើកោះរ៉ុង ទាំងមូលគឺមិនលើសពី ៣០ហិកតារនោះទេ ទូទាំងកោះ»។
ទោះជាបែបនេះក្តី មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនបានអះអាងថា បទល្មើសកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃឈើទាំងនៅលើកោះរ៉ុង ដីព្រៃឈើនៅតំបន់ក្បាលឆាយ សង្កាត់លេខ១ និងតំបន់ពយម៉ាចូវ ឃុំបិតត្រាំង ជាដើម គឺមានមន្ត្រីមានតួនាទីខ្ពស់នៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋមួយចំនួនស្ថិតនៅពីក្រោយបទល្មើសកាប់រានព្រៃឈើ និងពុះច្រៀកជាឡូត៍ៗលក់ដូរបន្តខុសច្បាប់នៅពេលកន្លងមក គឺមិនឃើញសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនបញ្ជូនទៅកាន់តុលាការផ្ដន្ទាទោសទេ។
ករណីនេះ សង្គមស៊ីវិលសង្កេតឃើញថា សមត្ថកិច្ចស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធចាប់បានតែពលរដ្ឋគ្មានតួនាទី និងមានជីវភាពក្រីក្រ បញ្ជូនទៅកាន់តុលាការផ្ដន្ទាទោស។ ចំណែកអ្នកនៅពីក្រោយបទល្មើសកាប់រានដីព្រៃយកដីធ្វើកម្មសិទ្ធិ និងលក់ដូរបន្ត ដែលមានតួនាទីខ្ពស់នៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋមួយចំនួននៃរដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុ និងថ្នាក់ជាតិ នៅមិនទាន់ឃើញមានចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់នោះទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។