សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ជាង ២០០គ្រួសារ នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី គ្រោងតវ៉ាជាថ្មីទាមទារដីជាង ៥០០ហិកតារពីក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ប៊ិញ ភឿក ១ ដែលបានឈូសឆាយយកដីចម្ការវិលជុំសហគមន៍។ ចំណែកមន្ត្រីអាជ្ញាធរខេត្តអះអាងថា អាជ្ញាធរបានដោះស្រាយបញ្ហានេះរួចហើយ ចំណែកក្រុមអ្នកធ្វើការតវ៉ាមិនមែនសហគមន៍ជនជាតិដើមទេ គឺជាជនចំណាកស្រុកដែលចូលមកកាន់កាប់ដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់។
ផលប៉ះពាល់សិទ្ធិរស់នៅ និងការឈូសឆាយរំលោភដីចម្ការវិលជុំសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ភូមិចក់ចារ ឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា គឺជាកត្តាសំខាន់ដែលសហគមន៍នៅតែមានឆន្ទៈតវ៉ាបន្តទៀត ទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរដកហូតដីពីក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចវៀតណាម ឈ្មោះ ប៊ិញ ភឿក ១ ប្រគល់មកឲ្យសហគមន៍ប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផលវិញ។
អ្នកភូមិរង់ចាំដំណោះស្រាយតវ៉ានេះជាង ២ឆ្នាំកន្លងទៅជាមួយនឹងទទួលរងនូវការប្រឈមមុខដោយការប្រើប្រាស់កងកម្លាំងរបស់អាជ្ញាធរ រុះរើដុតរោងស្នាក់នៅរបស់អ្នកភូមិ បន្ទាប់ពីអ្នកភូមិបានព្យាយាមទៅតាំងទីលំនៅលើអតីតដីចម្ការវិលជុំពួកគាត់ គ្រាដែលក្រុមហ៊ុនបានយកគ្រឿងចក្រមកឈូសឆាយយកដីតាំងពីឆ្នាំ២០១១ រហូតមក។
តំណាងសហគមន៍ អ្នកស្រី ក្រូច ឆែវ មានប្រសាសន៍ថា អ្នកភូមិកំពុងត្រៀមលិខិតជម្រាបជូនអាជ្ញាធរខេត្តដើម្បីរៀបចំបាតុកម្មអហិង្សាមួយនៅក្រោយបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌខាងមុខ ដើម្បីជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយការតវ៉ារបស់ពលរដ្ឋ។ អ្នកស្រីបន្តថា ការតវ៉ានេះនឹងអាចបន្តធ្វើនៅមុខរដ្ឋសភា ប្រសិនការតវ៉ានៅមុខសាលាខេត្តមិនបានលទ្ធផល៖ «ប្ដឹងខេត្តមិនដឹងអង្កាល់ណាដោះស្រាយប្រជាពលរដ្ឋ ដីមិនទាន់បានទេ តាំងពី២០១១ រហូតដល់២០១៥ ដាក់ញត្តិគ្រប់កន្លែង។ លំបាកមែន មិនត្រឹមដីទេ សូម្បីរណ្ដៅជ័រ ដីចម្ការវិលជុំអស់ហើយជនជាតិ»។
សហគមន៍ភូមិចក់ចារ មានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន ប៊ិញ ភឿក ១ មានជាង ២០០គ្រួសារ ក្នុងនោះជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ១៧៤គ្រួសារ និងអ្នកចំណាកស្រុក ៨០គ្រួសារ។ ក៏ប៉ុន្តែមន្ត្រីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានចាត់ទុកការអះអាងរបស់អ្នកភូមិថា ជាការមិនពិត។
យ៉ាងណាមិញ អភិបាលស្រុកកែវសីមា លោក ស៊ិន វណ្ណវុឌ្ឍន៍ ថ្លែងកត់សំគាល់ថា ក្រុមអ្នកភូមិដែលគ្រោងបន្តការតវ៉ាគឺជាជនចំណាកស្រុក បានមកកាន់កាប់ដីនៅតំបន់នោះដោយខុសច្បាប់។ លើសពីនេះទៀត លោកអាជ្ញាធរបានដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋមានកំណើតជនជាតិដើមភាគតិចអស់ហើយ គឺនៅសល់តែពលរដ្ឋចំណាកស្រុកនោះទេ ដែលនៅបន្តការតវ៉ានេះ៖ «ប្រជាពលរដ្ឋក្រៅមូលដ្ឋានអ្នកណាគេដោះស្រាយឲ្យ។ គេដោះស្រាយឲ្យតែជនជាតិភាគតិចហ្នឹងហើយ អ្នកមកពីខេត្តផ្សេងៗយកលេសរួមដៃ គេមិនឲ្យទេ ប៉ុន្តែបើគាត់អត់អ្នកទាំងអស់មកពីខេត្តផ្សេងឲ្យគាត់សុំមកខេត្ត»។
ផ្ទុយពីការអះអាងរបស់មន្ត្រីស្រុករួបនេះ តំណាងសហគមន៍មួយរូបទៀត គឺប្របជីប មានកំណើតជនជាតិដើមភាគតិចព្នង បង្ហាញឆន្ទៈទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ប្រសិនមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ថា អ្នកភូមិជនជាតិដើមភាគតិចបានទទួលដំណោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីនៅភូមិចក់ចារនេះ។ លើសពីនេះទៀត លោកប្ដេជ្ញាចិត្តនឹងដឹកនាំការតវ៉ារហូតក្រុមអាជ្ញាធរផ្ដល់យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដដល់អ្នកភូមិ។
