ពលរដ្ឋ​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ការ​ទន្ទ្រាន​ពុះ​ច្រៀក​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​នៅ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង

ដោយ ដែន អយុធ្យា
2016.10.23
ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​កោះរ៉ុង ២០១៦ ៨៥៥ តំបន់​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​នៅ​លើ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៦។ RFA/Den Ayuthyea
RFA/Den Ayuthyea

មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ទៅ​ដល់​កោះ​រ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ បាន​បង្ហាញ​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​សកម្មភាព​ពុះ​ច្រៀក​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ ដែល​ជា​ដី​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ​នៅ​តាម​តំបន់​ខ្លះ​នា​មូលដ្ឋាន​សង្កាត់​កោះរ៉ុង ផ្ដើម​ដោយ​បុគ្គល​មាន​សិទ្ធិ​អំណាច និង​អាជ្ញាធរ​ភូមិ-សង្កាត់​កោះរ៉ុង មួយ​ចំនួន។

ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល ភ្ញៀវ​ទេសចរ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​ជុំវិញ​ភាព​អនាធិបតេយ្យ​នៃ​ការ​ពុះ​ច្រៀក​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​មាន​ដុះ​ដើម​ឈើ​ធំៗ​នៅ​លើ​កោះរ៉ុង​បែប​នេះ កើត​ឡើង​ក្រោយ​ពេល​រាជ​រដ្ឋាភិបាល តាម​រយៈ​ក្រសួង​បរិស្ថាន កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ បាន​សម្រេច​ដាក់​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​មួយ​ចំនួន​នា​តំបន់​កោះរ៉ុង ឲ្យ​ក្លាយ​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ និង​តម្រូវ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ ពិសេស​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ថែរក្សា​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​ទាំងនោះ​កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​បំផ្លិចបំផ្លាញ ឬ​ទន្ទ្រាន​កាន់​កាប់។

មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំងនោះ​ស្នើ​ដល់​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ពិសេស​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ក្រសួង​បរិស្ថាន ជាដើម ជួយ​បញ្ជូន​មន្ត្រី​ស្អាតស្អំ​ចុះ​អង្កេត និង​ឈាន​ដល់​ទប់ស្កាត់​សកម្មភាព​ពុះ​ច្រៀក ឬ​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​ផ្ដើម​ដោយ​បុគ្គល​ខ្លះ ឬ​អ្នក​មាន​តួនាទី​ដឹកនាំ​ភូមិ និង​មន្ត្រី​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ខ្លះ​នៃ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង ដែល​កន្លង​មក​បាន​លក់​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​មាន​ដុះ​ដើម​ឈើ​ធំៗ ឲ្យ​បាន​ទាន់​ពេល ដើម្បី​រក្សា​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​សេសសល់​ដាក់​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ​នា​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ។ ជាង​នេះ បើ​រក​ឃើញ​កំហុស​ឆ្គង​លក់​ដូរ​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​ដូច​ការ​ចោទ​មែន​នោះ រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ត្រូវ​មាន​វិធានការ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់​ទៅ​លើ​បុគ្គល​ទាំងនោះ។

អ្នកស្រី ជៀប សុធារី អ្នក​សម្របសម្រួល​សមាគម​អាដហុក (ADHOC) ប្រចាំ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ បាន​សាទរ​ចំពោះ​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​បរិស្ថាន ដែល​ដាក់​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​នៅ​តំបន់​ខ្លះ​នៃ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង ឲ្យ​ក្លាយ​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ​សម្រាប់​បម្រើ​ដល់​វិស័យ​ទេសចរណ៍។ ប៉ុន្តែ​អ្នកស្រី​ស្នើ​ឲ្យ​មន្ត្រី​ពាក់ព័ន្ធ ពិសេស​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ត្រូវ​អនុវត្ត​សេចក្តី​សម្រេច​នេះ​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។ ជាង​នេះ​ទៀត ក៏​ស្នើ​ដល់​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ក្រសួង​បរិស្ថាន ពិសេស​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​មាន​យន្តការ ឬ​ដាក់​ក្រុម​ការងារ​ចម្រុះ​ចុះ​តាមដាន​សកម្មភាព​របស់​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ឲ្យ​បាន​ដិតដល់ និង​ច្បាស់លាស់ ដើម្បី​ឈាន​ដល់​ថែរក្សា​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​ដែល​នៅ​សេសសល់​ពី​ការ​ទន្ទ្រាន​កាន់​កាប់​នៅ​លើ​កោះរ៉ុង ដាក់​អភិរក្ស​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ​ឲ្យ​បាន​គង់វង្ស៖ «ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ប្រកាស​ដាក់​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​នៅ​លើ​កោះរ៉ុង​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ ប្រកាស​ដោយ​ច្បាប់ ឬ​មាន​លិខិត​បទដ្ឋាន ព្រះរាជក្រឹត្យ និង​ឯកសារ​ច្បាប់​ផ្សេងៗ​ជាច្រើន​ទៀត​បែប​ណា​ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​បើ​យន្តការ​នៃ​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​អាជ្ញាធរ​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ ឬ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​បាន​ដិតដល់ ឬ​មាន​ភាព​ច្បាស់លាស់​ទេ គឺ​មិន​អាច​ការពារ​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​នៅ​លើ​កោះរ៉ុង​ឲ្យ​គង់វង្ស​បាន​ទេ ជាពិសេស​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត គឺ​ត្រូវ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ ព្រោះ​រាល់​ឯកសារ​ទិញ​លក់​ដី​នៅ​តាម​តំបន់​នានា ឬ​នៅ​លើ​កោះរ៉ុង ទាល់​តែ​មាន​ការ​ឆ្លង​កាត់​អាជ្ញាធរ​សង្កាត់​ដឹង​ឮ​ទៅ​លើ​ឯកសារ​ផ្លូវ​ច្បាប់​មួយ​ចំនួន​ពី​ចៅ​សង្កាត់»

