សហគមន៍​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី​បង្ហាញ​កង្វល់​១១​ចំណុច​ពាក់ព័ន្ធ​គម្រោង​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ

0:00 / 0:00

ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ចារ៉ាយ រស់​នៅ​ភូមិ​គងធំ ឃុំ​ប៉ាតេ ស្រុក​អូរយ៉ាដាវ ខេត្ត​រតនគិរី បង្ហាញ​កង្វល់​ពី​គម្រោង​រុករក​រ៉ែ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរហ្គោល (Angkor Gold) នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​ពួកគេ។ ការ​បារម្ភ​នេះ ត្រូវ​បាន​សហគមន៍​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ការ​ជួប​ពិភាក្សា​គ្នា​នៅ​ភូមិ​គងធំ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​មេសា ​រវាង​សហគមន៍​ជាង ៦០​នាក់ ជាមួយ​មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន​បី​អង្គការ។

អ្នក​ភូមិ​គងធំ នៅ​តែ​បន្ត​ជំទាស់​មិន​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរហ្គោល ចូល​ទៅ​ស្រាវជ្រាវ​រុករក​រ៉ែ​លោហៈ​ក្នុង​តំបន់​អ្នក​ភូមិ​អភិរក្ស ទោះបី​ក្រុមហ៊ុន​ទទួល​បាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវ​ពី​ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាមពល រួច​ហើយ​ក្ដី។

បញ្ហា​ដែល​សហគមន៍​បារម្ភ​រួម​មាន ខ្លាច​ក្រុមហ៊ុន​យក​ដី​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន​ទឹក និង​បង្ក​ជាតិ​ពុល។ ប្រតិបត្តិការ​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ របស់​ក្រុមហ៊ុន​មិន​បាន​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​បាន​ទូលំទូលាយ ខ្លាច​បាក់​ស្រុត​ដី​ដោយសារ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ ប៉ះពាល់​ជំនឿ​ប្រពៃណី​សហគមន៍ ខ្លាច​កើត​មាន​បញ្ហា​អសន្តិសុខ​លួច​ប្លន់ និង​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ក្នុង​សហគមន៍ ខ្លាច​ក្រុមហ៊ុន​រក​ឃើញ​រ៉ែ ហើយ​ផ្ទេរ​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ផ្សេង ចំណែក​សហគមន៍​មិន​បាន​ទទួល​ផល​ប្រយោជន៍​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍។ ក្រុមហ៊ុន​ធ្វើ​ខុស​ទីតាំង​កំណត់​តាម​អាជ្ញាប័ណ្ណ ក្រុមហ៊ុន​ហាម​មិន​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កាប់​ចម្ការ និង​ចេញចូល​ការដ្ឋាន​ក្រុមហ៊ុន និង​សហគមន៍​សុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ធានា​ពី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​រវាង​សហគមន៍ និង​ក្រុមហ៊ុន។

សមាជិក​សហគមន៍ លោក សេវ និន បញ្ជាក់​ថា អ្នក​ភូមិ​គ្មាន​ជំនឿ​លើ​ការ​សន្យា​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ស្ដីពី​វិធានការ​ដោះស្រាយ​ផល​ប៉ះពាល់​សហគមន៍​នោះ​ទេ។ លោក​ថា សហគមន៍​ប្រកាន់​ជំហរ​មិន​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​នោះ​ឡើយ៖ «គេ​ជួបជុំ​ក្រុមហ៊ុន​រ៉ែ បញ្ហា​រឿង​ដីធ្លី​ហ្នឹង ហើយ​វា​ពាក់ព័ន្ធ​ប្រជាពលរដ្ឋ...»

