HRW៖ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​គួរ​​ទម្លាក់​បទ​ចោទ​លើ​​មេ​សហជីព​៦​នាក់

0:00 / 0:00

អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch=HRW) ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រទេស​ផ្ដល់​ជំនួយ ​និង​អង្គការ​នានា គាប​សង្កត់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ឲ្យ​ទម្លាក់​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​តំណាង​សហជីព ៦​នាក់ តាម​ផ្លូវ​តុលាការ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​​បទ​​​ហិង្សា បង្ក​ការ​ខូចខាត​ដោយ​ចេតនា​ដែល​មាន​ស្ថាន​ទម្ងន់​ទោស​​ក្នុង​ពេល​កម្មករ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ទាមទារ​ប្រាក់​ខែ​គោល ១៦០​ដុល្លារ នៅ​ជាយ​រាជធានី​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤។

អង្គការ​យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ បាន​ហៅ​ការ​ចាត់​វិធានការ​តាម​ផ្លូវ​តុលាការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លើ​តំណាង​សហជីព​ទាំង៦​នាក់​នោះ​ថា ជា​ចេតនា​នយោបាយ ដែល​វិធានការ​នេះ គឺ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា មាន​បំណង​គំរាមកំហែង​សកម្មជន​ការពារ​កម្មករ រួម​ទាំង​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង កុំ​ឲ្យ​ក្រោកឈរ​បន្ត​ធ្វើ​បាតុកម្ម​តវ៉ា​ទាមទារ​ដំឡើង​ប្រាក់​ឈ្នួលនិង​ទាមទារ​​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​បន្ត​ទៅ​ទៀត​បាន។

សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​៤ កញ្ញា បាន​ស្រង់​សម្ដី​លោក ប្រេដ អាដាម (Brad Adams) នាយក​ប្រតិបត្តិ​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​តំបន់​អាស៊ី​នៃ​​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ថា ការ​ចោទ​ប្រកាន់​អ្នក​ទាំង ៦​នាក់​នោះ​ជា​រឿង​ប្រឌិត​សុទ្ធសាធ​​ដែល​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី ប្រែ​ជា​​ភាសា​ខ្មែរ​ដូច្នេះ៖ « អាជ្ញាធរ​កំពុង​បន្ត​ក្លែងបន្លំ​ចោទ​ប្រកាន់​ប្រឆាំង​សកម្មជន​កម្មករ​ក្នុង​បំណង​ចង់​ឲ្យ​ពួក​គេ​បោះបង់​ចោល​ការ​ទាមទារ​ប្រាក់​ឈ្នួល និង​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​ឲ្យ​បាន​គ្រាន់​បើ​ជាង​មុន។ នេះ​ជា​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចុង​ក្រោយ ដើម្បី​បន្លាច​សកម្មជន​ការពារ​កម្មករ និង​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង ឲ្យ​បោះបង់​ចោល​ផែនការ​តវ៉ា​ដើម្បី​​​បុព្វហេតុ​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​ពួកគេ »

យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ បាន​រំលឹក​ថា តុលាការ​បាន​ចេញ​ដីកា​កោះហៅ​សកម្មជន​ទាំង​នោះ​ឲ្យ​ចូល​ខ្លួន​ទៅ​តុលាការ ក្នុង​នោះ លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ​នឹង​ត្រូវ​ចូល​ទៅ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២ កញ្ញា ដែល​​ការ​កោះ​ហៅ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​រយៈពេល​តែ ៥​ថ្ងៃ​មុន​ថ្ងៃ​កម្មករ​គ្រោង​បើក​​យុទ្ធនាការ​តវ៉ា​ទាមទារ​ដំឡើង​ប្រាក់​ខែ​គោល​ចំនួន ១៦០​ដុល្លារ។ តែ​ដោយសារ​​ការ​កោះ​ហៅ​នេះ ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្មករ​អាក់​ខាន​មិន​អាច​ធ្វើ​ការ​តវ៉ា​បន្ត​ទៀត​បាន។