ត្រង់​ចំណុច​នេះ អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម​មួយ​ចំនួន បាន​គាំទ្រ​ចំពោះ​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​សម្រេច​ដាក់​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​តំបន់​កោះរ៉ុង និង​តំបន់​ទឹកសាប​បឹង​ព្រែក​ទប់ ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ ព្រម​ទាំង​អភិរក្ស​ថែរក្សា​ឲ្យ​បាន​គង់វង្ស​នា​ថ្ងៃ​អនាគត។

ចៅ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង លោក អ៊ួង និត ទទួល​ស្គាល់​ថា កន្លង​មក​ពិត​ជា​មាន​សកម្មភាព​ទិញ​លក់​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​នៅ​លើ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង ពិត​មែន ប៉ុន្តែ​រូប​លោក​ក្នុង​នាម​រដ្ឋបាល​សង្កាត់​កោះរ៉ុង មិន​បាន​ស៊ីញេ​ទៅ​លើ​លិខិត​ទិញ​លក់​របស់​បុគ្គល​មួយ​ចំនួន ដែល​បាន​ស្នើសុំ​មក​រូប​លោក​នោះ​ទេ ជាពិសេស​ដីធ្លី​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​ត្រៀម​ដាក់​ចូល​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ៖ «យើង​បាន​បង្កក​រាល់​ឯកសារ ឬ​មិន​ចុះ​ហត្ថលេខា​ទៅ​លើ​លិខិត​ទិញ​លក់​មួយ​ចំនួន ដែល​បុគ្គល​មួយ​ចំនួន​បញ្ជូន​មក​ឲ្យ​លោក​ដឹង​ឮ ឬ​ទទួល​ស្គាល់​ទៅ​លើ​ឯកសារ​ទិញ​លក់​ដីធ្លី​នៅ​លើ​កោះរ៉ុង​ជាច្រើន​ករណី ដោយ​យល់​ថា ដីធ្លី​នៅ​តំបន់​នេះ​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដៃ​ក្រុម​ការងារ​រដ្ឋាភិបាល​ចុះ​វាស់​តាម​រូបមន្ត​ស្បែក​ខ្លា​ជូន​ពលរដ្ឋ។ ជាង​នេះ រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ មិន​ទាន់​អាច​គ្រប់គ្រង​ផ្នែក​រដ្ឋបាល​បាន​ត្រឹមត្រូវ​ទេ​ទៅ​លើ​ការ​ទិញ​លក់​ដី​នៅ​តំបន់​នេះ ទើប​បដិសេធ​មិន​ចុះ​ហត្ថលេខា និង​បញ្ជូន​ឯកសារ​ជូន​ម្ចាស់​ទិញ​លក់​ដី​មួយ​ចំនួន​វិញ»

អភិបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន មាន​ប្រសាសន៍​ថា នឹង​ពិនិត្យ​តាមដាន​លើ​ករណី​នេះ​ដោយ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់។ លោក​បន្ត​ថា ព័ត៌មាន​នៃ​សកម្មភាព​លក់​ដូរ​ដី​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​ដែល​ជា​ដី​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ ផ្ដើម​ដោយ​អ្នក​មាន​តួនាទី​ជា​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​នៅ​តាម​ភូមិ និង​មន្ត្រី​ដឹកនាំ​សង្កាត់​កោះរ៉ុង ខ្លះ ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ និង​លើក​ឡើង​នេះ​ទេ។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៦ រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា តាម​រយៈ​ក្រសួង​បរិស្ថាន បាន​សម្រេច​បង្កើត​តំបន់​ការពារ​ធម្មជាតិ​ចំនួន ៣​ថ្មី​បន្ថែម​ទៀត មាន​ឧទ្យាន​ជាតិ​កោះរ៉ុង តំបន់​អភិរក្ស​ទឹក​សាប​បឹង​ព្រែក​ទប់ ខេត្ត​ព្រះសីហនុ និង​តំបន់​បេតិកភណ្ឌ​ភ្នំ​ត្បែង នៅ​ខេត្ត​ព្រះវិហារ ឲ្យ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង និង​អភិរក្ស​របស់​ក្រសួង​បរិស្ថាន។

បញ្ហា​នេះ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​ថ្លែង​ថា នឹង​រង់ចាំ​មើល​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការ​អនុវត្ត​ទៅ​លើ​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ដែល​បាន​ដាក់​តំបន់​ព្រៃ​ធម្មជាតិ​តំបន់​កោះរ៉ុង និង​តំបន់​ទឹកសាប​បឹង​ព្រែក​ទប់​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ ថា​តើ​អាជ្ញាធរ ឬ​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ អនុវត្ត​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ដែរ​ឬ​ទេ?

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។