​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរហ្គោល នៃ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​មីនា បាន​រៀបចំ​វេទិកា​សម្របសម្រួល​មួយ​ដើម្បី​ពិភាក្សា​ជាមួយ​សហគមន៍​ស្ដីពី​ការ​ជំទាស់​របស់​អ្នក​ភូមិ​មិន​ឲ្យ​ក្រុម​ការងារ​ក្រុមហ៊ុន​ចុះ​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ​លោហៈ​ក្នុង​តំបន់​ពួកគាត់​រស់​នៅ។ អ្នក​ភូមិ​បាន​នាំ​គ្នា​ដើរ​ចេញ បន្ទាប់​ពី​អ្នក​ភូមិ​បង្ហាញ​បដា​បី​ផ្ទាំង​មាន​ន័យ​បដិសេធ​មិន​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ។ ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​មាន​សិទ្ធិ​ការពារ​ដីធ្លី​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ និង​ចាត់​ទុក​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ជា​អាយុ​ជីវិត​សហគមន៍។

អគ្គនាយក​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរហ្គោល លោក ម៉ាយ៍ខ វីកស៍ (Mike Weeks) បាន​អះអាង​រួច​ហើយ​ថា ក្រុមហ៊ុន​នឹង​អនុវត្ត​គោលការណ៍​គោរព​ច្បាប់​សិទ្ធិ​ដីធ្លី និង​សិទ្ធិមនុស្ស​ជា​មូលដ្ឋាន បើ​ទោះបី​ក្រុមហ៊ុន​​ទទួល​បាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ស្របច្បាប់​រួច​ហើយ​ក្តី។ លោក​ថ្លែង​ថា ក្រុមហ៊ុន​ប្រកាន់​ជំហរ​មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ផលប្រយោជន៍​ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយ​រាល់​ប្រតិបត្តិការ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​គឺ​មាន​ការ​ឯកភាព និង​ចូលរួម​ពី​សហគមន៍៖ «សិទ្ធិ​កាន់កាប់​ដីធ្លី​គឺ​ជា​សិទ្ធិ​បង​ប្អូន​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​គេ​គោរព គ្មាន​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​ទេ»

​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ ប្រធាន​កម្មវិធី​យុត្តិធម៌​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​អប់រំ​ច្បាប់​សម្រាប់​សហគមន៍ លោក ឡាយ សុវត្ថរ៉ា កត់សំគាល់​ថា កន្លងទៅ​សហគមន៍​នៅ​ខ្វះ​ព័ត៌មាន និង​កិច្ច​ពិគ្រោះ​យោបល់​ស្ដីពី​គម្រោង​វិនិយោគ​វិស័យ​រ៉ែ​លោហៈ​របស់​ក្រុមហ៊ុន។ លោក​ថា សង្គម​ស៊ីវិល​នឹង​ព្យាយាម​ពិគ្រោះ​យោបល់​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឲ្យ​មាន​ការ​ចូលរួម​រវាង​ដៃគូ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សហគមន៍​ទាក់ទិន​គម្រោង​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ​លោហៈ​របស់​ក្រុមហ៊ុន៖ «វា​ជា​ឱកាស​ល្អ​ដែល​គាត់​បាន​ប្រមូល​ផ្ដុំ​គ្នា​ជាមួយ​អង្គការ​ដៃគូ ហើយ​គាត់​បាន​បង្ហាញ​ពី​សុច្ឆន្ទៈ​ពី​កង្វល់​ទាំង​ឡាយ​ពាក់ព័ន្ធ​បញ្ហា​រ៉ែ​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​បាន​មក​អភិវឌ្ឍន៍​នៅ​តំបន់​ពួកគាត់»

​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​ចំនួន​បី​រួម​មាន សហគមន៍​ភូមិ​តាំងម្លូ ក្នុង​ស្រុក​​អណ្ដូងមាស និង​សហគមន៍​ភូមិ​ប្លង់ និង​ភូមិ​គងធំ ស្រុក​អូរយ៉ាដាវ បាន​ជំទាស់​មិន​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរហ្គោល ចូល​ទៅ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ​លោហៈ​ក្នុង​តំបន់​សហគមន៍​អភិរក្ស​នៅ​ឡើយ។ ចំណែក​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ភូមិ​ពាក់ ស្រុក​អូរយ៉ាដាវ បាន​ទទួល​យក​គម្រោង​ស្រាវជ្រាវ​រ៉ែ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរហ្គោល និង​យល់ព្រម​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​មេស្កូហ្គោល (Mesco Gold) ធ្វើ​អាជីវកម្ម​វ៉ែ​មាស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​សហគមន៍ បន្ទាប់​ពី​ក្រុមហ៊ុន​បាន​ដោះស្រាយ​ផល​ប៉ះពាល់​សហគមន៍​បាន​ត្រឹមត្រូវ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។