តំណាង​សហជីព​ទាំង ៦​នាក់​នោះ​មាន​លោក រ៉ុង ឈុន លោក ជា មុនី លោក ប៉ាវ ស៊ីណា លោក អាត់ ធន់ អ្នកស្រី យ៉ាងសុភ័ណ្ឌ និង​អ្នកស្រី ម៉ម ញឹម។ តុលាការ​ចោទ​ប្រកាន់​តំណាង​សហជីព​ទាំង​នោះ​ពី​បទ​ហិង្សា បង្ក​ការ​ខូចខាត​ដោយ​ចេតនា​ដែល​មាន​ស្ថាន​ទម្ងន់ទោស និង​បង្ក​ឱ្យ​ស្ទះ​ចរាចរណ៍​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៣ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤ ដែល​តំណាង​សហជីព​ទាំង ៦​នាក់​នោះ នឹង​អាច​ប្រឈម​នឹង​ការ​ជាប់​គុក​ ១៤​ឆ្នាំ ប្រសិនបើ​តុលាការ​​រក​ឃើញ​ថា​មាន​ទោស។ ក្រៅ​ពី​នេះ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ បាន​ចោទ​ថា ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​កម្ពុជា មិន​ឯករាជ្យ បម្រើ​ផលប្រយោជន៍​នយោបាយ​ឲ្យ​តែ​បក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​រដ្ឋលេខាធិការ និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ លោក ផៃ ស៊ីផាន បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៤ កញ្ញា។ ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​ឧត្ដមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ អះអាង​ថា ជា​រឿង​មិន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ការ​ពិត និង​បច្ចុប្បន្នភាព​នៅ​កម្ពុជា​ទេ។

លោក ខៀវ សុភ័គ៖ «កម្ពុជា​យើង​ខ្ញុំ​ជា​ប្រទេស​ប្រកាន់​នូវ​របប​នីតិរដ្ឋ បាន​សេចក្ដី​ថា សមត្ថកិច្ច​យើង​បែង​ចែក​៣ នីតិប្រតិបត្តិ នីតិប្បញ្ញត្តិ និង​នីតិ​តុលាការ។ កិច្ចការ​អ្វីៗ​ដែល​តុលាការ​លោក​បាន​ធ្វើ គឺ​ជា​ស្ថាប័ន​ឯករាជ្យ ចង់​ចោទ​ប្រកាន់ ឬ​ក៏​ការ​ដោះ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​អី​យ៉ាង​ណា គឺ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ស្ថាប័ន​មួយ​ដោយ​ឡែក ដែល​សូម្បី​តែ​អង្គការ​របស់​គាត់ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ក៏​ចង់​ឲ្យ​កម្ពុជា មាន​អំណាច ៣​ដាច់​ដោយ​ឡែក​ដែរ។ ដូច្នេះ​គឺ​ជា​រឿង​មួយ​ដែល​មិន​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​សមត្ថកិច្ច​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទេ ព្រោះ​ថា រឿង​នេះ​វា​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​យុត្តាធិការ​របស់​ស្ថាប័ន​តុលាការ »

ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ពី​ចុង​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៣ ដល់​ដើម​ខែ​មករា ​ឆ្នាំ​២០១៤ កម្មករ​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​រាប់ពាន់​នាក់​ បាន​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ទាមទារ​ដំឡើង​ប្រាក់​ខែ​គោល ១៦០​ដុល្លារ នៅ​រោងចក្រ យ៉ាកជីន (Yak Jin) តាម​ដង​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ​៤ ក្នុង​សង្កាត់​ចោមចៅ និង​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ជាយ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ហើយ​កងកម្លាំង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចុះ​បង្ក្រាប​យ៉ាង​បង្ហូរ​ឈាម បណ្ដាល​មនុស្ស​ជាង ៤០​នាក់​របួស ៥​នាក់​ស្លាប់ និង​ចាប់​ខ្លួន ២៣​នាក់។ ការ​តវ៉ា​ដំឡើង​ប្រាក់​ខែ​គោល​នោះ មិន​បាន​សម្រេច​រហូត​មក​ទល់​សព្វថ្ងៃ។

ចំពោះ​រឿង​ចាប់​ខ្លួន​នេះ​ដែរ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ បន្ត​ថា រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចាប់​ខ្លួន និង​ចោទ​ប្រកាន់​អ្នក​ទាំង ២៣​នាក់​នោះ​ដោយ​បំពាន ព្រោះ​ពួក​គេ​គ្មាន​កំហុស​ដូច​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទេ។ ក្រៅពី​នេះ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ បាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​ថា មិន​បាន​ចាប់​មន្ត្រី​នគរបាល ឬ​ប៉េអិម​ដែល​បាន​បាញ់​សម្លាប់​បាតុករ​យក​ទៅ​ផ្ដន្ទាទោស​ទេ មក​ទល់​ពេល​នេះ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។