ជម្លោះសហគមន៍ចក់ចារ និងក្រុមហ៊ុន ប៊ិញ ភឿក ១ អាជ្ញាធរខេត្ត និងអាជ្ញាធរស្រុក បានព្យាយាមដោះស្រាយ ៤លើករួចហើយ ចាប់ពីចុងឆ្នាំ២០១៤ រហូតបច្ចុប្បន្ន ក៏ប៉ុន្តែមិនបានលទ្ធផល ដោយសារតែអ្នកភូមិចាត់ទុកដំណោះស្រាយរបស់មន្ត្រីមូលដ្ឋានលំអៀង មិនផ្ដល់យុត្តិធម៌ចំពោះពលរដ្ឋ។ បន្ទាប់មកតំណាងសហគមន៍ ៤នាក់ ត្រូវបានមន្ត្រីអយ្យការតុលាការខេត្តមណ្ឌលគិរី ចោទប្រកាន់ក្នុងរឿងរំលោភដីក្រុមហ៊ុន ក្នុងនោះតំណាងសហគមន៍មួយរូបត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នអស់រយៈពេលជាង ៤ខែ ក្នុងបទចោទប្រកាន់រំលោភដីក្រុមហ៊ុន និងរួមភេទជាមួយភរិយាជាអនីតិជន។ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សចាត់ទុកនីតិវិធីរបស់តុលាការថា ជាវិធីគំរាមកំហែងស្មារតីសហគមន៍ឲ្យបញ្ឈប់តវ៉ាទាមទារដីបន្តទៀត។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុក រដ្ឋា គាំទ្រសិទ្ធិតវ៉ាដោយអហិង្សារបស់ពលរដ្ឋដើម្បីសិទ្ធិដីធ្លី និងសិទ្ធិរស់នៅរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច។ លោកថា អាជ្ញាធរគួរបន្តជួយដោះស្រាយបញ្ហាជូនពលរដ្ឋដោយឈរលើដំណោះស្រាយប្រកបដោយតម្លាភាព និងសមភាព។
លោក សុក រដ្ឋា៖ «រឿងនេះមិនមែនទើបកើតឡើងថ្មីៗទេ គឺទំនាស់កើតមកយូរហើយ ដែលអាចចាត់ទុកថា ជាទំនាស់រ៉ាំរ៉ៃ។ យន្តការរបស់អភិបាលខេត្តរតនគិរី ហាក់ដូចជាយឺតយ៉ាវមិនចង់ដោះស្រាយកត្តាសំខាន់ បើកាលណាគាត់មិនធ្វើការដោះស្រាយស្ថានភាពនៃទំនាស់កាន់តែរីកធំឡើងៗ។ សហគមន៍គាត់គ្រោងធ្វើបាតុកម្ម យើងមើលទៅជាសិទ្ធិរបស់គាត់ដែលគាត់ព្យាយាមប្រើសិទ្ធិរបស់គាត់ឲ្យអស់លទ្ធភាពស្របតាមច្បាប់បានចែង»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អភិបាលស្រុកកែវសីមា លោក ស៊ិន វណ្ណវុឌ្ឍន៍ បញ្ជាក់ថា ការតវ៉ាជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកភូមិត្រូវធ្វើការតវ៉ាដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានច្បាប់។ ដោយឡែកលោកក៏បានអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចំណាកស្រុកដែលគ្មានដីពិតប្រាកដ សូមឲ្យបំពេញបែបបទស្នើសុំដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដើម្បីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ៖ «ជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋតែត្រូវសុំច្បាប់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ បើសិនធ្វើបាតុកម្មក្នុងគោលបំណងទាមទារអ្វី ខ្ញុំយល់ថា បើសិនជនជាតិដើមនៅទីនោះ។ បើសិនប្រជាពលរដ្ឋមកពីក្រៅ យើងមានគោលការណ៍ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចឲ្យគាត់ស្នើសុំ»។
ក្រសួងកសិកម្មកាលពីឆ្នាំ២០១០ បានផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាង ៥ពាន់ហិកតារទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន ប៊ិញ ភឿក ១ នៅស្រុកកែវសីមា សម្រាប់វិនិយោគដំណាំកសិឧស្សាហកម្ម។ បន្ទាប់មកក្រុមហ៊ុនបានឈូសឆាយបង្កផលប៉ះពាល់ដីស្រែចំការវិលជុំអ្នកភូមិជាង ៥០០ហិកតារ ទើបអ្នកភូមិងើបតវ៉ា។ករណីនេះ អាជ្ញាធរស្រុកបានសម្រេចកាត់ចេញដី ៣៧៥ហិកតារក្នុងបរិមាណដី ៥០០ហិកតារក្នុងដីសម្បទាន ប្រគល់ឲ្យអ្នកភូមិ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកភូមិភាគច្រើនមិនទទួលយកដំណោះស្រាយនោះទេ ពីព្រោះអ្នកភូមិចាត់ទុកដំណោះស្រាយប្រគល់ដី ៣៧៥ហិកតារឲ្យអ្នកភូមិគឺជាដីថ្មគ្មានជីជាតិ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។